Ge(regel)d?

Door Huub van RozendaalDe regelgeving heeft eraan bijgedragen dat externe verslaglegging en in het bijzonder de jaarrekening steeds meer het karakter heeft gekregen van een compliance document. Daardoor is de informatieve waarde van dat document snel afgenomen en dus ook de aandacht daarvoor (met uitzondering van de beloningsparagraaf natuurlijk). Voor de externe verslaglegging maken we daarom aanvullend andere documenten, die inzicht moeten verschaffen, zoals het persbericht en de ‘analistenpresentatie’. Voldoen aan regels belangrijker dan begrip cijfersBij sommige persberichten gaat het overigens al aardig dezelfde kant op als met jaarrekeningen mede vanwege de juridische status van zo’n bericht. Wettelijk moet immers een deel van de berichtgeving geschieden in de vorm van een persbericht. De omvang van zo’n bericht is de laatste jaren dan ook aanzienlijk toegenomen en de leesbaarheid tegengesteld verminderd.  In de presentaties is er nog relatief veel vrijheid om ons eigen (of het gewenste?) beeld van de werkelijkheid te verstrekken, maar daar gaat in toenemende mate een disclaimer aan vooraf.  In de interne verslaglegging hebben we een work-around gecreëerd om toch het  gewenste inzicht  te verkrijgen en die noemen we dan business control.  Geleidelijk zien we de twee stromen in het financiële vak, de accountants en de controllers verder uit elkaar lopen. In een omgeving met veel regels ontstaat vanzelf een mentaliteit om vooral aan de regels te voldoen en dat is minder positief dan het klinkt. Het zelfstandig nadenken over wat de onderliggende cijfers nu echt betekenen wordt soms naar de achtergrond verdrongen en vervangen door veel aandacht voor het vooral voldoen aan de regels en dan bedoel ik nog niet zozeer het gebruiken of manipuleren daarvan. Het kan niet waar zijnHet is de geboorte van de ‘position paper’, die de ultieme documentatie van de regelkeuze is geworden. Wat de invloed van veel van het voorgaande is op het gedrag van mensen blijkt  uit het boek over de financiële wereld in de City  ´Het kan niet waar zijn´ van Joris Luijendijk. Hij schrijft over verschillende types mensen onder meer  over ´koele kikkers’ : “Rechtszekerheid is heel belangrijk voor ze. Het zijn geen slechte mensen. Het zijn mensen die niet langer denken in termen van goed en slecht. Het zijn professionals”.                                                                       Zelfreflectie past niet alleen bankiers maar de gehele financiële wereld.  Huub van Rozendaal was CFO van Sligro en blogt voor CFO.nl over zijn ‘lessons learned’ en de invulling van de functie van CFO.