Engelhardt Robbe, CFO NS: “mensen kunnen vaak meer dan ze zelf denken”.
“Ik was al vaker benaderd door headhunters. Zo ook op een gegeven moment om te gaan werken voor NS. Toen ik me meer verdiepte in het bedrijf, werd ik steeds enthousiaster. Het is in meerdere opzichten een breed bedrijf: we doen niet alleen vervoer maar ook retail en vastgoed. NS is zowel nationaal als internationaal actief. Ik ben hier maatschappelijk relevant en tegelijkertijd commercieel bezig. En laat ik tot slot niet vergeten dat de NS met een vrij breed scala stakeholders te maken heeft. Dat had ik me eerder niet zo gerealiseerd.” Zijn ogen stralen van plezier terwijl hij vertelt.HerkenningToen hij aan de slag ging bij NS was er ook veel herkenning. “Zowel bij Shell als hier bij NS mag ik werken met echte vakmensen. Dat werkt natuurlijk bijzonder prettig. Belangrijke verschillen? Shell is verder in het zijn van een internationaal bedrijf met een commerciële mindset waar de klant op plaats 1, 2 en 3 staat. NS doet dat ook, maar heeft daarin meer stappen te maken. Dat is ook de bijdrage die ik aan NS hoop te leveren, om te helpen verdere stappen te maken.”Robbe heeft een schat aan ervaring bij Shell waaruit hij dagelijks kan putten.Na zijn studie bedrijfseconomie waarna hij aansluitend de postdoctorale accountantsopleiding volgde begon Robbe zijn carrière in 1979 bij de NAM in Assen.Al snel bracht zijn werk hem buiten onze landsgrenzen naar Londen waar Robbe voor de afdeling investor relations werkte. Hij kijkt met veel plezier terug op zijn tijd bij de oliegigant. “Het werken voor investor relations in Londen was wel een eye opener. Het belangrijkste dat ik daar heb geleerd, is om vanuit stakeholders te denken. Daar heb ik nu -25 jaar later- nog steeds profijt van.”LeiderschapIn Singapore kreeg Robbe vervolgens zijn eerste leiderschapsrol. “Ik werd plots de baas van 150 mensen. Toen realiseerde ik me dat ik onmogelijk kan doen wat die afzonderlijke mensen allemaal deden en is de kiem gelegd voor wat vandaag de dag nog steeds mijn leiderschapsmotto is. ‘Enabling people to make a difference’Mensen hebben vaak veel meer talenten dan ze zelf denken. Mijn rol is om die mensen in te zetten in hun kracht. Help om talenten te ontwikkelen op een manier waar de werknemer én het bedrijf wat aan hebben. Dat is ontzettend mooi en ik denk wel het belangrijkste van wat ik doe als CFO.”
Engelhardt Robbe, CFO van NS
Over de moeilijkste beslissing in zijn werk hoeft Robbe niet lang na te denken. “Zonder twijfel het afscheid nemen van mensen. Ook al probeer je mensen zo veel mogelijk in hun kracht in te zetten, soms is er een mismatch tussen werknemer en bedrijf. Dan moet je de moed hebben om dat gesprek aan te gaan in het belang van de werknemer en het bedrijf. Maar dan vind ik het soms best moeilijk om ook door te pakken. Je raakt toch het leven van mensen. “
Hij vervolgt, “het kan ook dat je afscheid moet nemen van mensen omdat er simpelweg geen plaats meer voor hen is binnen het bedrijf. Ook dat heb ik op een gegeven moment bij Shell moeten doen. Toen ik financieel directeur bij Shell in Europa was, hebben we op een gegeven moment de finance functie gereorganiseerd waardoor banen verdwenen omdat ze werden overgeheveld naar shared service centra in een ander land.Toen heb ik het heel bijzonder gevonden om mensen te begeleiden van werk naar ander werk. Zo kan een bedreiging op korte termijn ook een kans op de lange termijn zijn. Het is de kunst om die kansen te zien en te benutten.”De laatste jaren tot 2010 was Engelhardt Robbe verantwoordelijk voor de strategische planning van Shell en adviseerde hij direct de raad van bestuur van het concern.Bewaker van de waarde creatieNu als CFO van NS is hij ook dagelijks bezig met de strategie van het bedrijf. “Ik zie de CFO als de bewaker van waarde creatie in het bedrijf. Niet zo zeer zorgen dat de foute investeringen niet gemaakt worden, dat natuurlijk ook, maar meer nog dat we de juiste investeringen doen die echt waarde creëren. In ons geval nieuwe concessies winnen tegen een scherpe prijs, maar ook investeren in nieuwe treinen en bijvoorbeeld in IT ten behoeve van een betere dienstverlening aan de klant. En samen met collega’s zorgdragen dat we onze business effectief en efficiënt runnen.”Om de eenvoud in processen en activiteiten tot stand te brengen bij NS, brengt Robbe bij NS het ESSA-principe van zijn voormalige werkgever Shell in de praktijk: elimineren, simplificeren, standaardiseren en automatiseren.De wereld een beetje beter makenBovendien is het voor Robbe belangrijk dat de NS zeer vooruitstrevend is op het gebied van duurzaamheid. De Spoorwegen hebben als een van de allereerste organisaties in Nederland de financiële ‘waarde’ van hun milieu-impact op de samenleving berekend en laten verifiëren door de accountant: een milieu-winst- en verliesrekening. Over 2013 boekte het bedrijf een netto milieu-resultaat van vrijwel nul euro omdat de milieukosten gecompenseerd werden door de positieve milieueffecten van het gebruik van de trein ten opzichte van de auto. NS is voornemens om dit in de toekomst verder te verbeteren door onder meer over te gaan op groene stroom. “Volgend jaar gaat het een plus geven omdat de helft van de stroom waar de treinen op rijden groene stroom is. In 2018 gaat dat 100% zijn, dus zal de milieu-impact nog positiever zijn. Dat de NS voorop loopt op het gebied van duurzaamheid sluit erg aan bij mijn eigen normen en waarden. Ik heb het voorrecht dat ik inmiddels opa ben van twee kleinkinderen. Dat maakt je bewust van de weerslag van wat je doet op volgende generaties. Voor hen laat ik de wereld graag goed achter.”Die idealistische instelling bewondert hij ook bij collega’s. Op de vraag wie hij beroepsmatig bewondert antwoordt hij resoluut: “Merel van Vroonhoven. Zij was natuurlijk mededirecteur hier bij NS, maar is overgestapt naar de AFM. Ik bewonder dat zij de stap heeft genomen om zich in te zetten om de financiële markten te verbeteren. Met haar unieke combinatie van financiële en bedrijfsmatige ervaring, is zij daarvoor geschikt. Ik denk dat haar ervaring bij NS met stakeholder management haar bij de AFM goed van pas zal komen en vertrouw erop dat ze het goed zal doen bij de AFM ook al missen we haar hier bij NS natuurlijk.”