Het clearance model: nemen we afscheid van de traditionele manier van factureren?

Op 1 januari 2019 introduceerde Italië, als eerste EU-land, het verplicht gebruik van elektronische facturen voor B2B- en B2C-transacties. 18 april 2019 gaat op zijn beurt de geschiedenisboeken in als de definitieve datum waarop Europese overheidsdiensten in staat moesten zijn om gestructureerde e-facturen te ontvangen.

Zijn we klaar voor deze baanbrekende omwenteling?

Het aangeven van belastingen was nog nooit zo eenvoudig

Btw-heffing is een belangrijke bron van inkomsten voor de Europese lidstaten. Het is dan ook niet verrassend dat er maatregelen worden genomen om de btw-administratie te vereenvoudigen. Het voornaamste doel is het systeem aanscherpen om zo de btw-kloof te verkleinen.

Zo zal onder andere het niet correct invullen van btw-aangiftes strenger aangepakt worden, wat een van de grootste verliesposten is voor Europese landen. Enerzijds wordt er ingezet op een nieuwe wetgeving, anderzijds wordt er steeds meer aandacht besteed aan het vervangen van papieren facturen door hun elektronische tegenhangers, waardoor landen meer controle krijgen over de btw die de belastingbetaler verschuldigd is.

Lees ook: EU-Richtlijn zal e-facturatie minder stimuleren dan verwacht

In het verleden stonden ondernemingen mijlenver voor op de belastingdiensten wat betreft gedigitaliseerde processen en de elektronische uitwisseling van documenten. Geleidelijk aan was er echter een evolutie zichtbaar.

In sommige landen was de eerste stap het online indienen van belastingaangiftes, in andere landen werd de overstap gemaakt naar een combinatie van papieren en elektronische facturen.

Met het clearance model krijgen de belastingdiensten in realtime toezicht op alle transacties

De wil om de procedures te vereenvoudigen en het leven van de belastingplichtigen te vergemakkelijken ligt doorgaans aan de basis van
deze veranderingen. Aangezien btw een belangrijk deel van de overheidsinkomsten is, zien we al enkele jaren steeds meer achterban voor de elektronische uitwisseling van documenten met belastingdiensten.

Dankzij geavanceerde technologie kunnen belastingautoriteiten steeds meer gegevens van belastingplichtigen verzamelen en analyseren.

Digitalisering van facturen

Er zijn wereldwijd twee modellen voor het verwerken van elektronische facturen: het clearance model en het post-auditmodel.

Bij het clearance model worden facturen niet rechtstreeks uitgewisseld tussen de koper en de verkoper, maar moeten deze elektronisch worden gecontroleerd door een belastingautoriteit (zoals in Brazilië en Mexico) of door een overheidsserver (zoals in Italië en Turkije).

Hierdoor krijgen de belastingdiensten in realtime toezicht op alle transacties, wat in de praktijk betekent dat de belastinginning strenger gecontroleerd kan worden en er sneller gereageerd kan worden op non-conforme belastingaangiftes.

Het post-auditmodel bleek meteen zeer goed te werken

In Europa wordt voornamelijk gekozen voor het post-auditmodel. Bij dit model worden er rechtstreeks facturen uitgewisseld tussen de verkoper en de koper en worden de transacties achteraf gecontroleerd door belastingautoriteiten. In veel lidstaten van de EU is het SAF-T-formaat of een vergelijkbare lokale variant verplicht bij het uitwisselen van data met belastingautoriteiten.

Portugal was het eerste land dat dit model implementeerde waarna het zich verspreidde naar onder meer Luxemburg, Frankrijk, Polen en Hongarije. Het post-auditmodel bleek meteen zeer goed te werken, in die zin dat de lokale belastingdienst bijna live informatie kreeg over transacties.

Toch haalt het post-auditmodel niet hetzelfde niveau van efficiëntie als het clearance model waarbij de belastingdienst centraal wordt geplaatst in de transactie.

Algemene norm voor de openbare handel in Europa

Zoals eerder vermeld werd op 18 april 2019 een belangrijke stap gezet. Dat was namelijk de uiterste datum waarop de Europese belas-
tingautoriteiten in staat moesten zijn om gestructureerde e-facturen te ontvangen in overeenstemming met Richtlijn 2014/55/EU.

Het voornemen om realtime belastingcontroles in te voeren lijkt een grote omwenteling aan te kondigen op de Europese markt

Deze richtlijn moet een geharmoniseerd kader creëren voor e-facturatie in de hele EU. In navolging van deze richtlijn zette OpenPEPPOL een van de grootste initiatieven ter wereld op poten rond e-facturatie. OpenPEPPOL wil zo het concurrentievermogen van leveranciers vergroten en tegelijkertijd een homogeen kader bevorderen binnen Europa waarbinnen e-facturatie perfect past.

Een aanzet tot meer ingrijpende veranderingen

Terwijl OpenPEPPPOL-oplossingen wereldwijd worden geïmplementeerd, volgen sommige landen het voorbeeld van Latijns-Amerika, dat al jaren succesvol gebruik maakt van het clearance model.

Dit zijn in de eerste plaats landen die met soortgelijke problemen te kampen hebben, zoals belastingontduiking en btw-fraude, wat leidt tot een enorm verlies van inkomsten. Zo is Italië de EU-lidstaat met de grootste btw-kloof. Volgens het rapport ‘Study and Reports on the VAT Gap in the EU – 28 Member States: 2018 Final Report’ bedroeg in 2016 het verschil tussen de geraamde btw-inkomsten en het daadwerkelijk geïnde bedrag 35 miljard euro.

Aan de vooravond van deze digitale revolutie is het cruciaal om een betrouwbare partner te kiezen

Het was dan ook niet verrassend dat dit land als eerste EU-lidstaat besloot om het voorbeeld te volgen van Latijns-Amerika. Nadat Italië overstapte op e-facturatie, zowel voor transacties met de overheid, als voor de hele economie, werd het verplicht gebruik van e-facturen een heet hangijzer in heel Europa.

Het voornemen om realtime belastingcontroles in te voeren lijkt een grote omwenteling aan te kondigen op de Europese markt. Naar verwachting zullen andere landen dit voorbeeld gaan volgen (in Griekenland kunnen al eerste signalen worden opgevangen).

In tijden van verandering is een betrouwbare partner van onschatbare waarde

Steeds meer ondernemingen zijn actief op de internationale markt. Dat betekent dat zij nieuwe bedrijfsmanagementoplossingen moeten implementeren, maar ook rekening moeten houden met heel diverse wetgevingen.

Tegenwoordig is de naleving van de wetgeving een vereiste die heel wat kopzorgen kan veroorzaken, zeker gezien het duizelingwekkende tempo waaraan de regelgeving evolueert.

Aan de vooravond van deze digitale revolutie is het cruciaal om een betrouwbare partner te kiezen die in staat is om internationale bedrijven te helpen bij het correct implementeren van oplossingen en hen op de hoogte kan houden van aankomende veranderingen.

Comarch is een ICT-challenger op de Benelux markt die eigen ICT-oplossingen ontwikkelt, deze zonder enige moeite integreert met de bestaande infrastructuur en hierbij ondersteunende diensten aanbiedt zoals hosting in een van haar dichtstbijzijnde datacenters.