Column: “AkzoNobel. Een likje verf is niet genoeg om het falen te maskeren.”

Voor de CFO die zoekt naar rust, grip en zekerheid is dit geen goede tijd.

Voor de CFO die zoekt naar rust, grip en zekerheid is dit geen goede tijd. We hebben te maken met stormachtige technologische ontwikkelingen, extreem versnellende innovaties en veeleisende klanten en financiers. In een toenemend uitdagende bio-sociologische omgeving, in een geopolitiek mijnenveld.  

Kortom; een dynamisch speelveld met grote mogelijkheden voor wie ze ziet – nieuwe verdienmodellen, onverwachte leermomenten –  en daarnaar handelt, maar minstens even grote bedreigingen voor wie de ogen sluit: stagnatie, overbodigheid. Beide bewegingen zijn terug te zien in de cijfers: langdurig wegkijken leidt bijna onafwendbaar tot onderpresteren –  moedig voorwaarts bewegen vaak tot duurzame waardecreatie.

“Te veel Nederlandse bedrijven zitten in de onderprestatie zone.”

Wij moesten aan AkzoNobel denken… 

Immers, zo maakte het bedrijf eind september 2024 bekend wereldwijd 2000 banen te gaan schrappen, vooral op kantoor. Vooral de financiële kolom moet eraan geloven. De Franse topman wil de commerciële functies ontzien, om zich niet in de ‘spieren te snijden’. Wie heeft, zo vragen wij ons bijna vertwijfeld af, al die mensen ooit aangenomen?! Wat deden die mensen eigenlijk, nu daar bijna met een pennenstreek afscheid van wordt genomen? Eufemistisch wordt dit ‘het stroomlijnen van de kantoororganisatie genoemd’. We hebben het over 6% van de banen… 

Te veel Nederlandse bedrijven zitten in de onderprestatie zone – de performance houdt niet echt over. Het engagement van medewerkers en het gezag van het topmanagement staan onder druk, de waardeontwikkeling op de beurs is mager – en vaker dan ons lief is worden Nederlandse bedrijven een prooi van ongewenste overnamepogingen.

En ja, wij moesten weer aan AkzoNobel denken… 

Na het overnamedebacle van AKZO in 2017 is de verfmarkt weer heftig in beweging. Zelf wil het als onderdeel van een turnaround zijn decodivisie in India verkopen. De voorgenoemde ontslaggolf werd ingegeven doordat het bedrijf niet genoeg verf en coatings verkocht om de hogere salariskosten op te vangen. Na de vette jaren van Corona, toen iedereen blijkbaar uit verveling zijn huis ging opknappen, moet nu de broekriem weer worden aangetrokken.

Ons advies – mogelijk de verkoopafdeling eens onder de loep nemen, want dit is niet van gisteren…

Maar volgens AkzoNobel is een kleinere organisatie nodig om weer ‘concurrerend’ te worden. Wij zien niet per se een correlatie tussen klein en concurrerend… Wij denken dat het bedrijf meer innoverend moet worden om betekenisvol te kunnen concurreren en een betere mix moet maken door herschikking van de portfolio. Immers, de coating divisie, die tweederde van de EBITDA uitmaakt doet het nog wel goed.

“AkzoNobel heeft personeelskosten dus niet in de grip, het salesmanagement niet in de grip, de innovatie niet op orde.”

De professionele coatings van AkzoNobel voor lucht- en zeevaart zijn wel degelijk concurrerend (bijv. door snelle opdroogtijden) en zijn wereldwijde markten. Dit in tegenstelling tot de decoverven, vooral lokale merken met versnipperde / beperkte schaalvoordelen.

AkzoNobel heeft personeelskosten dus niet in de grip, het salesmanagement niet in de grip, de innovatie niet op orde, en ook het werkkapitaal niet onder controle (doel: 14% van de omzet – realisatie: 17,3% van de omzet). De grote markt met weinig spelers, zoals in de VS, heeft men al verlaten. Kan dat niet ambitieuzer…?  

Het mijden van risico’s is in het huidige bedrijfsklimaat de meest riskante optie van allemaal. De échte bedrijfsuitdaging is om de ter beschikking staande assets (overvloed aan menskracht, kapitaal, middelen) volledig te benutten met een gewetensvolle, volgehouden outperformance ten opzichte van de ten minste verlangde rendementseis. Heel veel ingewikkelder is het niet. Het besef dat verstrekkers van risicodragend kapitaal van doorslaggevend belang kunnen zijn bij de realisatie van ambitieuze strategieën leek én lijkt niet echt makkelijk door te dringen.

Voor veel bestuurders zijn financiers een noodzakelijk kwaad – en ze voelen het onbehagen. Niet verwonderlijk, door de manifeste afwezigheid van beloftevolle en grensverleggende (corporate) strategieën en de geringe ambitie om uitdagende en risicovolle, maar daarom erg lonende wegen in te slaan. De houding van ‘doe maar gewoon’ staat in de weg aan prikkelende visies op waardecreatie en, uiteindelijk: waarderealisatie.

En tja, wij moesten toch weer aan AkzoNobel denken…  

De beurskoers is sinds begin 2024 onderuitgegaan met bijna 15%, daar waar de AEX steeg met meer dan 15%. Een likje verf is niet genoeg om het falen te maskeren. 

Door Leo van de Voort (voormalig directeur corporate finance Kempen & Co en coauteur van het boek Exit Fantoomtrots) en Fred van Essen (zelfstandig gevestigd bestuursadviseur en coauteur van ‘10 Strategische wetten om aan de weg te zetten’ ).

Leo van de Voort verzorgt meerdere programma’s bij de Sijthoff Accountants Academy en Alex van Groningen. Ontdek Leo’s expertise en bekijk zijn cursussen hier.

 

Gerelateerde artikelen