Data analyse bij woningcorporaties

Najaar 2016: de woningcorporaties zijn druk bezig met het opstellen van hun voorstellen waarin zij de wettelijk verplichte scheiding tussen de reguliere en de meer commerciële bedrijfsactiviteiten aan hun toezichthouder, de Autoriteit woningcorporaties, inzichtelijk moeten gaan maken. Ook de begroting en de meerjarenprognoses vragen alle aandacht. Weinig ruimte om er nog wat dingen bij te doen lijkt het….

Door Marcel Winkelman

(Big) Data

Sinds een aantal jaren staan de media vol over het gebruik van data door organisaties. Big Data is een begrip waarover veel wordt gezegd en geschreven. Veelal gebeurt dit in een wat hyperige sfeer. Organisaties zouden op grond van enorme databestanden in staat zijn om u als het ware te ‘profileren’ en op grond hiervan hun acties in uw richting kunnen stroomlijnen. Voor deze column en in het kader van de woningcorporaties voert een dergelijke ontwikkeling wat te ver.

Wel denk ik dat binnen corporaties enorm veel gegevens beschikbaar zijn, die zeker niet altijd optimaal worden gebruikt. Net als bij veel andere organisaties komt vervuiling van data bij corporaties natuurlijk voor. Een voorbeeld uit mijn praktijk betreft de situatie waarbij een corporatie van een aanzienlijk aantal woningen niet beschikte over een woningplattegrond en daardoor niet op de hoogte was van het aantal vierkante meters van deze woningen. Een taxatie in het kader van de waardering van het bezit tegen marktwaarde in verhuurde staat wordt dan knap lastig.

Belang voor corporaties

Vooral als gevolg van de Woningwet en het toezicht op de sector dat door de minister wordt uitgevoerd, kan de ontwikkeling worden onderkend om de corporaties steeds meer langs een gemeenschappelijk meetlat te leggen. Vergelijkbaarheid van bedrijfsprestaties is een manier om grip te krijgen op de sector, maar het kan natuurlijk ook een uitstekend middel zijn om inzicht te krijgen in de eigen sterktes en zwaktes. Op dit moment wordt het instrumentarium in de vorm van de verplichte waardering van het bezit op marktwaarde in verhuurde staat en de benchmark voor de bedrijfskosten en onderhoudslasten verder ontwikkeld. Er komt echter een moment waarop de corporaties zich naar gemeenten en huurders moeten gaan verantwoorden waarom hun onroerend goed minder waardeontwikkeling vertoont en hun bedrijfs- en onderhoudslasten hoger liggen dan die van een collega corporatie in bijvoorbeeld dezelfde gemeente. Op die momenten kun je maar beter zorgen dat de data binnen de eigen organisatie op orde is en je zelf dergelijke analyses hebt gedaan, voordat de vragen worden gesteld.

Toepasbaarheid van data analyse

Niet zelden worden slecht lopende processen binnen organisaties toegeschreven aan een slechte procesinrichting. In veel gevallen blijkt de oorzaak echter te liggen in het gebruik van vervuilde data. Met behulp van data analyse kunnen inconsistenties in de opgeslagen data worden onderkend, waarna oplossingen kunnen worden gevonden en verbeteringen kunnen worden geïmplementeerd. Ook kan data analyse gebruikt worden om inzicht te bieden in ontwikkelingen die reeds opgeslagen liggen in de bedrijfsinformatie, maar waarvoor bewerkingen van data noodzakelijk zijn om deze ontwikkelingen zichtbaar te maken. Tevens kan op deze wijze een diepgaander inzicht worden verkregen in de kwaliteit van het functioneren van de eigen organisatie. Data analyse kan daarnaast goede diensten bieden aan de interne controller bij het uitvoeren van zijn auditwerkzaamheden. Een klassiek voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld het onderkennen van betalingen die dubbel zijn verricht. Er kan bijvoorbeeld ook worden ingezoomd op mutaties die werden verricht op vreemde momenten of door onbevoegde personen.

Bij corporaties worden zeer veel gegevens vastgelegd. Zij zitten als het ware op een schat aan informatie. Het is echter wel zaak om de vele gegevens die zijn vastgelegd om te zetten in nuttige informatie. Gebruik maken van data analyse, natuurlijk gedoseerd naar de behoefte van de organisatie, kan hierbij uitkomst bieden!

Marcel Winkelman RA is sinds 1999 in diverse rollen werkzaam binnen de sector toegelaten instellingen volkshuisvesting. Hij is als associate partner verbonden aan Vanberkel Professionals te Zoetermeer.