‘Financiering is geen commodity meer’

Het gebrek aan vertrouwen in de economische ontwikkelingen en de toekomst van de euro heeft geleid tot een guurder fusie- en overnameklimaat. Waar in 2010 nog auctions werden gehouden waarbij veel partijen aan de start verschenen, is het nu een echte kopersmarkt geworden. Het is stil op het fusie- en overnamefront. De afgelopen periode is een flink aantal processen mislukt of niet doorgegaan, zoals de HEMA, Bakkersland, Graydon en onlangs nog G4S en ISS.

Rutger van Nouhuijs, hoofd Large Corporates & Merchant Banking ABN AMRO, stelt dat voor de echt goede transacties nog altijd een markt is. Een deel van de mislukkingen is volgens hem te wijten aan prijsverwachtingen van verkopers die niet worden bewaarheid. Bij de mindere kwaliteitsdeals kan volgens hem het financieringsaspect opeens naar boven komen. “Ik zie ook dat men zich op het laatste moment terugtrekt, omdat men een wat negatievere blik heeft ten aanzien van de vooruitzichten.” Hugo Peek, hoofd Corporate Finance & Capital Markets ABN AMRO, stelt dat er onderscheid moet worden gemaakt naar het type koper. “Als je kijkt naar de private equitymarkt, heb je twee tegenovergestelde ontwikkelingen: enerzijds zie je dat private equity voor het doen van transacties veelal afhankelijk is van bankfinanciering, en dat is wat minder voorhanden. Anderzijds hebben veel van deze partijen hun fondsen ergens tussen 2006 en 2007 gevuld met geld en nog maar weinig tijd over om dit te investeren, zo’n fonds loopt meestal vijf jaar. Dat zet druk op de markt.” “Daarnaast heb je de strategische kopers: die hebben de laatste jaren ontzettend hun best gedaan om hun solvabiliteit te verbeteren. Ze zijn minder afhankelijk van bankschuld en hebben reserves opgebouwd. Ze krabben zich nu achter de oren: moeten we in deze onzekere tijd gaan morrelen aan die reserves? De markt is moeilijker geworden, dat betekent dat er veel meer werk aan de winkel is voor ons. Het is niet meer zo dat er zestien kopers zijn als je met een bedrijf de markt op gaat, je moet nu goed zoeken.” Partijen moeten zich volgens Van Nouhuijs realiseren dat financiering geen commodity meer is. “De laatste paar maanden is de bankmarkt veranderd. Veel hangt af van het vertrouwen dat men in een sector heeft en de marktpositie van een onderneming. De retailsector is opvallend actief, we hebben een tijdje terug de Maxeda-assets gezien, HEMA is in de markt gegaan, zelf hebben we Action non-food, Scotch & Soda en V&D gedaan.”Daarnaast is de Healthcare een sector waar als gevolg van de privatiseringen van ziekenhuizen de komende tijd de nodige transacties zullen plaatsvinden. Verder gaat de overheid haar aandeel in een aantal bedrijven afstoten. “We verwachten volgend jaar, 2012-2013, een interessante privatiseringsgolf te zien. Het gaat om aandelen van bedrijven die nu nog in overheidshanden zijn en die worden geprivatiseerd om verder te groeien, zoals Gasunie, TenneT, Holland Casino, de Staatsloterij en Urenco”, aldus Van Nouhuijs. Volgens Peek is de timing voor de privatisering goed. “Investeerders kijken naar sectoren die ook in een crisissituatie voldoende positieve kasstroom hebben voor rendement en terugbetaling. Zij willen zekerheid voor de toekomst en kijken naar crisisbestendige sectoren.” Dat banken voorzichtiger zijn geworden in de financiering van transacties is volgens Van Nouhuijs ook een gevolg van strengere regelgeving, zoals de beperking van de aftrek van rente van een holdingfinanciering, die in januari 2012 van kracht wordt. Dat is van invloed op de mate van leverage bij transacties. Stringente kapitaaleisen volgens Basel II en Basel III geven ook druk op de prijs van geld lenen en uiteindelijk druk op de hoeveelheid. Hoewel dat gegeven mogelijke transacties beperkt, ziet Peek er ook een voordeel in: “Er gaat een zelfreinigende werking van uit en dat is gezond.”