Financieel sturen op duurzame waarde: “Commitment op C-level niveau is een voorwaarde.”

Bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens worden deze week twee rechtszaken aangespannen tegen regeringen die hun burgers onvoldoende zouden beschermen tegen klimaatrampen. Een goede aanleiding voor bedrijven (en financials) om alvast te kijken hoe ze zelf kunnen sturen op duurzaamheid. Egbert Willekes is Senior Researcher & Lecturer Future Proof Control aan de HAN en spreekt op 19 april a.s. op FM Dag 2023 "Focus on Value". 

Wat zijn voor finance en de CFO de voornaamste knoppen om aan te draaien als het gaat om het creëren van duurzame waarde?

De financiële afdeling kan een belangrijke rol spelen in de transitie naar duurzaamheid. Het gaat daarbij vooral om de het nemen van verantwoordelijkheid ten aanzien het betrouwbaar, consistent en transparant rapporteren over- en sturen op ESG topics in overeenstemming met geldende regelgeving.

Hoe laat duurzame waarde zichzelf het beste vertalen in cijfers?

Daar zijn de meningen over verdeeld. Er is veel discussie of je duurzaamheid wel of niet moet monetariseren. Persoonlijk denk ik dat dat geen doel op zich zou moeten zijn. Je moet, als het gaat om duurzaamheid, vaak subjectieve keuzes maken, die minder makkelijk te onderbouwen zijn dan reguliere financiële stromen. De vraag is dan wat zo’n getal dan zegt. Een andere, misschien betere, insteek is de inside-out en outside-in benadering, die ook het fundament is binnen de meest recente Europese regelgeving over duurzaamheidsrapportages, zoals de Corporate Sustainability Reporting Directive. Bij de inside-out benadering moet je bepalen wat de impact van jouw bedrijf is op ESG topics. Bijvoorbeeld de vraag: hoeveel CO2 stoten we uit? Bij de outside-in benadering ga je na welke mogelijke financiële impact ESG topics hebben op jouw financiële resultaten: wast is de invloed van droogte op financiële resultaten van je landbouwbedrijf?

Wat maakt het voor bedrijven ingewikkeld om te sturen op duurzame waarde?

Vaak wordt gedacht dat het bij sturen op duurzame waarden vooral gaat om het stellen van doelen op ESG topics, deze vervolgens koppelen aan een incentive programma – en dat het dan vanzelf gaat werken. Zo makkelijk is het helaas niet. Sturen op duurzaamheid vraagt echt om een andere manier van denken in de hele organisatie. Uit mijn promotieonderzoek “Sturen op duurzaamheid” blijkt dat de juiste toepassing van verschillende soft- en hard controls noodzakelijk zijn om deze andere manier van denken in de organisatie verankerd te krijgen. Pas dan is het fundament gelegd om effectief te kunnen sturen op duurzame targets en KPi’s. Het mooie is dat incentive programma’s dan vaak niet eens nodig zijn.

Welke tips zou je willen geven aan financials die vanuit hun functie meer willen doen met duurzaamheid?

De rol die je als financial zou kunnen spelen, kan je niet alleen invullen. Je zult daarin over de grenzen van je eigen vakgebied heen moeten kijken. Samenwerking met de duurzaamheidsmanager is daarin cruciaal. Dus actief de samenwerking met je duurzaamheidsmanager opzoeken is een goede eerste stap. Een ander mooi aanknopingspunt is de CSRD. Momenteel zijn overal – veelal gratis – webinars te volgen over de CSRD, die een goed beeld geven van de aankomende regelgeving op het gebied van ESG rapportage, en wat dat betekent voor de organisatie. Daarnaast is het belangrijk om binnen de financiële afdeling te investeren in extra capaciteit. Als je dit serieus wil oppakken is dit niet iets, wat je er even naast doet. Dus commitment op C-level niveau is een voorwaarde.