Hogere kosten industrie door oorlog Oekraïne

De Nederlandse Vereniging van Inkoopmanagers (Nevi) stelt in een rapport dat onder meer de prijzen voor olie, gas en metaal verder zullen oplopen. Daarnaast zullen de sancties tegen Rusland de ondernemers parten spelen.

"De gasprijs is al zeer hoog en kan ondanks de milde winter opnieuw pieken als de situatie verder uit de hand loopt", zegt econoom Albert Jan Swart van ABN AMRO in een toelichting. "Veel Nederlandse fabrieken gebruiken veel aardgas in hun productieproces en het is vaak niet mogelijk om op korte termijn om te schakelen naar een andere energiebron."

Veel bedrijven hebben de afname van gas voor langere tijd contractueel vastgelegd. Toch kan de stijgende gasprijs wel degelijk hun winstmarge ernstig onder druk zetten naarmate de crisis langer duurt en oude contracten aflopen. "Indien Europa zonder gas zou komen te zitten, bijvoorbeeld komende winter, zouden grote industriële bedrijven op last vast van de overheid als eerste worden afgesloten", verduidelijkt Swart.

Rusland importeert jaarlijks voor zo'n 5 miljard euro aan goederen van de Nederlandse industrie. Dan gaat het om bijvoorbeeld landbouwmachines, chemicaliën en medische apparatuur. Dat komt neer op zo'n 1,5 procent van de totale export van industriële goederen. Sommige ondernemers kunnen volgens Swart last krijgen van de maatregelen, omdat door de sancties de handel wordt bemoeilijkt.

De inkoopmanagersindex van de Nevi, die de bedrijvigheid in de industrie meet, steeg in februari naar een stand van 60,6. Dat was 60,1 in januari. Daarbij moet wel opgemerkt worden dat de enquête voor de Russische invasie in Oekraïne is gehouden. Een indexstand van 50 of meer duidt op groei, daaronder op krimp. Het was de negentiende maand op rij dat de productie van goederen in Nederland toenam.

De stijging was het gevolg van een sterkere vraag, een betere bezettingsgraad en betere beschikbaarheid van materialen. Evengoed bleven de tekorten van onderdelen en de niet optimale beschikbaarheid de industrie parten spelen. Zo was er volgens de Nevi in toenemende sprake van onvoltooid of niet uitgevoerd werk. Verder was het ziekteverzuim in de industrie hoog.

De exportorders stegen in het sterkste tempo in vijf maanden. Ook dit is al langere tijd het geval. De werkgelegenheid in de industrie nam toe in de grootste mate in drie maanden tijd.