__________________________________________________________________________________Bedrijf (ver)kopen? Volg dan de cursus Actief in OvernamesWilt u binnenkort een bedrijf (ver)kopen? Dan is de cursus bedrijfsovernames voor u onmisbaar. Na de cursus Actief in Overnames doorziet u het hele overnameproces. Klik hier voor meer informatie en aanmelden.__________________________________________________________________________________Ondanks het lastige klimaat voor M&A vinden er nog wel degelijk transacties plaats. Kopers en verkopers worden echter wel steeds kritischer. “We zijn het meest bezig met het zoeken naar bevestiging van de capaciteiten van het management en de mate waarin een bedrijf in het verleden succesvol is geweest. We moeten ondersteuning vinden voor de hypothese dat het een goede investering is”, stelt Peek. “Eerder werd nog wel eens op basis van beperkt onderzoek een gokje gewaagd. Het risico was beperkt, men was hoog gefinancierd. Nu worden de boeken uitgebreid en langdurig onderzocht en wordt gekeken hoe goed het management is. Dat is een voorwaarde voor financiering en een voorwaarde voor de koop. Investeerders zoeken naar een bestendige kasstroom en voldoende groeipotentieel om de waardeverhoging aannemelijk te maken.” Hoewel er nog steeds transacties plaatsvinden, is de keuze in financiering voor partijen beperkter geworden. “Vandaag de dag merk je dat een aantal financieringsbronnen is opgedroogd. De high yield-markt zit volledig op slot, de equity capital market feitelijk ook. Je kunt er niet van uitgaan dat je een overbruggingskrediet op tafel legt en dat de take-out-financiering wel even geregeld wordt in een rightsissue. Je had traditioneel een groep institutionele beleggers die meedeed in leverage, maar die trekt zich terug uit primaire deals en gaat liever deelnemen in secundaire deals, omdat die tegen een enorme discount kunnen worden opgepakt. Klanten zijn aangewezen op een kleine groep banken die open is. De bronnen zijn beperkt. De wereld is veranderd, de credit default swap rates op banken zijn enorm opgelopen. De fundingkosten stijgen en voor sommige banken is de markt niet open. Dat heeft gevolgen voor de bankenmarkt zelf.” ####Peek is desondanks positief over de fundingmarkt. “Er zijn kort gezegd drie vormen van financiering: de bank, aandelen en obligaties. Alle andere vormen van financiering zijn informeel. Van die drie zijn de aandelenmarkt en de obligatiemarkt dicht. De bankmarkt is de enige die open is. De klant moet ervoor zorgen dat de relatie met de bank goed is, en moet de financieringsbronnen die hij heeft open houden en proberen te diversifiëren. Zoek andere bronnen, in het informele circuit, om minder afhankelijk te zijn. Je ziet een ontwikkeling van nieuwe vormen van financiering, bijvoorbeeld creditfunds. De betrokkenheid van institutionele investeerders op de kredietmarkt neemt toe, omdat het een categorie van beleggingen is waarin de rendementen best behoorlijk zijn. Ze zijn hier echter nog niet echt in thuis.”Ligt hier een taak voor de bank? “Het verwijt dat je zou kunnen maken is dat de banken op het moment dat ze die markt helpen ontwikkelen, in hun eigen voet schieten”, aldus Peek. “Daar staat tegenover dat banken er ook belang bij hebben om leningen door te plaatsen naar institutionele beleggers voor een beter balansmanagement. Institutionele beleggers hebben echter niet de kennis om leningen en andere kredietproducten te kunnen beoordelen of structureren. Iemand moet de marktplaats ontwikkelen en de klanten volgen, daar is een rol weggelegd voor banken. Je krijgt als bank dan een soort agentenrol.” Na een periode op de achtergrond zet ABN AMRO nu weer in op groei. Het streven is om op termijn de leidende zakenbank van Nederland te worden. Zolang de bank in handen is van de Nederlandse staat, kunnen