Arno Jansen (voormalig CFO van SADC): “Ecologie, economie en maatschappelijk rendement moeten in balans zijn.”

Arno Janzen CFO SADC
Een gesprek over financiële innovatie en duurzame gebiedsontwikkeling.

Na zeventien jaar bij SADC (Schiphol Area Development Company) neemt CFO Arno Jansen dit jaar afscheid van zijn financiële directierol. Mede onder zijn leiding groeide SADC uit tot een van de meest innovatieve gebiedsontwikkelaars van Nederland, waar logistiek, leefbaarheid en ecologie hand in hand gaan. In zijn kantoor aan de rand van Schiphol blikt Jansen terug op bijna twee decennia waarin de financiële kolom versmolt met duurzaamheid en digitalisering.

Van stenen naar leven
“Onze organisatie bestaat inmiddels 38 jaar”, begint Jansen. “We zijn in 1987 opgericht door de Commissie van de Zwan en de rijksoverheid, die van Schiphol de grootste luchthaven ter wereld wilden maken, zoals Rotterdam in die tijd de grootste haven van de wereld was. Bij dat streven hoorde ook een ontwikkelingsmaatschappij. Schiphol moest zich bezighouden met de luchtvaart; wij moesten zorgen dat internationale bedrijven zich in de regio vestigden. Dat is nog steeds onze basis.”

Volgens Jansen heeft SADC sindsdien één duidelijke opdracht: de economie van de regio Schiphol versterken. “Dat doen we door toekomstbestendige bedrijventerreinen van topkwaliteit te ontwikkelen. We willen internationale klanten faciliteren, maar ook bijdragen aan werkgelegenheid waar je trots op kunt zijn. En de laatste jaren is daar een belangrijke dimensie bijgekomen: ecologie. Daarom hebben we het nu ook niet meer over bedrijventerreinen maar over werklandschappen, waar natuur net zo belangrijk is als rendement.”

Jansen is trots op wat er is bereikt. “Kijk maar naar een bedrijfsterrein van twintig jaar geleden: dat is allemaal steen. Ik zeg altijd: het woord ‘terrein’ zegt genoeg. Dan denk je aan verharding, asfalt, vrachtwagens. Maar daar werken ook mensen. En mensen floreren in een omgeving waar ook natuur een plek heeft.”

Lees ook op CFO.nl: Vivienne de Leeuw (CFO Port of Rotterdam) en Danny Oosterhoff (CFO EY): “Alles komt samen, alles gaat sneller.”

Van CFO naar directeur duurzaamheid
Vanaf 2015 bekleedt Jansen officieel de rol van CFO. “Maar zo’n vier, vijf jaar geleden werd ik ook directeur duurzaamheid”, vertelt hij. “We hebben bij SADC heel bewust gezegd: die twee disciplines moeten bij elkaar komen. Duurzaamheid is niet iets dat enkel voor het team communicatie of een projectmanager van belang is, het hoort thuis in de kern van de bedrijfsvoering.”

Zijn eigen persoonlijke motivatie speelt daarbij een grote rol: “Ik vind natuur gewoon leuk. Daar kan ik mijn energie in kwijt. Maar het past ook bij de veranderende eisen vanuit de EU, zoals de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). De rapportage ligt traditioneel bij de CFO, dus het was logisch om daar ook duurzaamheid aan te koppelen.”

Toch is dat niet altijd eenvoudig. “Je moet er als CFO ook voor waken dat duurzaamheid niet botst met je financiële doelstellingen. Er is altijd een spanningsveld. Als wij investeren in groen, biodiversiteit of wateropvang, wat doet dat dan met de grondprijs? Kun je die verhogen omdat de omgeving aantrekkelijker is? Dat is ingewikkeld. Er moet balans zijn tussen financieel, maatschappelijk en ecologisch rendement. Maar we zijn ervan overtuigd dat een gezonde werkomgeving ook bijdraagt aan economische waarde.”

Lees ook op CFO.nl: Arina Freitag (CFO van TenneT): “Landen die niet investeren in klimaatneutraliteit zullen op termijn economisch achterblijven.” 

Complexe governance, doorlopende ontwikkeling
SADC is een publiek-private organisatie met een complexe structuur van verschillende entiteiten. “Onze aandeelhouders zijn de Schiphol Group, de gemeenten Haarlemmermeer en Amsterdam, en de provincie Noord-Holland”, legt Jansen uit. “Daarnaast werken we in elk werklandschap in verschillende combinaties samen. Dat maakt de governance ingewikkeld, maar het werkt goed. Iedereen heeft zijn rol.”

