In een wereld waar economische signalen steeds tegenstrijdiger zijn, handelsbarrières opdoemen en sectoren grillig presteren, wordt risicomanagement een strategisch vraagstuk voor CFO’s. Zeker als het gaat om de continuïteit van cashflow, toeleveringsketens en klantbetaling. Kredietverzekeraar Coface ziet het aantal vragen vanuit de boardroom stijgen – en met reden. “Voor kredietverzekeraars is alle onzekerheid in de markt die we nu zien, niet per se ongunstig”, zegt Martine Versteeg, Director Operations bij Coface. “Bedrijven willen hun risico’s afdekken. Maar met Coface proberen wij de risks voor onze klanten zo quiet mogelijk te managen met de informatie die beschikbaar is. We hebben wereldwijd een database met debiteuren, en we zitten natuurlijk heel dicht op het risico in allerlei landen. Dus we kunnen daar echt waarde toevoegen door het riskmanagement dat we doen voor klanten.”

Vroegsignalering en early warnings
Naast het verzekeren van uitstaande vorderingen, biedt Coface ook diepgaande risicomanagementdiensten. De kracht ligt daarbij in vroegsignalering en wereldwijde monitoring. Guido Brandsma, Head of Commercial & Risk Underwriting bij Coface, is nauw betrokken bij alle risk management-oplossingen van de kredietverzekeraar: “Wij analyseren early warnings en monitoren debiteuren wereldwijd door middel van onze lokale aanwezigheid. Als kredietlimieten worden verlaagd, dan is er vaak ook echt iets aan de hand. Door de huidige handelsoorlog is de volatiliteit op dit moment zó hoog en veranderen zaken van dag tot dag, dat analyses van vandaag morgen alweer achterhaald kunnen zijn. Dat maakt de huidige omstandigheden ook voor ons uitdagend. We zien in bepaalde  sectoren grote groepen bedrijven die momenteel minder goed presteren en/of hard geraakt worden door de handelsoorlog, dus bij onze eigen risk management afdelingen is het nu echt even alle hands on deck.”

Versteeg ziet ook dat bedrijven die in zwaarder weer zitten, bezig zijn met een herstructurering van hun schulden. “Gelukkig lukt dat vaak met een onderhands akkoord, maar we zien CFO’s ook terugvallen op juridische procedures, zoals de zogeheten WHOA.” Toch merken Brandsma en Versteeg ook dat bedrijven die het moeilijk hebben, omdat ze in zwakke sectoren opereren, hun afspraken met banken niet meer nakomen. “En dat is voor ons meteen een risico, want dan heeft de bank een opzeggingsgrond. En als de bank uitstapt, hebben wij als kredietverzekeraar ook een probleem.”

Lees ook op CFO.nl: Nog één maand tot CFO Day 2025 – From Obstacle to Opportunity | Programma & Sprekers

Pandemie, crisis of protectionisme: altijd voorbereid
In hoeverre lijkt of verschilt de huidige marktdynamiek met die van eerdere crises? Is de situatie bijvoorbeeld vergelijkbaar met de Coronacrisis?
Versteeg denkt dat de situatie nu niet zo erg is als toen. “Met de veranderende handelstarieven is het nu soms even een pas op de plaats maken, maar we hebben nog even de tijd om te kijken wat het daadwerkelijke effect is. Bij Corona lag direct alles stil. Daar staat tegenover dat we tijdens de pandemie direct met de drie grote spelers in Nederland rond de tafel zijn gaan zitten. Samen met het ministerie van Financiën zijn er toen goede afspraken gemaakt om de handel te blijven verzekeren en daarmee de economie te blijven steunen. Samen met andere maatregelen, zoals de NOW-subsidie en uitgestelde belastingen, zorgde het ministerie er voor dat bedrijven overeind konden blijven. Daardoor nam het risico in de markt – en voor ons als verzekeraar – natuurlijk ook af.”

Nederland blijft consumeren
Brandsma ziet ook parallellen met de financiële crisis van 2008, maar vooral een groot verschil: “In 2008 werd er direct heel hard werd ingegrepen. Nu is het meer gradueel. Wat we nu gedaan hebben in mijn team, is wereldwijd focussen op de risico’s  voor sectoren als automotive en metals, want daar zag je als eerste de import tarieven omhoog gaan. “Maar omdat de huidige en aangekondigde tarieven vanuit de VS zo breed zijn, kijken we inmiddels ook naar alle zwakkere debiteuren qua rating. Voelen we ons nog steeds comfortabel bij bepaalde hoge kredietlimieten in bepaalde landen of sectoren? Willen en kunnen we die in stand houden?”
Versteeg concludeert dat we er in Nederland – ondanks alles van wat er in de wereld gaande is – eigenlijk nog redelijk goed voor staan. “We hebben best wel veel consumenten die toch gewoon flink geld uitgeven. Onze econoom uit Duitsland zegt: ‘Ik weet niet wat jullie als Nederlanders doen, maar jullie blijven feesten en geld uitgeven.’ Maar daarnaast  sparen we ook goed. Beide omstandigheden zijn nog steeds een hele grote plus in onze economische groei, zeker als je die vergelijkt met de economie van Duitsland.”

