CFO Laurens Weers stapte over van Lightyear naar PhotonDelta: “Het is een dubbel gevoel dat ik er nu niet ben voor oud-collega’s.”

Begin januari als we Laurens Weers spreken, op het hoofdkwartier van Lightyear aan de Automotive Campus van Helmond, is het faillissementsnieuws van de bouwer van zonneauto’s nog niet bekend. Vanaf de vide is er een prachtig overzicht van de brandschone productielijn, waar technici bezig zijn de eerste – en naar later blijkt tevens laatste – Lightyear 0-voertuigen gereed te maken voor aflevering.

Wat tot voor kort een absolute successtory in Brabant leek te zijn, is verworden tot uiteengespatte droom. Weers, sinds 1 maart 2020 Chief Financial Officer bij Lightyear, begint 1 februari bij PhotonDelta, groeiversneller voor de Nederlandse fotonische chipindustrie.

• "Die voortdurende must om investeerders te vinden, nam mijn energie weg."
• "Afgelopen zomer hebben we, na jaren van lean werken, ons financeteam opgeschaald."
• "In slechte tijden wil je er zijn voor je collega’s, wil je kameraadschap tonen."

Pijn
“Natuurlijk doet het pijn dat ik nu niet meer mee kan helpen”, zegt Weers. Verwijzend naar het dramatische nieuws rond het faillissement en het ontslag van ruim 600 medewerkers van Lightyear: “In moeilijke tijden wil je er zijn voor je collega’s, wil je kameraadschap tonen. Maar afgelopen zomer, tijdens de vakantie met mijn gezin aan de Zuid-Franse Rivièra, hakte ik die knoop door dat ik zou gaan stoppen. Want je privéleven thuis en je professionele leven op het werk… Eén van die twee móet stabiel zijn, daar moet je je helemaal goed voelen. Afgelopen jaar was het ook thuis erg roerig. In mei 2022 werd mijn tweede zoontje geboren. De laatste maanden van de zwangerschap kende complicaties een ook na de bevalling was er veel extra zorg van mij voor thuis nodig.”

Laurens Weers vervolgt: “Door de druk van onder andere die voortdurende, fundraising ervoer ik steeds meer dat het ook privé zwaarder en zwaarder werd. Ik sliep slecht, de noodzaak om telkens maar weer investeerders te vinden, hield me op een gegeven moment 24/7 bezig. En afschakelen kan nu eenmaal niet, als je in het holst van de Nederlandse nacht een gesprek met mogelijke investeerders aan de Amerikaanse westkust voert… Mijn energie was op na drie hectische jaren en al die uitdagingen. Mijn vrouw wees me erop als ik weer eens volkomen energieloos thuiskwam. Terwijl ik daar juist zo hard nodig was.”

Dus besloot Weers afgelopen september dat Lightyear een opvolger voor hem zou zoeken, zodat hij zijn CFO-functie bij het bedrijf – op dat moment nog een successtory, waaraan geen einde leek te komen – voor het einde van jaar kon overdragen. Hij werkte nog aan het vervolmaken van zijn finance-team (zie kader), maar sprak af om voor de kerst te stoppen. Op een moment dat de zon nog volop scheen voor de Helmondse bouwer van op een combinatie van zonne-energie en accu’s rijdende auto’s. Zoals de spectaculair gevormde Lightyear 0, het 250.000 euro kostende eerste model van de fabrikant en commercieel gezien ‘slechts’ een voorloper van wat nog zou gaan komen. Althans, zo werd tot voor kort aangenomen.

