Innovatie komt vaak van buiten eigen sector

Martijn Arets leidde de bijeenkomst in met zijn verhaal over de deeleconomie, die eigenlijk al eeuwen oud is. ‘Geld bij elkaar leggen om samen iets te realiseren of te delen bestaat natuurlijk al lang. Wat nu nieuw is, is dat individuen zichzelf empoweren, los van bestaande structuren en systemen. Mensen helpen elkaar in peer-to-peer systemen, die als doelen een combinatie hebben van financieel, sociaal en duurzaam.’Interessante initiatievenArets vertelde verder over de opmars van de deeleconomie. ‘In de Verenigde Staten zijn de eerste pensioenfondsen al in crowdfunding gestapt. Het grote voordeel van deze manier van investeringen ophalen is dat je de crowd veel dichter bij het initiatief betrekt. Die betrokkenheid zie je ook elders in de deeleconomie bij onder andere auto’s of parkeerplaatsen, waar nut en duurzaamheid samengaan. Door de grotere bereidheid om te delen wordt het bovendien mogelijk om bedrijven te bouwen zonder zelf de middelen te bezitten. Crowdsourcing is nu in Nederland nog vooral bekend door de actie van een chipsmaker om nieuwe smaken te bedenken, maar op andere gebieden als software-ontwikkeling zie je interessante initiatieven als moddr.net. En verder staan we nog maar aan het prilste begin van de makers movement met 3D-printing, als je straks thuis van alles zelf kunt fabriceren.’Advocaten als marketingCommunity manager Kevin Mottard stelt naar aanleiding van het betoog van Arets dat er twee vragen zijn: wat zijn duurzame businessmodellen voor deze nieuwe economie en waar zit de link met grote bedrijven?Ruud Brink is oprichter van huiskamermenu.nl, ‘de airbnb voor uit eten’. Brink zegt dat deze website is opgezet voor mensen die van koken en gezellig eten houden. ‘Thuiskoks hebben bij ons de kans om hun gerechten aan hun buurtgenoten aan te bieden en de klanten zijn vaak culinaire liefhebbers. Een viergangendiner in een thuisrestaurant is met een gemiddelde prijs van 15 tot 20 euro een stuk goedkoper dan in de officiële horeca, terwijl we op deze manier ook mensen met elkaar in contact brengen.’Het platform bestaat al sinds 2012 op kleinere schaal en in 2013 is de site verbeterd en uitgebreid. Het webplatform is gratis voor gebruikers en heeft nog geen inkomsten en ook de hobbykoks vragen slechts een kostenvergoeding. ‘Er zit voor de toekomst wel een businessmodel achter, want we willen een fee als bemiddelaar gaan vragen. Koninklijke Horeca Nederland zag het in 2012 echter wel als bedreiging en ze sommeerden ons te stoppen. Die brief hangt nu ingelijst op kantoor. We zijn gewoon doorgegaan en de crowd pakt het nu op. We werken nu aan een deal met een investeerder en willen dan onder de nieuwe naam airdnd.nl – drink and dine – doorgaan. Wellicht gebruiken we de sommatiebrief dan in onze PR. Uber werkt ook volgens dat model. Zonder marketingbudget maar met vijftig advocaten in dienst zijn zij toch wereldwijd volop in de publiciteit. In ruil voor zoveel aandacht in de media wil ik best dat gevecht met KHN aan.’Alle aandeelhouders profiterenEen van de aanwezigen zegt dat de deeleconomie vooral initiatieven voor particulieren zijn. Bart de Jong is het daar niet helemaal mee eens. ‘In de tenniswereld is er een online platform dat spelers en coaches verbindt. Dat is flink gegroeid en de vervolgstap is dat het platform interessant is geworden voor aanbieders van sportartikelen.’Bart de Jong heeft zelf tot september van dit jaar gewerkt als CFO van BAS Nederland. ‘Dit bedrijf levert energie tegen kostprijs aan consumenten en bedrijven. Wat is daar nu spannend aan er waarmee wordt geld verdiend? BAS staat voor Benefits All Shareholders; de klanten krijgen advies voor energiebesparing. Een energieleverancier die minder wil verkopen? Ja inderdaad. De maandelijkse voorschotbetaling van de klanten is onze funding en door bundeling van de inkoop leveren wij goedkoper. Na afloop van de contractsperiode is het energieverbruik verlaagd en dan profiteert de klant daar ook van.’Hybride modellenKevin Mottard vraagt de drie heren of grote bedrijven het zich kunnen veroorloven de trends van de collaborative economy te missen en gewoon op de oude voet door te gaan. Bart de Jong zegt dat IT de motor van vernieuwing is en dat communities steeds belangrijker worden voor gevestigde bedrijven.Martijn Arets zegt dat het niet of-of is. ‘De extremen van de modellen werken niet op grote schaal, denk ik. De toekomst is in mijn visie aan hybride modellen, waar een balans is tussen ‘toegang tot’ en ‘volledig bezit’ voor consumenten.’Ruud Brink denkt dat het afhankelijk is van de sector en het bedrijf. ‘Nieuwe groepen klanten krijgen united consumer achtig profiel en bedrijven kunnen hierop inspelen. Airbnb en Hilton bestaan nu naast elkaar. Als je zakelijk reist, kies je eerder voor Hilton met zijn gemak en service, maar als je zelf op vakantie gaat is het juist leuk om in andermans huis te slapen.’Martijn Arets vult aan dat het draait om de totaaloplossing voor de klant. ‘Als afnemer of gebruiker wil je de keuze hebben om te doen wat op dat moment bij je past. Het gaat niet om deeleconomie of traditioneel, maar om wat het beste werkt voor een klant.’Ruud Brink verwacht eerder dat airbnb gaat uitbreiden met aanvullende diensten in de deeleconomie. ‘Denk daarbij bijvoorbeeld aan services als fiets- en autodelen of toeristische uitstapjes.’Bart de Jong stelt dat een platform met voldoende vraag en aanbod interessant is om als bemiddelaar geld te verdienen. ‘En daar zie ik meer kansen voor kleine partijen die met hun poten in de klei staan dan voor de grote bedrijven met hun marktonderzoeken en bureaucratie.’Martijn Arets heeft als afsluiting nog een waarschuwing voor de aanwezigen: ‘Veel innovaties komen van buiten de eigen sector. Zelfs als je de hele markt goed in kaart hebt, kun je toch verrast worden. Je wordt dan niet ingehaald door concurrenten, maar midscheeps geraakt. Kijk als corporate dus vooral ook naar ontwikkelingen buiten de eigen sector.’  Martijn Arets, Ruud Brink en Bart de Jong