“Metals – metaal en staal – daar zien we natuurlijk wél problemen. Sla de krant er maar op na en dan zie je dat bij Tata Steel toch echt wel het nodige aan de hand is.”

Automotive en metals kwetsbaar
Toch zijn er duidelijke aandachtspunten. Want de risico’s verschillen sterk per sector. Brandsma: “De bouw trekt nu weer een beetje aan. Dat is ook niet zo gek, door de overheidsinvesteringen in infrastructurele projecten. In de Agro-food sector zien we ook wel een redelijk stabiele lijn. Maar Metals – metaal en staal – daar zien we natuurlijk wél problemen. Sla de krant er maar op na en dan zie je dat bij Tata Steel toch echt wel het nodige aan de hand is.”
Hoewel Versteeg ziet dat ICT en de farmaceutische in Nederland nog redelijk goed presteren, worden in Nederland veel sectoren als ‘sensitive’ of ‘very sensitive’ geclassificeerd. “De retail heeft het, ondanks de algemene stabiliteit in consumentenbestedingen, lastig. Textiel en kleding krijgen klappen.” Ook zien Versteeg en Brandsma een verschuiving in de chemische industrie: ”We hebben hier geen hele grote chemische bedrijven – vaak lokale vestigingen die onderdeel zijn van grote internationale concerns – maar recent hebben nog twee grote partijen in het Rotterdamse havengebied gezegd dat ze ermee gaan stoppen in Nederland. Dat heeft toch impact op de keten.
Die nuances onderstrepen het belang van accurate, up-to-date informatie. Onder de klanten van Coface in Nederland zitten nogal wat bedrijven die toeleverancier zijn richting de Duitse auto-industrie. “Duitsland is een van onze belangrijkste handelspartners als Nederlandse economie. Die bedrijven worden misschien niet direct geraakt, maar natuurlijk wel indirect als die Duitse industrie krimpt – of achterblijft, zoals nu. Automotive staat bij ons daarom op very sensitive”, aldus Versteeg. Brandsma vult aan: “Met staal en metals zie je hetzelfde. Dus we doen met Coface ook analyses op de toeleveranciers van die partijen.”

“Ik merk dat CFO’s, vooral wanneer ze in business-to-consumer bedrijven hebben gewerkt, en nu bijvoorbeeld business-to-business doen, soms geen idee hebben van de mogelijkheden van een kredietverzekering, of denken dat het heel duur is.”

Wat CFO’s willen weten
De rol van de CFO verandert. Van traditionele controllerfunctie naar strategische risicoregisseur. En dat merkt men ook bij Coface. De kredietverzekeraar zal dan ook sterk aanwezig zijn op CFO Day op 28 mei in Huis ter Duin. Het thema From Obstacle to Opportunity zal vanuit verschillende perspectieven worden benaderd in twee verschillende sessies.

Wat hopen Brandsma en Versteeg dat CFO’s straks meenemen als ze in een gesprek raken met de afvaardiging van Coface? Brandsma: “Wat een kredietverzekering kan toevoegen aan de organisatie van de CFO. Zeker in deze onzekere tijd moet je risico’s echt goed managen. Dat kun je zelf doen, maar dat kun je ook doen door middel van bedrijfsinformatie, al dan niet in combinatie met een kredietverzekering. Die kunnen je helpen om je riskmanagement goed in te richten. Er zijn natuurlijk verschillende partijen die bedrijfsinformatie aanleveren, en ik denk dat iedereen er wel mee bezig is om in ieder geval iets te weten over zijn toeleverancier en klant. Maar als CFO kun je deze informatie ook koppelen aan een risico-score van een kredietverzekeraar, of een advieslimiet op je debiteur aanvragen.”

Versteeg ziet nog wel mogelijkheden voor groei in bewustzijn onder CFO’s: “Ik merk dat CFO’s, vooral wanneer ze in business-to-consumer bedrijven hebben gewerkt, en nu bijvoorbeeld business-to-business doen, soms geen idee hebben van de mogelijkheden van een kredietverzekering, of denken dat het heel duur is. Ik vermoed dat de CFO’s die op CFO Day komen ketenbreed proberen te kijken naar risk, maar of ze echt helemaal volledig zicht hebben op bedrijven drie of vier stappen verder in de keten, dat durf ik niet te zeggen. Maar ook je toeleveranciers moet je goed in beeld hebben, om te weten of ze stabiel zijn – zeker als ze kritieke onderdelen leveren.”

Nieuwsgierig naar verdieping op dit onderwerp?
Meld je aan voor de interactieve workshop van Coface op CFO Day 2025 ( 28 mei a.s.)

CFO Day 2025: Ontmoet de financiële top op 28 mei in Noordwijk

Als CFO sta je continu voor uitdagingen: economische onzekerheid, nieuwe regelgeving en disruptieve technologieën. Tijdens CFO Day 2025: From Obstacle to Opportunity ontdek je hoe juist deze obstakels innovatie, efficiëntie en transformatie kunnen stimuleren. Laat je inspireren door visionaire keynotes, praktijkcases en interactieve sessies. Beleef CFO Day 2025 samen met 500 financiële leiders op 28 mei in Grand Hotel Huis ter Duin.

Ja, ik kom naar CFO Day 2025