CPB: Nederland hoort bij landen met meeste handelsvoordeel van EU

Volgens de belangrijke adviseur van het kabinet heeft de economische eenwording binnen Europa de handelskosten tussen lidstaten flink verlaagd. Vanzelfsprekend bevordert dit de handel in goederen en diensten. Het blijkt dat het positieve effect hiervan over de tijd is toegenomen, doordat het aantal lidstaten en daarmee de afzetmarkt en de hoeveelheid handel zijn toegenomen. Als klein land dat zich veel met handel bezighoudt, heeft Nederland hier relatief veel voordeel aan.

Het CPB heeft uitgerekend dat het Nederlandse bruto binnenlands product (bbp), oftewel de omvang van onze economie, structureel 3,1 procent groter is door de handelsvoordelen van de EU. Maar Nederland is zeker niet het enige EU-land dat profiteert. Voor Ierland, België, Luxemburg en een aantal recente toetreders in Midden- en Oost-Europa geldt dit zelfs nog meer dan voor Nederland. Als wordt gekeken naar sectoren dan heeft de kledingindustrie het meeste baat van de handelsvoordelen, gevolgd door de chemiebranche. Gemiddeld over de lidstaten varen uiteindelijk alle sectoren wel bij de interne markt.

Voor landen buiten de EU is het grote handelsblok minder positief of zelfs negatief. De EU-lidstaten handelen nu over het algemeen meer met elkaar en minder met landen buiten de EU. Sommige buurlanden die nauwe banden hebben met de unie, zoals Noorwegen dat onderdeel is van de interne markt, hebben wel flinke handelsbaten van de EU. Maar zij hebben geen zeggenschap over de Europese regels.

Het CPB heeft de studie verricht op verzoek van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Dat had erom gevraagd naar aanleiding van een motie in de Eerste Kamer, waarin werd aangedrongen op nieuw onderzoek naar het profijt van het lidmaatschap van de EU. Volgens de rekenmeesters van het CPB is het effect uiteindelijk voorzichtig geschat. Wel wijzen ze erop dat de impact van de EU breder is dan handel alleen. Zaken als de gevolgen voor migratie en buitenlandse investeringen zouden ook belangrijk zijn, maar niet zo makkelijk in cijfers te vatten.