Florian Winterstein (CEO Jedox): “Wij zorgen dat financials zich kunnen bewijzen dankzij de digitale transformatie.”
Lang niet alle financiële professionals slagen er in om de kansen te grijpen die digitalisering biedt. Volgens Florian Winterstein, CEO van enterprise performance management-softwareleverancier Jedox is dat binnen enkele weken te verhelpen.
Lang leve de financiële professional! Financials zijn objectief, betrouwbaar, nuchter en cijfermatig ingesteld. Finance is dan ook dé plek waar je alle informatie die van belang is voor de bedrijfsvoering zou kunnen verzamelen en toetsen op juistheid, zodat het hele bedrijf zich op dezelfde data kan baseren.
Ook kunnen de CFO en zijn medewerkers die data duiden, trends signaleren en toegevoegde waarde leveren met analyses, prognoses en advies – en hiervoor in toenemende mate kunstmatige intelligentie (AI) inzetten. Sterker nog, bedrijven hebben steeds meer behoefte aan een financiële afdeling die een strategische rol als ‘business partner’ annex ‘trusted advisor’ kunnen spelen, zegt Florian Winterstein (CEO van enterprise performance management-softwareleverancier Jedox): “Bedrijven hebben steeds meer goede business controllers en businessgeoriënteerde CFO's nodig. Mensen die er niet alleen op toezien dat de cijfertjes kloppen en dat rapporten op tijd af zijn. Mensen die de samenwerking zoeken met andere afdelingen en communicatief vaardig zijn. Die bovendien in de gaten hebben wanneer bepaalde routinewerkzaamheden kunnen worden geautomatiseerd, en efficiencyverbeteringen. Die een brug slaan tussen de financiële vastlegging en de besluitvorming in de onderneming. Dat vooral: efficiencyverbeteringen zijn belangrijk, maar je kunt pas een groot concurrentievoordeel opbouwen als je je klanten een hogere toegevoegde waarde weet te leveren.”
Uitgelezen kansen
Dit alles is alleen goed mogelijk als de CFO en de financiële afdeling andere afdelingen van de organisatie, zoals inkoop en HR kunnen ondersteunen en, in de woorden van Winterstein, ‘de business naar data weten te vertalen en data naar de business’.
Daarbij moet de focus binnen de financiële functie steeds meer verschuiven van financieel verantwoorden achteraf, naar verantwoord voorspellen van financiële én niet-financiële resultaten. Dit maakt data-analyses en datagedreven prognoses en adviezen steeds belangrijker: bedrijfsbreed relevante inzichten verschaffen en ondersteuning bieden in het beslissingsproces zodat de onderneming snel kan inspelen op nieuwe ontwikkelingen. Winterstein spreekt van ‘integrale bedrijfsplanning’. In de komende jaren zal digitalisering – vooral in de vorm van automatisering – administratieve en rapportagetaken gemakkelijker maken, waardoor financiële professionals meer tijd kunnen besteden aan strategische taken. De verdere opmars van analytics en AI zal betekenen dat financials over veel betere tools beschikken om hun rol als interne ‘trusted advisor’ zwaarder aan te zetten. Goed nieuws dus voor financiële professionals, zegt Winterstein. “De voortdurende digitalisering verdringt geen banen, maar stelt financials in staat om vooruit te komen in het vakgebied. Het biedt hen uitgelezen kansen om hun invloed in de rest van het bedrijf te vergroten en een strategische partner te worden.”
Instrumentarium ontbreekt
Toch slagen niet alle financiële professionals er in om die uitgelezen kansen te grijpen. Dat kan komen doordat ze zelf met alle macht vasthouden aan traditionele activiteiten rondom de financiële administratie. Winterstein: “Maar vaker komt voor dat ze niet over het juiste instrumentarium beschikken om het maximale te halen uit de digitale transformatie. Het lukt ze misschien nog net om bestaande processen te verbeteren door een digitale transformatie. Maar niet om het businessmodel te veranderen. Niet om innovatieve diensten en producten te ontwikkelen. Niet om allerlei informatie over klanten en inzichten in de bedrijfsvoering aan te wenden om beter te presteren. Niet vanwege hun eigen starheid, maar omdat technologische onvolkomenheden het hun moeilijk maken.”
Om te beginnen beschikken financials vaak niet over de juiste data. Winterstein: “Financials komen om in de data. Excel-spreadsheets worden heen en weer geslingerd tussen afdelingen, waardoor er fouten in die data sluipen. Een goed overzicht van financiële, verkoop-, HR- en andere gegevens ontbreekt. Dat is het eerste probleem dat ze moeten zien op te lossen, om een eerste niveau van datavolwassenheid te bereiken: Alle gebruikers moeten over de juiste, consistente gegevens kunnen beschikken.”