Ophalen van geld
Laurens Weers: “De dynamiek van het ophalen van geld zal komende jaren nog veel heftiger worden met de Lightyear 2 (het aantal pre-orders voor die voor 2025 geplande en met een geschatte prijs van 40.000 euro veel meer betaalbare auto dan de Lightyear 0, lag na mega pre-orders twee weken geleden al boven de 21.000 exemplaren, red.). Er waren perioden bij dat ik weken op rij met wel tien verschillende potentiële investeerders sprak. In het algemeen geldt, denk ik, dat je honderd keer ‘nee’ hoort, voordat je één keer ‘ja’ krijgt. En telkens moest je opnieuw die speld in de hooiberg zien te vinden. Nieuwe investeringsronden en op termijn wellicht een beursgang leken in het verschiet te liggen. Ook dat toekomstperspectief was een belangrijke factor bij mijn besluit te stoppen. Bij een scale-up, zoals Lightyear, met een enorme ambitie, kan je als CFO niet meer in de breedte hands-on betrokken zijn. Je moet óf de rol versmallen, óf minder diepgang leggen in die breedte. Terwijl ik juist het liefste in de breedte van het bedrijf en met diepgang betrokken wil zijn.”

Huidige crisis LIghtyear
De huidige crisis bij Lightyear lag niet in de lijn der verwachtingen, toen hij na de zomer van 2022 besloot zijn loopbaan elders voort te willen zetten. De functie van Chief Financial Officer bij Lightyear wordt sinds 1 december door een interim-CFO ingevuld. “Ik kan dan ook niet teveel uitweiden over de toekomst, en over een mogelijke doorstart.”

Wat de na drie jaar afzwaaiende Weers wel kan zeggen: “Uiteindelijk is dit faillissement voor een belangrijk deel het gevolg van het huidige risico-investeringsklimaat. Door inflatie, hoge rente, geopolitieke onrust zijn risico-investeringen onder grote druk komen te staan. In december, toen mijn opvolger al aan de slag was, zag ik de bui hangen. Voor de ontwikkeling en productie van een nieuwe auto in hoog volume, zoals een Lightyear 2, is de benchmark dat er minimaal een miljard euro nodig is. Niet in één keer, maar er moet vertrouwen zijn in het investeringsklimaat. Zodat die vervolg investeerders gevonden worden.“

Laurens Weers wil er niks over zeggen, maar een dergelijk bedrag in het huidige investeringsklimaat ophalen… Het lijkt een helse – zo niet onmogelijk te klaren – klus. Curator Reinoud van Oeijen van het failliete Lightyear gaat komende dagen praten met partijen als VDL, eigenaar van autofabriek Nedcar in Born. De curator geeft aan dat zich inmiddels meerdere geïnteresseerde overnamekandidaten hebben gemeld.

Finance
In 2022 haalde Lightyear, nog onder de financiële leiding van Laurens Weers, 81 miljoen euro op. Deels van een publiek consortium bestaande uit Invest-NL, de provincie Noord-Brabant, regionale ontwikkelingsmaatschappijen en particuliere fondsen en vervolginvesteringen van SHV en DELA. CFO Weers zette sinds maart 2020 finance bij Lightyear neer. “Die eerste jaren waren we met een team van zeven mensen heel lean. Om de klus met schaarse middelen te klaren. Afgelopen zomer zijn we gaan opschalen, naar uiteindelijke vijftien mensen op finance. Met accounting, business control, treasury en reporting. Dat deden we met het oog op die Lightyear 2, waarvoor een heel andere governance vereist was. En met het oog op die mogelijk toekomstige beursgang. Elk kwartaal leverden we een rapportage aan onze investeerders met vooruitgang en de cijfers. Van onze controllers verwachtte ik meedenken over niet alleen de kosten, maar ook over kansen. Bij PhotonDelta start ik per 1 februari als Chief Financial Officer. Daar is het doel investeren. In bedrijven, in mensen. Om Nederland op pole position te krijgen in die nieuwe wereld van de productie van fotonische chips.”
 

CFO bij PhotonDelta
Ondanks de dubbele gevoelens die zijn vertrek in slechte tijden veroorzaakt, ligt de volgende stap in de loopbaan van Laurens Weers vast. Woensdag begint hij als CFO bij PhotonDelta, industrieversneller vanuit de Nederlandse overheid met als thuisbasis de Hightech Campus in Eindhoven. Ook weer deep tech, maar nu vanaf die andere zijde. PhotonDelta richt zich op de groei van de Nederlandse fotonische chipindustrie. Deze geheel nieuwe generatie chips maken gebruik van fotonen (licht) in plaats van elektronen (stroom) om informatie over te dragen. Zogeheten photonic integrated circuits (PIC’s) integreren fotonische functies in microchips, waardoor het mogelijk is kleinere, sneller werkende en energiezuiniger apparaten te bouwen.