De brede samenwerking vertaalt zich ook naar een echte langetermijnvisie. “Gebiedsontwikkeling duurt vaak 25 jaar. Je bent dus per definitie bezig met de toekomst. Wij zeggen altijd: we hebben geduldig kapitaal. Als je een werklandschap vormgeeft met een horizon van vijf jaar, weet je zeker dat het snel veroudert. Je moet het idee van doorlopende ontwikkeling borgen in je strategie, samen met de bedrijven die zich vestigen.”

Innovatie in energie: het virtuele netwerk
Een van de thema’s waar SADC vroeg op inspeelde, is netcongestie. Jansen blikt terug: “In juni 2020 hebben we al gezegd: wat als de stroom opraakt? Wat doen we dan? Dat was slim. Omdat we vroeg begonnen zijn met nadenken, konden we op Schiphol Trade Park een virtueel netwerk ontwikkelen samen met diverse stakeholders. Vier bedrijven hebben gecontracteerd vermogen, en vijftien maken daar gebruik van. Zo balanceren we het energiegebruik. We hebben er zelfs een energiecoöperatie voor opgericht.”

En het werkt: “Schiphol Trade Park is op dit moment een van de weinige – zo niet het enige – bedrijventerrein in Nederland dat géén last heeft van netcongestie. En dat is niet toevallig. Wij zijn gewend om innovatief te denken en vooruit te kijken.”

Lees ook op CFO.nl: Expeditie CFO – Angelique Magielse (CFRO NS): “We zijn nog niet boven, maar we klimmen gestaag.”  

Digitale en duurzame transformatie hand in hand
Ook digitalisering is bij SADC geen buzzword maar dagelijkse praktijk. Jansen: “We zijn al tien jaar geleden begonnen met het automatisch inlezen van facturen. Boeken gebeurt vrijwel automatisch. Voor een organisatie van dertig mensen is dat efficiëntie in optima forma.”

De cultuur van innovatie zit nog steeds diep in het DNA verweven. “We werken nu aan data-driven gebiedsontwikkeling, met behulp van Digital Twins. Daarmee kunnen we toekomstige scenario’s simuleren: van verkeersstromen tot CO₂-impact. We werken met ArcGIS, we modelleren onze projecten digitaal.”
Jansens opvolger als CFO, Alfonso Martínez Ruiz, krijgt formeel de titel Financieel Directeur en Digitalisering. “Dat zegt alles over waar we naartoe willen. Digitalisering wordt even belangrijk als de cijfers zelf.”

Een leidende rol in Europa
Ook internationaal trekt SADC veel belangstelling. “We krijgen regelmatig delegaties over de vloer van andere luchthavens of ontwikkelaars die willen weten hoe wij het doen”, zegt Jansen. “Onze gecombineerde strategie van ecologische en economische ontwikkeling met de gegeven governance is uniek. We laten zien dat een werklandschap ook een leefgebied kan zijn. En dat is cruciaal, zeker in tijden waarin de maatschappij kritisch is op verdozing en massaliteit.”

Die maatschappelijke gevoeligheid is ook voelbaar rond Schiphol. “De discussie over groei en overlast raakt ons indirect. Maar door onze hoge kwaliteitsstandaard dragen we juist bij aan de acceptatie van de luchthaven. Een hoogwaardig en toekomstbestendig vestigingsklimaat maakt de hele regio sterker.”

Lees ook op CFO.nl: Emile Goossens (CFO van DB Schenker Benelux): “Soms is op de troepen vooruitlopen gewoon gunstig.”

De financiële kolom als aanjager van duurzaamheid
De finance-afdeling van SADC is mean and lean ingericht. Jansen: “We zijn met z’n vieren: twee businesscontrollers, een administrateur en ikzelf. Klein, maar effectief. We sturen op data en samenwerking.”

Als CFO ziet Jansen zichzelf als ‘aanjager’ van duurzaamheid, niet als rem. “Elke investering die we doen, toetsen we op drie rendementen: financieel, maatschappelijk en ecologisch. En dat werkt. Ik denk te mogen zeggen dat we als SADC marktleider zijn in de regio, onze grondprijzen zijn de hoogste in Nederland voor logistiek en dat terwijl we forse eisen stellen aan duurzaamheid. Blijkbaar is er een markt voor duurzame kwaliteit.”

Samen bouwen aan waarde
Om die kwaliteit te borgen, ontwikkelde SADC het Value Added Plan. “Dat is gebaseerd op het principe no regret, comply or explain.” Jansen legt uit: “Bedrijven die zich bij ons willen vestigen, moeten voldoen aan bepaalde duurzaamheidsnormen. Geen dak zonder zonnepanelen, bijvoorbeeld. Maar daarna gaan we in gesprek: wat kun je nóg meer doen? Hoe kun je samen verder verduurzamen?”

