Van 16 t/m 18 juli vindt Summer School 2025 ‘Lef en moedig voorwaarts’ plaats op de KNVB Campus in Zeist, onder leiding van oud-CFO van Ajax Jeroen Slop. Tijdens de vijfde editie van dit zomerprogramma van Sijthoff Accountants Academy (voorheen NBA Opleidingen) duiken dertig financieel leiders samen met acht experts in de actualiteit van finance, leiderschap en gedrag.

Een van de experts is Gijs de Jong, secretaris-generaal van de KNVB. In zijn sessie ‘Moreel kompas in beweging’ laat hij zien hoe je koers houdt in een dynamisch internationaal krachtenveld vol belangen, cultuurverschillen en publieke druk. In aanloop naar Summer School 2025 spreken we hem over moreel leiderschap, luisteren zonder oordeel en de kracht van internationale samenwerking.

Leiderschap onder druk
De loopbaan van De Jong bij de KNVB lijkt zich te kenmerken door een gestage en doelgerichte opbouw. Toch was het niet altijd een rechte lijn omhoog. In 2016 werd hij door de Raad van Commissarissen voorgedragen als directeur betaald voetbal, maar die voordracht werd geblokkeerd door de betaald voetbalclubs. “Toen moest ik wel even slikken”, zegt De Jong. “Wat toen voelde als een afwijzing, is later een cadeau gebleken. Het dwong mij namelijk om opnieuw te bedenken waar ik goed in ben: enthousiasmeren, verbinden, resultaatgericht werken – en waar mijn toekomst lag: binnen of buiten de organisatie.” Het moment bleek bepalend. “Uiteindelijk heeft het mij deze geweldige positie als secretaris-generaal opgeleverd, waarbij ik mijn competenties ten volle kan gebruiken en verder kan ontwikkelen.”

“Als we niet in wij-zij-denken willen vervallen, zullen we meer dan in het verleden moeten luisteren, verbinden en proberen te begrijpen.”

Navigeren in een internationaal krachtenveld
Als secretaris-generaal noemt De Jong zichzelf weleens gekscherend de ‘minister van Buitenlandse Zaken’ van het Nederlands voetbal. “Samen met een aantal zeer deskundige collega’s en de KNVB-voorzitter (Frank Paauw, red.) behartigen wij zo goed mogelijk de belangen van het Nederlands voetbal in het buitenland. Hiervoor investeren wij veel tijd en energie in het onderhouden van een diplomatiek netwerk met collegabonden, met UEFA, met FIFA en andere internationale stakeholders.”

In deze functie opereert De Jong dagelijks in een complex internationaal krachtenveld. Als bestuurskundige kijkt hij met bijzondere interesse naar de verschuivingen op het wereldtoneel. “De uitdagingen die ik, zeker ook als bestuurskundige, zeer interessant vind, zijn de geopolitieke verschuivingen die in de afgelopen jaren hebben plaatsgevonden en nog steeds plaatsvinden. Deze verschuivingen vragen om een nieuwe opstelling en dwingen ons als ‘Westen’ om kritisch op ons eigen handelen te reflecteren.”

Lees ook op CFO.nl: Lef en moedig voorwaarts: oud-CFO Ajax Jeroen Slop daagt CFO’s uit tot leiderschap

Voorbij wij-zij-denken
De Jong ziet het als een belangrijke opdracht voor leiders om tegenstellingen niet te versimpelen tot ‘wij tegen zij’, maar juist open te staan voor andere perspectieven. “We zijn vaak geneigd onze eigen waarden als beter dan die van anderen te zien. Hetzelfde geldt voor onze regeringsvorm, ons economische systeem en onze maatschappelijke omgangsvormen. Als we niet in wij-zij-denken willen vervallen, zullen we meer dan in het verleden moeten luisteren, verbinden, proberen te begrijpen en te zoeken naar waar we kunnen samenwerken zonder direct in onze oordelen en vooroordelen te stappen.” Volgens hem zijn deze thema’s niet alleen relevant in de sport, maar ook in de financiële wereld. “Al was het alleen maar het onvoorspelbare gedrag van de Amerikaanse president dat enorm effect heeft op de financiële markten…”

Qatar: goede bedoelingen, harde lessen
Een treffend voorbeeld van hoe complex moreel leiderschap in de praktijk kan zijn, deelt De Jong aan de hand van het recente WK. “Rond het WK 2022 in Qatar hebben we veel geïnvesteerd en ons ingezet om een bijdrage te leveren aan het verbeteren van werkomstandigheden van arbeidsmigranten. Ondanks dat we daarvoor in de media geen of weinig waardering kregen en krijgen, is het mooi om te zien dat organisaties als Amnesty International, FNV en de International Labour Organization ons wel degelijk waarderen op dit vlak.”

De Jong blikt openhartig terug op een leerzaam moment. “Gedurende de voorbereidingen kwamen we ook tot het initiatief om een positieve pro-inclusie boodschap af te geven. Samen met zes andere bonden stelden we voor om de ‘One Love’-aanvoerdersband te dragen. Hoe goed bedoeld ook, de band werd opgevat als een belediging en disrespect vanuit het arrogante Westen. Zelf heb ik ook, op zijn Nederlands, lang gepusht voor deze pro-inclusie actie, maar achteraf heb ik onvoldoende aangevoeld dat de band in een andere cultuur anders uitgelegd en opgevat kan worden”, zegt hij met een gevoel voor zelfreflectie.

“We moeten in Nederland niet navelstaren, maar actief verbinding zoeken met de rest van de wereld.”

Een moreel kompas voor Finance
In zijn sessie ‘Moreel kompas in beweging’ daagt De Jong Finance professionals uit om breder te kijken dan het eigen referentiekader. Hoe blijf je koersvast als leider in een voortdurend veranderend internationaal krachtenveld? Wat betekent moreel leiderschap wanneer je communiceert over gevoelige onderwerpen, of omgaat met publieke druk? Een sessie die uitnodigt tot luisteren, verbinden en besluiten nemen onder spanning.

De Jong neemt deelnemers mee in zijn ervaring met morele dilemma’s op het internationale speelveld. “We moeten in Nederland niet navelstaren, maar actief verbinding zoeken met de rest van de wereld. Dus niet alleen met Noord-West Europa, niet alleen met Europa, ook niet alleen met Westers georiënteerde landen, maar met alle werelddelen.”

Live leren van Gijs de Jong? Meld je dan aan voor de Summer School 2025 ‘Lef en moedig voorwaarts’ op 16 t/m 18 juli op de KNVB Campus in Zeist en neem deel aan zijn sessie ‘Moreel kompas in beweging: leiderschap op het internationale speelveld’. Inclusief een exclusieve rondleiding door de VAR-ruimte. Schrijf je hier in.