“PhotonDelta wil met haar activiteiten Nederland tot epicentrum voor de volgende generatie halfgeleiders maken”, vertelt Laurens Weers. “Bedoeling is onder andere de productie van fotonische chips op te schalen, het aantrekken en opleiden van specifiek talent, het creëren van nieuwe markten. Dankzij deze nieuwe generatie chips worden bijvoorbeeld eerdere diagnostiek van ziekten, veilige zelfrijdende voertuigen en een efficiëntere voedselproductie mogelijk. Uiteindelijk doel is Nederland koploper ta maken in de mondiale chipindustrie. Nu al zitten we – mede dankzij de universiteiten van Twente, Delft en Eindhoven – in de wereldwijde kopgroep.”

Geld uitgeven in plaats van ophalen
CFO Weers gaat de komende jaren geld uitgeven, in plaats van het te moeten ophalen. Voor het groeifondsprogramma voor geïntegreerde fotonica beschikt PhotonDelta – Gateway to Integrated Photonics – over een budget van in totaal 1,1 miljard euro; 471 miljoen euro uit het Nationaal Groeifonds en nog eens 630 miljoen euro van private partners. Bedoeling is startups, onderzoekers, producenten en innovators te ondersteunen en de chipindustrie een boost te geven die evenveel gevolgen heeft als de introductie van micro-elektronica een paar decennia geleden.
Het PhotonDelta-ecosysteem telt inmiddels 36 bedrijven, 15 technologiepartners en 15 Research & Development partners. Rond het jaar 2030 wordt er op gemikt een ecosysteem te zijn met honderden bedrijven, wereldwijde klanten en een productiecapaciteit van ruim 100.000 wafers per jaar.

Nederland als wereldleider
PhotonDelta speelt in dit alles een sleutelrol om Nederland tot die wereldleider op het gebied van fotonische chips te maken. De subsidie uit het Nationaal Groeifonds en het geld van investeerders vormen samen een gamechanger, zo verklaarde Ewit Roos, CEO van PhotonDelta eerder: “Dit kan een geweldige impact hebben op de gehele Europese technologie-industrie.”

“Het betekent ook dat radicale innovaties in sectoren als mobiliteit, gezondheidszorg, datacommunicatie, agrifood en quantum-computing mogelijk worden”, aldus Laurens Weers. “Ook mijn nieuwe CFO-functie is een baan met maatschappelijk karakter. Dat was en is voor mij een must; iets aan de samenleving bijdragen. In deze geheel nieuwe tech-tak van sport, want dat is pionieren in fotonica, gaat PhotonDelta in Nederlandse bedrijven investeren. En er zo mede voor zorgen dat kennis en techniek niet richting China verdwijnen.”Bij PhotonDelta werkt Weers in de directie samen met CEO Ewit Roos, een groot finance-team heeft hij niet. “Maar dat is ook niet nodig, de inhoud van de CFO-functie is bij een subsidieverstrekker die een eco-systeem in een nieuwe industrie wil bouwen, heel anders”, aldus Laurens Weers. “In feite zit ik nu aan die andere kant van de tafel, bij een semi-overheidsorganisatie.”

Persoonlijk

Functie: CFO bij PhotonDelta

Leeftijd: 41 jaar

Studie: Accountancy, Tilburg University

Gezin: Getrouwd met Saskia, twee zoons

Woonplaats: Eindhoven

Hobby’s: Koken

Schrijf je nu gratis in voor de CFO Nieuwsbrief: https://cfo.nl/online-membership
En volg ons op: https://www.linkedin.com/company/cfo-nl/