Hij geeft een voorbeeld: “Bij klimaatadaptatie kijken we tegenwoordig naar de daken van gebouwen. Die zijn echt anders dan tien jaar geleden, omdat ze meer water moeten opvangen. Dat water wordt inmiddels niet meer afgevoerd naar het riool, maar opgeslagen in oppervlaktewater. Dat betekent dat wij ons werklandschap daarop moeten inrichten. Duurzaamheid doe je samen, in dialoog met je klanten, maar ook met leveranciers.”

Lees ook op CFO.nl: Jeanine Tijhaar (oud-CFO Eneco) en Kees Klomp: “We kunnen de klus niet meer klaren met wat ons vroeger succesvol maakte als leiders.”

De toekomst: van CFO naar directeur duurzaamheid
Dit jaar legt Jansen zijn CFO-functie officieel neer. “Ik word volgend jaar 65, en het is tijd om het stokje over te dragen. Maar Alfonso, onze nieuwe CFO is al begonnen, ik werk hem nu in. Vanaf januari 2026 ga ik drie dagen per week verder als Directeur Duurzaamheid. In die rol ga ik mijzelf volledig richten op nieuwe duurzame initiatieven. Financieel, en duurzaam zijn twee kanten van dezelfde medaille en beiden zijn gebaat met digitalisering. Zo houden we elkaar scherp.”

Wat dat betekent? “We zijn bezig met maatschappelijke kostenindicatoren (MKI’s), het beter in kaart brengen van onder andere onze CO₂-uitstoot in de keten, en het meetbaar maken van maatschappelijke waarde. Dat is nodig om onze uitstoot verder te kunnen reduceren. Ook al zijn we  maar met dertig mensen, we hebben weldegelijk impact als SADC. En we voelen die verantwoordelijkheid.”

Impact geopolitiek
Op de vraag in hoeverre de geopolitieke onrust een rol speelt voor een ontwikkelingsbedrijf als SADC, zegt hij: “Indirect sijpelt de impact wel door. Als Trump weer eens wat roept over tarieven, of de Fed onder vuur neemt, weet je dat de onzekerheid en onrust die dat met zich meebrengt vroeg of laat ook in onze business tot uitdrukking komt. Al ondervinden we nu niet direct een terugval van inkomsten – onze pijplijn is goed gevuld – aan het begin van de funnel zie je wel dat bedrijven voorzichtiger worden. Investeringen kunnen worden uitgesteld.”

De CFO blijft er nuchter onder: “Dat hoort erbij. We zijn afhankelijk van de conjunctuur. We kunnen die niet beïnvloeden. In hoogconjunctuur gaat het hard, in laagconjunctuur bouwen we vastberaden door aan kwaliteit die concurrerend genoeg is.”

Lees ook op CFO.nl: Zijn CFO’s goed genoeg voorbereid op geopolitieke disruptie?

Nieuwe ecosystemen, nieuwe kansen
Jansen ziet volop kansen in specifieke niches. “Wij denken in ecosystemen, niet in individuele bedrijven. De life sciences-sector is een goed voorbeeld waarin Nederland sterk is. In Katwijk en Leiden is een ecosysteem ontstaan waar wij zijdelings bij betrokken zijn. De combinatie van logistiek, kennis en duurzaamheid is daarbij onderscheidend voor de toekomst. Dat zie je ook in de samenwerking met organisaties als NFIA en Amsterdam Trade en Invest. Samen maken we de regio aantrekkelijk voor internationale investeerders.”

Practice what you preach
Terugkijkend op zijn jaren als CFO is Jansen tevreden. “We hebben een organisatie gebouwd waar innovatie vanzelfsprekend is. Waar inclusiviteit geen modewoord is. We vinden het belangrijk dat onze organisatie de diversiteit van de samenleving weerspiegelt.” Practice what you preach, blijft daarom ook het credo van SADC als het aan Jansen ligt: “Duurzaamheid staat bij ons niet in het jaarverslag omdat het moet, maar omdat we er in geloven en het waarmaken.”

Lees ook op CFO.nl: Maak plaats voor de Chief Fantasy Officer!

Create value for your company. Gain new insights into valuation in four days. Join Prof. Kevin Kaiser for the thought-provoking Advanced Valuation program, a rigorous, case-driven deep dive that participants call life-changing.

 

Gerelateerde artikelen