Markt zoekt CFO’s in spijkerbroek en gympen

Door Monique Harmsen

Albert Allmers is als directeur van FinanceFactor, gespecialiseerd in executive search, interim-management en coaching, al jaren actief op de arbeidsmarkt voor financials. Hij signaleert de laatste tijd een groeiende mismatch tussen vraag en aanbod. “Er zijn veel CFO’s beschikbaar boven de 50 jaar die langdurig bij één werkgever hebben gewerkt. Sommigen hebben zich niet doorontwikkeld en zijn blijven hangen in de oude wereld. Zij krijgen de kanteling die nodig is bij bedrijven in deze tijd van snelle veranderingen niet voor elkaar en komen moeilijk aan een baan. De markt is vooral op zoek naar jonge CFO’s in spijkerbroek en gympen die de nieuwe wereld kennen. In deze nieuwe wereld zijn DGA’s vaak nog maar net 35 jaar, soms nog jonger, en zij zoeken geen corporate CFO van 50 maar iemand van hun eigen generatie met de benodigde ervaring op zak.”

Remco Misset, oprichter en directeur van Steens en Partners dat is gespecialiseerd in financieel interim-management en financieel interim professionals, herkent de mismatch. Hij constateert dat de verwachtingen van CFO’s die vertrekken vaak niet aansluiten bij de realiteit. “Er is tegenwoordig vraag naar   complexere profielen met meer competenties dan in het verleden. Er zijn heel veel technologische veranderingen en nieuwe business structuren en CFO’s moeten kunnen klankborden als daar in de organisatie behoefte aan is. Belangrijk daarbij is dat je als CFO de dingen die je beluistert over change en radicale veranderingen daadwerkelijk in de praktijk kunt brengen. Je hebt adaptief sociaalvaardige financieel directeuren of CFO’s nodig die het verhaal begrijpen en kunnen vertalen naar allerlei belanghebbenden.  De focus van de CFO is de afgelopen 15 jaar voor het grootste deel gericht geweest op de kosten, maar nieuwe organisaties vragen om andere competenties.”

Remco Misset

Sommige CFO’s hebben volgens Misset ook een verkeerde oriëntatie op de markt. Hij merkt op dat er in CFO-kringen veel gediscussieerd wordt over change en de CFO als business partner. “De vraag is: ‘zijn ze business partner en zit het andere bedrijf hier op te wachten?’ Niet altijd. Sommige bedrijven willen gewoon het klassieke profiel, ze hebben een CEO voor de strategie en zijn op zoek naar een goede CFO die de onderneming in control houdt. Als je op zo’n organisatie af stapt met de attitude om hun business te veranderen, kan het tegenvallen.”

Profielen

In het huidige tijdperk draait alles om het hebben van het juiste profiel. Een postdoctorale opleiding is hierbij volgens Allmers erg belangrijk net als het hebben van ervaring in verschillende sectoren zoals de zakelijke dienstverlening, de productiesector en de retail. “Als je ervaring in deze drie gebieden hebt dan ben je zeer gevraagd.  Je moet kunnen laten zien dat je veranderingen weet te creëren. Ook een wisseling tussen bedrijfsleven en overheid kan zeer goed zijn voor het opbouwen van een sterk profiel. Buitenlandervaring is ook gevraagd en als je wilt werken voor Nederlandse bedrijven in het buitenland is het bijvoorbeeld erg belangrijk dat je ervaring hebt met transferpricing.”

Albert Allmers

Allmers ziet het begin van een trend waarbij reputatiemanagement key is. Hij noemt als voorbeeld een CFO die eerst met succes twee ondernemingen integreerde na een fusie en daarna een noodlijdende ondernemingen in veilige haven wist te loodsen door een overname. “Deze CFO is nu actief in een sector waar hij nog nooit eerder actief is geweest, hij is gekozen op basis van zijn reputatie.”

Ook Misset ziet dat de gewenste profielen aan verandering onderhevig zijn. “Nieuwe organisaties vragen om andere profielen. Spotify leeft met zijn businessmodel al jarenlang op het krediet van beleggers die hopen dat het ooit eens gaat renderen. Dat vraagt om een hele andere CFO dan een CFO van Philips die een divisie afsplitst. Je ziet dat er een versnelling in de verandering van profielen komt en dat is deels het gevolg van kopieergedrag. Klassieke bedrijven proberen de vernieuwingen van de hippe changebedrijven als Spotify, die bijvoorbeeld zeer transparant is over mislukkingen, over te nemen. Er wordt van de top verlangd dat ze deze veranderingen niet meteen afwijzen ook al gaan ze soms te ver. Een CFO moet ernaar kijken en analyseren wat zijn organisatie hier mee kan. Dat vergt andere competenties van de CFO.”

