Konstantin Dzhengozov (CFO van Payhawk): “Een CFO kan zorgen dat een bedrijf niet in de AI-kloof valt.”  

Of AI de financiële functie gaat veranderen? Konstantin Dzhengozov, medeoprichter en CFO van het Bulgaarse fintech-bedrijf Payhawk weet het zeker. “De CFO kan met behulp van AI z’n bedrijf op een hoger plan brengen. Waardoor hij nog nauwer betrokken raakt bij operationele zaken.”

Konstantin Dzhengozov is dan wel CFO van fintech-bedrijf Payhawk, de eerste Bulgaarse ‘unicorn’, hij beschouwt zichzelf vooral als ‘het gezonde verstand’ van de onderneming. “Ik besteed een groot deel van mijn tijd met verkoopteams, met de marketingafdeling en met engineering, om te begrijpen hoe elk onderdeel werkt en waar ik hen kan helpen om allerlei scenario’s te testen en betere beslissingen te nemen zodat we onze doelstellingen kunnen bereiken.” Meer een business partner, kortom, dan iemand met een financieel-administratieve en operationele, controlerende functie. Zoals in wel meer bedrijven. “Zeker in het laatste decennium is de rol van de CFO drastisch veranderd. Historisch gezien was de CFO meestal iemand met een achtergrond als register accountant, die z’n weg wist in de boekhouding en die erop aandrong dat het bedrijf ‘in control’ was.” Zaken die belangrijk zijn, en die nu nog tot het takenpakket van de CFO behoren.
Maar de rol als strategische business partner wordt steeds belangrijker. Al was het maar vanwege de complexe marktdynamiek en snelle veranderingen in de bedrijfsomgeving. Dzhengozov: “Die vereisen dat de CFO strategisch meedenkt. Dat hij zijn analytische krachten inzet om het toenemende datavolume in bruikbare adviezen om te zetten. En dat hij bijdraagt aan het innovatieve vermogen van zijn bedrijf.”

AI als katalysator
De ontwikkeling van kunstmatige intelligentie is een belangrijke katalysator voor deze transformatie van de CFO-rol. Dzhengozov: “Zelfs nu zie je nog dat veel financiële teams in een vicieuze cirkel van handmatige taken gevangen zitten. Ze moeten mensen najagen, om betalingen binnen te krijgen, om de maandafsluiting op tijd rond te krijgen en andere operationele zaken tot een goed einde te brengen. Daardoor blijft er weinig ruimte over voor zaken die daar bovenuit stijgen. Sterker nog, ze hebben het zo druk met operationele zaken dat ‘het grote plaatje’ voor hen een ‘vage vlek’ is: ze hebben geen oog voor strategische kwesties.”
Dit verandert gelukkig steeds mee door een goede automatisering van alle financiële processen, en al helemaal door AI in te zetten. “Niet alleen worden dan veel van die dagelijkse werkzaamheden uit handen genomen, het wordt ook makkelijker en sneller om geavanceerde besluiten te nemen. Je ziet dat AI nu al ,‘what if’- scenario’s binnen minuten kan doorrekenen.
Bedrijven die AI inzetten kunnen hierdoor een enorm concurrentievoordeel behalen, aldus Dzhengozov: “Ze kunnen veel doelgerichter te werk gaan dan bedrijven die minder gebruik maken van AI, zijn wendbaarder en kunnen hun activiteiten makkelijker op- en afschalen. En die kloof zal naarmate AI zich verder ontwikkelt alleen maar groter worden. Een CFO kan zorgen dat een bedrijf niet in de AI-kloof valt.”

Financieel operating system
Of veel CFO’s zich van deze kracht van AI bewust zijn? “Ik hoop het”, zegt Dzhengozov. “In elk geval zie ik tot mijn vreugde dat veel van hen al bezig zijn met het uitrollen van AI-toepassingen binnen hun bedrijf. Al worstelen ze daar wel nogal eens mee. Nieuwkomers meestal niet: als je geen legacy-systemen hebt, dan kun je de voordelen van nieuwe technologie makkelijk benutten. Voor gevestigde organisaties is de uitdaging groter, maar niet onoverkomelijk. Het vereist echter commitment van het management en bereidheid om gevestigde processen ter discussie te stellen.”
Payhawk kan ze een heel eind op weg helpen. Het bedrijf heeft het in de afgelopen jaren duizenden bedrijven wereldwijd mogelijk gemaakt hun financiële processen te moderniseren. Het heeft zich ontwikkeld van een uitgavenbeheerplatform naar een volledig ‘financieel operating system’, dat alle aspecten van de CFO-functie ondersteunt, van administratie tot strategische besluitvorming.