Dan is er nog een factor die nodig is om digitalisering tot een succes te maken: “Lukt het om die data in een overkoepelend overzicht te krijgen, dat zich leent voor geïntegreerde bedrijfsplanning? Is er een overzicht dat je – anders dan wanneer je met een spreadsheet werkt – kunt aanwenden om vanuit verschillende perspectieven naar de bedrijfsvoering te kijken en scenario’s op te stellen? Wat gebeurt er als je de prijs van een product verhoogt, bijvoorbeeld, of een andere ‘key driver’ verandert? Een bedrijf dat dat onder de knie heeft, bevindt zich op het tweede niveau van datavolwassenheid. Veel bedrijven die zich op dat niveau bevinden, maken gebruik van ‘digital twins’: ze bouwen hun bedrijfsprocessen na zodat ze scenario's kunnen visualiseren en toegankelijker maken.” Nog een stap verder is niveau drie: een bedrijf dat zich daar bevindt, kan ook de analyse en planning gedeeltelijk automatiseren door het gebruik van AI. Vaak levert dit inzichten op die menselijkerwijs niet of nauwelijks kunnen worden verkregen. “Maar heel wat ondernemingen hebben dit niveau van datavolwassenheid niet bereikt.”
Functioneel, adaptief en snel
Jedox heeft als missie deze obstakels weg te nemen, zodat ze makkelijker goede datagedreven beslissingen kunnen nemen. Met Jedox kunnen gebruikers het hele proces van begroten en budgetteren voor financiën, sales, HRM, inkoop en alle andere afdelingen bijhouden. De software is ‘webbased’, maar heeft ook een Excel-, een Worden een Powerpoint-connector.
Winterstein: “Jedox kan makkelijk worden gekoppeld met allerlei ERP-software of bestaande Business Intelligence-softwarepakketten – met andere woorden: gebruikers kunnen deze vertrouwde software gewoon blijven gebruiken, terwijl ze zeker zijn dat de onderliggende data correct zijn. Gebruikers kunnen bovendien eenvoudig zelf formulieren, rapportages en KPI-dashboards maken zonder te programmeren of over veel technische kennis te hoeven beschikken. Niet alleen typische Business Intelligence-activiteiten als rapportage en analyse van historische data zijn dankzij Jedox eenvoudig. Ook planning wordt makkelijk, of het nu rolling forecasts betreft, of what-if analyses – desgewenst zelfs op basis van real-time data.”
Jedox is in alle sectoren in te zetten; verschillende partijen hebben specialistische apps ontwikkeld die samenwerken met het standaardpakket, bijvoorbeeld op het gebied van risicomanagement. Winterstein: “Onze software kan worden aangepast aan organisatiespecifieke wensen. Het is de meest adaptieve software in z’n soort. Tegelijkertijd kunnen we sneller waarde leveren dan andere platforms, omdat we zo goed aansluiten op allerlei standaarden en omdat aanpassen en uitbreiden zo makkelijk is, mede dankzij het grote ecosysteem van ontwikkelaars rondom Jedox. Reken op een implementatietraject van vier tot acht weken. Dat kan per bedrijf verschillen, maar de precieze duur is goed te voorspellen.”
Hoogste niveau van datavolwassenheid
Zelfs het hoogste niveau van datavolwassenheid ligt voor de meeste bedrijven binnen die betrekkelijk korte implementatieperiode onder handbereik volgens Winterstein: “Het is bijna altijd wel mogelijk om nieuwe technieken op het gebied van AI en machine learning toe te passen bij het maken van voorspellingen. Bijvoorbeeld hoe de vraag naar producten en diensten zich zal ontwikkelen. Heel handig natuurlijk. Maar dat ligt ook wel erg voor de hand.” Veel enthousiaster is Winterstein over de wat ingewikkelder toepassingen, die financials vrij makkelijk in hun eigen bedrijf kunnen aanwenden. “Wij zorgen dat financials zich kunnen bewijzen dankzij de digitale transformatie. Denk aan het opstellen van scenario's waarin wordt gekeken welke verkoopkanalen een bedrijf het beste kan inzetten. Of welke markten mogelijk interessant kunnen zijn. Of denk aan toepassing van AI om data over de ‘churn’ door te spitten, of om te kijken hoe je de klantentrouw het beste kunt bevorderen. Dergelijke analyses leveren nogal eens echt onverwachte uitkomsten op, en brengt mensen op ideeën waar ze anders misschien nooit op waren gekomen.”