er geen grote overnames worden gedaan, maar volgens Peek hoeft dat geen belemmering te zijn. “We zetten in op slimme groei. We hebben net een overeenkomst gesloten met een boutique-bank in Frankrijk van het voormalige hoofd Corporate Finance van ABN AMRO (later RBS) in Parijs. We zijn niet in staat partijen te kopen, maar trekken wel exclusief zij aan zij op. We zitten samen bij de klant en het voelt alsof we collega’s zijn, maar hij staat niet op de payroll”, aldus Peek, die stelt dat voormalige collega’s steeds vaker aansluiting zoeken. In 2009 schreef Van Nouhuijs een driejarenplan dat loopt tot en met 2012, en volgens hem zal ABN AMRO over een jaar een aantal fraaie transacties laten zien die aantonen dat de bank weer terug is. “Het vertrouwen van large corporates is terug. Daarnaast hebben we een aantal niches in het buitenland die zeer succesvol zijn. Een daarvan is ECT, Energy, Commodities en Transport, waar je enorm veel interactie ziet met Nederland als open economie. ECT is een oude tak van Mees Pierson die we in ere aan het herstellen zijn. In het kielzog van de klanten van ECT openen we nieuwe vestigingen in het buitenland. Je ziet dat oude klanten van Fortis weer massaal terugkomen en dat geldt ook voor oud-collega’s die die kant zijn opgegaan. Tegelijk hebben we een aantal productafdelingen, zoals het Debt Solutions team, dat ECTklanten in Azië, Noord-Amerika en Brazilië volgt. Deze ontwikkelingen trekken ook weer goede jonge mensen aan.”__________________________________________________________________________________ Bedrijf (ver)kopen? Volg dan de cursus Actief in Overnames Wilt u binnenkort een bedrijf (ver)kopen? Dan is de cursus bedrijfsovernames voor u onmisbaar. Na de cursus Actief in Overnames doorziet u het hele overnameproces. Klik hier voor meer informatie en aanmelden. __________________________________________________________________________________Volgens Peek wordt ABN AMRO bij het aantrekken van financiële talenten niet gehinderd door het scherpe toezicht van de staat op bonussen en salarissen. “We hebben net het Financieel Traineeship of the Year gewonnen, dat was een leuke opsteker voor een bank die dat opnieuw heeft moeten opzetten. Voor de 100 schikbare plaatsen krijgen we 3000 aanmeldingen. Terwijl het vak van bankier in het verdomhoekje zit, hebben we toch veel aanmeldingen. Dat toont onze veerkracht. We moeten het niet hebben van dikke bonussen of de hoogste salarissen, maar van een goede werkomgeving, topkwaliteit mensen, plezier in het werk en een toekomst met een ambitie waarop geleverd gaat worden.” Ook ervaren bankiers melden zich bij Van Nouhuijs voor een loopbaan bij de bank. “We krijgen cv’s uit de Londense markt van Nederlanders die terug willen. Er is daar een zeer guur klimaat: als het goed gaat huren ze 15000 mensen in, en als het minder gaat, gaan ze er net zo hard weer uit. Wij willen voorspelbaar zijn en daardoor kunnen we state of the art professionals aantrekken. We investeren voor de lange termijn.”M&A-aanbevelingen voor CFO’s – zorg dat de financiering voor elkaar is. Ga vroeg in het traject nadenken en overleg met de huisbank over de vraag hoe realistisch de financiering is; – denk goed na over de gevolgen van de eurocrisis voor toekomstige cashflows; – houd bij cross border-overnames buiten het eurogebied rekening met enorme turbulentie op valutamarkt en rentemarkt; denk op tijd na over hedgen; – denk in scenario’s en bouw een realistisch base-scenario, maar bouw ook een stressscenario dat negatiever is dan je aanvankelijk zou denken; – soms moet je zeggen: tot hier en niet verder; – houd in de beoordeling van de fusie en overname rekening met een liquiditeitsplanning; – maak je niet afhankelijk van één tijdstip en één instelling voor de continuïteit van het bedrijf; – zorg dat je niet voor verrassingen komt te staan.