‘Nationaal AI-onderzoekscentrum nodig’

Dat zijn enkele aanbevelingen die het publiek-private samenwerkingsverband AINED doet in een opzet voor een Nederlandse AI-strategie. Volgens AINED, een samenwerking tussen het TopTeam ICT, VNO-NCW, ICAI, NWO en TNO, heeft Nederland een goede uitgangspositie om succesvol te worden in het toepassen van AI. Om die positie te verzilveren, is wel actie nodig. Naast de komst van een AI-onderzoekscentrum roept AINED op tot meer samenwerking in al bestaande ketens, betere ondersteuning van nieuwe bedrijvigheid en beter gebruik van al beschikbare data.

Winner takes it all

Volgens AINED zal AI een enorme invloed hebben op bijna alle aspecten in de samenleving. In een wereld waarin landen volop inzetten op AI en de opkomst van nieuwe machtige platformen razendsnel gaat, is het van groot belang om AI te omarmen, om zo de Nederlandse concurrentiepositie en welvaart veilig te stellen. Nederland was er vroeg bij, maar verliest nu terrein, doordat financiering en het aantal wetenschappelijke publicaties achterblijven. Andere landen investeren al meer of hebben wel een duidelijk plan van aanpak. Het winner-takes-all effect is een belangrijke reden om te zorgen dat Nederland bijblijft, aldus het samenwerkingsverband.

Lees ook: Hoe AI helpt de toekomst te voorspellen

Momenteel is er onvoldoende capaciteit om de sterk groeiende vraag naar AI-studenten bij bedrijven en wetenschappelijke instellingen op te vangen. Ook is de dreiging van een braindrain van succesvolle AI-wetenschappers serieus. AINED constateert ook dat nog maar weinig Nederlandse bedrijven die met AI werken doorgroeien naar het internationale toneel. Lukt dit wel, dan vallen ze vaak in Amerikaanse handen, zoals bij onder meer Booking.com, Euvision en Scyfer gebeurde. Dit kan volgens AINED consequenties hebben voor het eigendom van de data en de ontwikkelde technologie.

Belangrijkste belemmeringen

Bedrijven ervaren een aantal belemmeringen om AI meer te gaan toepassen. De belangrijkste zijn een gebrek aan talent (23 procent), gebrek aan (geschikte) data (20 procent) en onzekerheden over regelgeving (17 procent), blijkt uit het onderzoek. Zo wordt sommige zorgdata nog nauwelijks gedeeld waardoor nieuwe producten (waar patiënten, zorgverleners en bedrijfsleven baat bij kunnen hebben) niet tot stand komen. Ook bespeuren bedrijven nog weinig strategische activiteiten bij de overheid om de positie van Nederland te verbeteren waar het gaat om onderwijs en het openstellen van data. 

AINED gaat de komende maanden werken aan een nog bredere coalitie bedrijven, overheden, wetenschappers en onderwijsinstellingen. Het voorwerk moet uitmonden in een officieel strategisch actieplan van bedrijven en de overheid.