De interim CFO

Voor CFO’s die niet direct een vast aanstelling kunnen vinden, is een interimpositie een oplossing. Volgens Misset neemt de vraag naar interim CFO’s en financials toe. “We zien dat organisaties zich afvragen of ze wel een CFO moeten hebben voor de komende tien jaar. Bedrijven zijn permanent aan het veranderen en als je een CFO voor een langere periode aanneemt, kan het best zo zijn dat hij niet meer voldoet aan de eisen van die organisatie over twee of drie jaar. Elke 2 tot 5 jaar is een ander type organisatie nodig om vooruit te kunnen, dat vergt ook andere competenties. Interim-CFO’s vervullen daar een hele goede rol in. Organisaties zitten zo niet tien jaar vast aan de CFO met alle bijbehorende emolumenten.”

Interimmen kan een oplossing zijn voor de CFO’s die op zoek zijn naar een nieuwe baan, vindt Allmers. Hij signaleert ook dat vast en interim steeds meer tegen elkaar aankruipen. Er zijn CFO’s die bewust kiezen voor een klus van een of twee jaar en daarna weer verder te kijken.  Hij waarschuwt CFO’s echter niet te veel naar de korte termijn te kijken en uit economische redenen klussen aan te nemen die niet bijdragen aan het profiel. “Je moet je afvragen of de klus die je aanneemt een asset is voor je CV die je verder brengt. Soms is het beter eerst je vaardigheden te verbeteren door een studie te doen waardoor je profiel verbetert.” De markt is volgens hem op zoek naar communicatieve en gedreven CFO’s die gericht werken aan hun CV en het opbouwen en onderhouden van hun netwerk. Permanente educatie is volgens hem erg belangrijk, ook voor CFO’s.

Old boys netwerk op zijn retour

Zowel Allmers als Misset zijn het er over eens dat het old boys network op zijn retour is. “Er is meer transparantie op de arbeidsmarkt waardoor de rol van het old boys network minder wordt. Twintig jaar terug konden de mensen elkaar niet vinden en had je headhunters nodig. Tegenwoordig is de transparantie door social media, zoals LinkedIn, veel groter. De mobiliteit is ook groter”, aldus Misset.

 Allmers signaleert dat er nog een aantal bekende grote partijen is die teren op hun kennis en contacten in het old boys network, maar er zijn nieuwe partijen die dicht tegen hen aan kruipen. “Je ziet ook dat private equitypartijen steeds vaker eigen netwerken opbouwen. CFO’s bewegen zich veel meer in deze netwerken, met behulp van social media is het ook veel eenvoudiger om de contacten te onderhouden.”

Tot slot geven beide experts vanuit hun visie enkele adviezen aan CFO’s die op zoek zijn naar een nieuwe baan of die wellicht overwegen een overstap te maken.

Remco Misset:

“Ga praten met aantal adviseurs om je (vaktechnische) marktwaarde te bepalen. Zorg dat je een eerlijke onafhankelijke feedback krijgt op je functioneren. Zoek onafhankelijke mensen die doorvragen op de prestaties die je hebt geleverd, was dit puur aan jou te danken of had je hele goede mensen onder je? Ben je een manager of een initiator en wat zijn je sterktes en zwaktes?  Omgeef je door reuzen en niet door dwergen, zoek mensen die je durven uit te dagen en misschien wel beter zijn op een behoorlijk aantal terreinen in belang van bedrijf en jezelf.”

Albert Allmers:

“Blijf werken aan de hygiëne van je profiel door permanente educatie. Doe opleidingen die nu gevraagd zijn zoals het CFO Programma van de Erasmus Universiteit of programma’s van Nyenrode. Denk goed na over de volgende stap die je zet, is het een asset voor je cv of is het hetzelfde wat je altijd hebt gedaan? Het is zaak om ervaring op te bouwen. Verder blijft Interpersoonlijke ontwikkeling erg belangrijk. Alles draait om reputatiemanagement, onderhoud je propositie en blijf aan je netwerk werken.”