AI-visie wordt werkelijkheid
AI speelt daarbinnen een steeds belangrijker rol. “Sterker nog: toen wij zeven jaar geleden Payhawk opzetten, hadden we een conversatie-interface voor de financiële administratie voor ogen. Een chatbot, dus. Alleen was de technologie toen nog niet ver genoeg om dit goed door te voeren. Nu kunnen we onze oorspronkelijke visie veel beter realiseren. Niet alleen omdat AI beter is geworden, maar ook omdat er veel meer data beschikbaar is.”
Dzhengozov benadrukt: “Vanaf het prille begin hebben wij ons er wel op gericht om alleen de data te gebruiken volgens de privacyrichtlijnen van de GDPR. Onze AI laat altijd zien wat het doet en waarom, zodat gebruikers de controle houden. Omdat we onze eigen AI-agents hebben gebouwd op bestaande technologie, behouden we volledige controle over de data. Wij bepalen hoe en waar data beschikbaar is, om risico’s te beperken. Klantgegevens verlaten Payhawk nooit. Onze agents werken binnen onze eigen infrastructuur en blijven volledig afgeschermd.”

Payhawk biedt momenteel diverse AI-agents. Een AI-reisagent kan bijvoorbeeld werknemers begeleiden bij het boeken van zakenreizen. “Zelfs een enkel gesprek met een AI-agent over het boeken van je reis zal een prettige ervaring zijn. Je kunt vragen ‘kun je een mooie vlucht en hotel voor me vinden?’ en de agent voert dit voor je uit, rekening houdend met het bedrijfsbeleid voor zakelijke reizen – en kan bijvoorbeeld bepalen of je business class of economy class vliegt.”
Nog indrukwekkender is de Financial Controller Agent die Payhawk heeft ontwikkeld voor maandafsluitingen, een AI-tool die financiële teams ontlast van tijdrovende administratieve taken. Deze agent automatiseert het volledige proces rond uitgavenbeheer en maandafsluitingen door taken over te nemen die voorheen handmatig werden uitgevoerd.
De agent fungeert als een proactieve bewaker die automatisch bonnetjes opvraagt, uitgaven controleert en compliance checks uitvoert. Wanneer medewerkers uitgaven doen, verifieert de agent of documenten correct zijn ingediend, controleert bedrijfsnamen en bedragen, en signaleert eventuele afwijkingen. Bij onduidelijkheden vraagt de AI automatisch om verduidelijking in plaats van dat financiële medewerkers handmatig moeten bellen of e-mailen. “We zien dat veel van onze klanten waarschijnlijk 50 tot 70 procent van de tijd besparen die het anders kost om met allerlei mensen overleg te plegen voordat de boeken kunnen worden gesloten.”

CFO van de toekomst
Naarmate AI zich verder ontwikkelt, zullen de toepassingsmogelijkheden alleen maar groter worden. De toegevoegde waarde van AI-systemen zal dan nog verder richting beslissingsondersteuning opschuiven, met analyses die nog sneller en beter tot stand komen dan nu mogelijk is. De CFO kan deze ontwikkeling in goede banen leiden, door zich op te werpen als degene die verantwoordelijk is voor alle data binnen het bedrijf. Hij kan er ook voor zorgen dat er ‘datagedreven’ beslissingen over alle aspecten van de bedrijfsvoering worden genomen.
Dat betekent wel dat de CFO niet alleen financieel expert is, maar ook een data-analist en een strategisch adviseur. En, niet te vergeten, een business partner annex verandermanager die sterk betrokken is bij operationele zaken. “Ik denk zelfs dat die laatste rol ertoe zal leiden dat de CFO- en de COO-functie steeds vaker zullen worden gecombineerd”, zegt Dzhengozov. Deze ontwikkeling is al aan de gang. “Zo hebben wij binnen Payhawk geen COO. Niet nodig.”