EU-landen eens over CO2-heffing op ‘vieze’ productie van buiten

Het gaat vooralsnog alleen nog om cement, kunstmest, staal, ijzer, aluminium en stroom. Een grote meerderheid, ook Nederland, stemde voor het wetsvoorstel van de Europese Commissie.

De heffing 'aan de grens', in Brussels jargon aangeduid met CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism), is een belangrijk onderdeel van het klimaatpakket waarmee de commissie in 2030 de CO2-uitstoot in de EU met 55 procent wil verminderen ten opzichte van 1990.

Volgens de Franse minister en tijdelijk EU-voorzitter Bruno Le Maire is het besluit een "grote stap vooruit" om de koolstofuitstoot in de EU te kunnen terugdringen. "Op deze manier kunnen we voorkomen dat onze inspanningen verwateren door import van buiten." Ook staatssecretaris Marnix van Rij is opgetogen over het bereikte akkoord. Het wachten is nu op de positiebepaling van het Europees Parlement.

Europarlementariër en rapporteur Mohammed Chahim (PvdA) is "aangenaam verrast" over de snelle overeenkomst tussen de lidstaten. "Maar het akkoord laat veel vragen onbeantwoord over belangrijke details." Zo staat er niets in over het afbouwen van de gratis uitstootrechten van de Europese industrie.

Bedrijven in Europa betalen nu voor hun CO2-uitstoot en krijgen, ter compensatie voor de concurrentie met industrie van buiten Europa die deze kosten niet heeft, gratis emissierechten. Als de CBAM-wetgeving wordt ingevoerd, zullen deze vrije emissierechten voor de betrokken sectoren geleidelijk verdwijnen. "Hierover blijven de lidstaten uiterst vaag", zegt Chahim. "Maar voor mij is het kraakhelder: geen CBAM zonder duidelijkheid over uitfasering van vrije emissierechten." Hij verwacht dat het parlement op 11 mei over CBAM zal stemmen.

Van Rij zei dat Nederland tien jaar wil als periode waarin de gratis emissierechten worden afgebouwd. Ook wil Nederland dat bedrijven uit de betrokken sectoren subsidies kunnen krijgen uit het Europese Innovatiefonds om hun productie koolstofarm te maken.