Jan-Joost Kroon (consultant en auteur van ´Van Capo tot CEO´): “Vertrouwen hebben in elkaar, zonder te gaan micromanagen – ook dat is de maffia.”

Wat kunnen we leren van een organisatie die zonder contracten, maar met blind vertrouwen miljarden omzet draait? Tijdens CFO Day 2025 – ‘From Obstacle to Opportunity’ – neemt Jan-Joost Kroon, consultant en spreker en auteur van het boek: ‘Van Capo tot CEO’, ons mee in de bedrijfsvoering van de Italiaanse maffia.

Wat kunnen we leren van een organisatie die zonder contracten, maar met blind vertrouwen miljarden omzet draait? Tijdens CFO Day 2025 – ‘From Obstacle to Opportunity’ – neemt Jan-Joost Kroon, consultant en spreker en auteur van het boek: ‘Van Capo tot CEO’, ons mee in de bedrijfsvoeringsstijl van de Italiaanse maffia. Geen eindeloze vergaderingen, geen micromanagement, maar messcherpe besluitvorming en effectieve samenwerking. Een prikkelende blik, met een knipoog, op zakelijk succes vanuit een onverwachte hoek.”

Hoe kwam je op het idee om het boek: ‘Van Capo tot CEO’ te schrijven?

“Ik ben al sinds mijn dertiende helemaal gefascineerd door alles wat maar met de maffia te maken heeft. Films als The Godfather, Donnie Brasco, ik was er door gebiologeerd. Ik ben niet in de misdaad beland, maar toch heeft de maffia mij nooit meer losgelaten. Thuis heb ik wel 90 boeken staan die alleen maar over de maffia gaan en ben Italiaans gaan leren om de oorspronkelijke bronnen beter te begrijpen – en vooral om hun bedrijfsvoering beter te kunnen doorgronden. Ik ben immers bedrijfskundige. Al 10, 12 jaar loop ik rond met het idee dat ik er iets over wilde schrijven. Tegelijkertijd schaamde mij ook voor het feit dat ik zo gefascineerd was door een organisatie die zoveel leed heeft berokkend – en nog steeds.”

Was dat een obstakel voor je?

“Ja. Maar ik heb geprobeerd om de slechte kant van de maffia die voor mij een ‘obstakel’ was, om te zetten in een ‘kans’, door de organisatie-cultuur van de maffia te positioneren – met een knipoog – op een manier dat lezers er ook iets aan kunnen hebben. Dat was best spannend, maar er is wel een uniek managementboek uit voortgekomen.”

Waarom zijn bedrijfsvoering en leiderschap bij Italiaanse maffia zo interessant?

“De maffia is door en door slecht, dat besef ik goed, maar ook extreem efficiënt en doelgericht ingericht– en winstgevend. Op jaarbasis gaat er zo’n 150 miljard euro aan omzet doorheen. Zonder dat iemand ergens een contract tekent. Als wij in het bedrijfsleven een deal sluiten, en het gaat over zulke grote bedragen, dan gaan er eerst 1.200 formulieren heen en weer met honderden voorwaarden. Natuurlijk kun je als CFO niet letterlijk de maffia-bedrijfsvoering overnemen, maar het is best aardig om te kijken of er zaken zijn waarvan je toch iets zou kunnen leren. De grote winsten die worden gemaakt komen niet alleen doordat men zich met criminele activiteiten bezighoudt. De maffia werkt ook gewoon heel functioneel, zowel in de informatie die ze met elkaar delen, als in de manier waarop ze communiceren. Geen onnodige bilaatje, managementrapportages of eindeloze vergaderingen.”

 En ze weten bij de maffia natuurlijk ook wel raad met ‘obstakels’…

“Ja, en we hoeven natuurlijk geen Tony Soprano te worden, maar iedereen heeft wel eens last van obstakels. Het is daarbij de vraag in hoeverre je vastzit in je eigen patronen en moeite hebt om dingen los te laten. Op een gegeven moment moet je gewoon een beslissing durven nemen. Misschien is het niet altijd de meest populaire beslissing, maar ‘een beslissing’ is bijna altijd beter dan ‘geen beslissing’. En daar is de maffia heel sterk in. Ze gaan niet eindeloos met elkaar zitten kletsen. Ze denken: ‘dit wordt het niet’, ‘dit is gevaarlijk’, ‘dit moeten we niet doen’ – of ‘dit gaat geld kosten’. De maffia is een enorm financieel gedreven organisatie. Wanneer ze merken dat iets niet werkt, dan trekken ze razendsnel de stekker er uit.”

Gebruik je de lessen uit je boek ook weleens zelf in je werk?

“Ja, ik gebruik veel lessen die ik hier zelf uit heb gedistilleerd. Hele simpele dingen, zoals kort en bondig met communiceren. De kracht van taal snappen. Niet te veel informatie delen met te veel mensen. Veel meningen leiden vaak niet per se tot de beste oplossing. Maar vooral ook: werken vanuit vertrouwen in elkaar. De maffia staat bekend om haar hiërarchische structuur. Het is heel duidelijk wie de baas is. Maar binnen de hiërarchie wordt sterk geleund op de kracht en expertise van de mensen met wie ze werken – échte zelfsturende teams! Vertrouwen hebben in elkaar, zonder te gaan micromanagen, ook dat is de maffia. Als je collega’s wekelijks moet spreken om bij te houden of het werk wel goed wordt gedaan, denk er dan eens over na of je bij de selectie van je mensen misschien toch iets scherper moet zijn.”

Waarmee gaan CFO’s straks naar huis als ze jouw verhaal hebben gehoord op CFO Day?

“De maffia werkt niet op een manier die je letterlijk kan kopiëren als CFO. Maar door open te staan voor bepaalde, sterke elementen uit de bedrijfsvoering van de maffia, nodig ik mijn publiek uit om zelf te komen tot een vertaalslag op maat. Ik wil dat mensen weggaan met het idee: zo’n verhaal heb ik nog nooit gehoord. Maar ik wil ook dat ze dingen eruit halen waarvan ze denken: dit is een prikkelende manier van kijken naar mijn eigen bedrijf. De maffia is een extreme organisatie, maar ook perfectionistisch. Men doet er alles op een tien. Kan niet bestaat niet. In een normale bedrijfsomgeving zit je vaak op een vijfje, of een zesje. Wat is er allemaal mogelijk als je eens durft te kijken naar je eigen processen door de bril van een Capo? Kun je dan misschien wel van je zesje een acht maken?”

Nieuwsgierig naar het verhaal van Jan-Joost Kroon?
Meld je dan nu aan voor CFO Day 2025 (28 mei a.s.) – ‘From Obstacle to Opportunity’