Bedrieglijke rust op de valutamarkten

Door Andy Langenkamp en Michel HensenIn het magazine Foreign Affairs werd recentelijk de wetenschapper Hedley Bull aangehaald die stelde dat de wereld voortdurend slingert tussen stabiliteit en orde enerzijds en chaos en wanorde anderzijds. Stabiliteit wordt gecreëerd door spelers die gecommitteerd zijn aan bestaande instituties en regels en eraan werken om die internationale verhoudingen in stand te houden en geleidelijk aan te passen daar waar nodig. Wanorde komt tot stand door spelers die zich niet willen inpassen in de bestaande orde en deze omver willen werpen. Natuurlijk kan chaos ook ontstaan door trends die buiten de directe controle van overheden liggen, zoals klimaatverandering en epidemieën. Staatsschuldencrises en een xenofobe koers van PoetinDe afgelopen decennia overheerste grof gezegd orde, maar de balans lijkt de andere kant op te slaan door de  financiële- en staatsschuldencrises; afbrokkelende Amerikaanse statuur en de daarmee gepaard gaande opkomst van een internationaal systeem van meerdere machtspolen en niet-statelijke spelers; de nationalistische, autoritaire, revanchistische, xenofobe koers van Poetin; de politieke, economische, historische en militaire spanningen in Azië en het kruitvat in het bredere Midden-Oosten. De wanorde daar heeft dusdanige vormen aangenomen, dat het vergeleken kan worden met de Dertigjarige Oorlog in het Europa van de zeventiende eeuw: zwakke staten vlogen elkaar in de haren, hadden te maken met burgeroorlogen en waren niet in staat het eigen territorium onder controle te houden doordat milities steeds meer te vertellen hadden. Voorzitter van de Council of Foreign Relations Richard N. Haass eindigt een analytisch rondje om de wereld met de conclusie: “The question is not whether the world will continue to unravel but how fast and how far.”De komende tijd moeten we oog houden op de crisis in Jemen en – breder getrokken – hoe het machtsspel tussen Saoedi-Arabië, Egypte, Turkije en Iran zich voltrekt, waarbij met name van belang is of de eerste drie een Soennitisch blok weten te vormen tegen Iran en of die laatste tot een nucleaire deal komt met de internationale gemeenschap.Grieks eurolidmaatschapIn Europa wordt het ook een spannend met nationale verkiezingen in het Verenigd Koninkrijk en regionale stembusgangen in Duitsland en Spanje en later dit jaar de landelijke stembusgang in Spanje. Daarnaast moet Griekenland de komende maanden het eurolidmaatschap zekerstellen. Onderhandelingen verlopen vooralsnog moeizaam, maar wij achten de kans nog altijd het grootst dat de Grieken de euro blijven voeren; al maken ze het wel erg spannend.Spannend blijft het ook in Zuid-Amerika, met toenemende onrust in olieproducent Venezuela, een steeds zwakker in het zadel zittende Braziliaanse president en Argentinië dat politiek en economisch wankelt.In Azië lijken politieke spanningen juist iets afgenomen met China, Japan en Zuid-Korea die proberen hun betrekkingen te verbeteren via een trilaterale top. Maar de historische, politieke, culturele en economische twistpunten tussen veel Aziatische landen blijven borrelen en gisten en bedrijven zullen de mogelijkheid tot hernieuwd gekissebis in het achterhoofd moeten houden.Bedrieglijke rust valutamarkten Toegenomen volatiliteit in rentestanden en valutamarkten Al met al worden wereldwijd behoorlijk spannende politieke spelletjes gespeeld in de komende maanden en kwartalen. De financiële markten moeten beducht zijn voor deze risico’s. Europese rentes staan nu op extreem lage niveaus. Het gevaar is dat bedrijven de urgentie van een passend rentebeleid niet meer zien, terwijl door de spanningen en ontwikkelingen in verschillende landen en markten de rentestanden beweeglijker kunnen worden. Op de valutamarkten zien we al meer fors toegenomen volatiliteit. De EURUSD-koers heeft al een kwart moeten prijsgeven sinds de relatief rustige periode die duurde tot medio 2014. Nu lijkt de rust enigszins teruggekeerd, maar dat kan bedrieglijk zijn. Politieke spanningen en economische en monetaire ontwikkelingen kunnen in de rest van het jaar forse effecten op de wisselkoers hebben.Andy Langenkamp is Senior Political Analyst bij ECR Research en Michel Hensen is consultant Rente- en Valutamanagement bij ICC Consultants. Zij bloggen voor CFO.nl over macroeconomische ontwikkelingen die van impact zijn op het werk van de CFO.