Hoe snel zijn elektrische auto’s?

In 1918 bezat één op de dertien Amerikaanse families een auto. Nauwelijks elf jaar later had 80% van alle families haar eigen auto voor de deur staan. Het was geen technologische innovatie en ook niet de lagere kosten van massaproductie die hiervoor zorgden. Een bijzondere innovatie van General Motors was verantwoordelijk voor deze explosieve stijging. In 1919 vormde GM samen met Du Pont de General Motors Acceptance Company om een nieuwe, financiële innovatie te lanceren: de autolening. Het bleek een briljante strategische zet die auto’s voor de doorsnee-Amerikaan in één keer betaalbaar maakte.

Door Robert BoodIn 1927 slaagde de pas 25-jarige ‘daredevil’ Charles Lindbergh er als eerste in om non-stop van New York naar Parijs te vliegen. Het kostte hem 33,5 uur om de afstand van 5.800 kilometer in het eenmotorig vliegtuigje ‘The Spirit of St. Louis’ te overbruggen. Na een decennium van experimenteren met zeevliegtuigen, vloog slechts elf jaar later het eerste, overigens nagenoeg lege, passagiersvliegtuig non-stop van Berlijn naar New York. De Tweede Wereldoorlog bracht ontwikkelingen in een stroomversnelling. Om snel voldoende oorlogsmaterieel vanuit de Verenigde Staten in Engeland te krijgen, werd alles uit de kast gehaald om een regelmatige luchtlijn op te zetten. Het resulteerde in meer dan duizend transatlantische oorlogsvluchten. Al enkele jaren na de oorlog vlogen er wekelijks honderden passagiersvliegtuigen tussen Europa en Amerika.Vergeleken met de snelle ontwikkelingen van normale auto’s en de commerciële luchtvaart lijken veel voorspellingen over de groei van elektrische auto’s erg conservatief. Dat de oude oliegiganten niet tot de optimisten behoren zal niemand verbazen. Zo voorspelt ExxonMobile dat in 2040 wereldwijd minder dan 10% van de nieuwe auto’s een plug-in hybrid of elektrische auto is. Volgens de laatste scenario’s van Shell duurt het tot 2070 voor de wegen volledig ‘olievrij’ zijn. Vanwege de beperkingen van batterijen die ze zien, gelooft een groot deel van de olie- en auto-industrie overigens meer in waterstoftechnologie. Zo investeert Shell samen met onder andere Daimler-Benz in het opzetten van een groot netwerk van waterstofstations in Duitsland.Recent komen specialisten van Bloomberg met een veel optimistischer kijk op de groei van elektrische auto’s. Volgens hen zorgen de razendsnel dalende prijzen van batterijen in de jaren ’20 voor een ‘tipping point’. Ze benadrukken dat batterijen vorig jaar maar liefst 35% goedkoper zijn geworden en wijzen op omvangrijke investeringen van bedrijven als Tesla, Panasonic en Nissan in nieuwe productiecapaciteit. Bloomberg verwacht dat rond 2020 elektrische auto’s niet alleen beter presteren maar ook zonder subsidie minder kosten dan hun fossiele tegenhangers. Grondstoffen vormen daarbij geen beperking omdat de productie tot 2030 minder dan 1 procent van de mondiaal beschikbare voorraden gebruikt.Natuurlijk hebben elektrische auto’s met het huidige marktaandeel van minder dan 1 procent nog een lange weg te gaan. Het groeicijfer van 60% dat de verkopen van elektrische auto’s laat zien over 2015 is echter ronduit indrukwekkend. Al eerder ontdekte Bloomberg dat de groeicijfers van Tesla tot op heden in absolute aantallen nagenoeg exact de verkopen van de Ford T een eeuw eerder volgen. Als ze dat blijven doen dan haalt Tesla in 2020 haar ambitie om een half miljoen auto’s te produceren zoals Ford dat in 1916 realiseerde. Tel daarbij de plannen van andere autofabrikanten en nieuwkomers als Google op en een omslag lijkt onomkeerbaar. Bloomberg concludeert dat in 2040 daardoor eenderde tot de helft van alle nieuw verkochte auto’s elektrisch kan zijn.De voorspellingen van Bloomberg houden er geen rekening mee dat nieuwe business modellen of externe factoren voor een extra versnelling zorgen zoals ze dat deden bij de groei van de autoverkopen en de transatlantische luchtvaart. Wat toveren Elon Musk of nieuwe spelers nog uit hun hoge hoed? Met de joint-venture tussen Tesla en het eveneens door hem opgerichte SolarCity om eigen zonnecellen te gebruiken voor het opladen van je auto heeft Musk zeker een sterke troef in handen. Komen daar ‘wild cards’ uit heel andere hoeken bij dan het kan snel gaan. Wat als het niet hip of ‘not done’ meer is om een fossiele auto te kopen? Of als nieuwe spelers het delen van zelfsturende, elektrische auto’s wel heel gemakkelijk en goedkoop maken? Als dan ook nog eens het koningshuis van Saoedi-Arabië plotseling omvalt …Robert Bood is directeur van Fairsights, gespecialiseerd in scenariodenken en strategie-innovatie