Ondermijnt Poetin Europa via Griekse tunnels?

Van binnenuit opgeblazen?Maar landen met die combi van autoritair leiderschap en kapitalisme kunnen vaak ook sneller en harder optreden als het op machtspolitiek aankomt, omdat zij minder rekening hoeven te houden met kiezers en meer centraal geleid worden. Zie bijvoorbeeld de inname van De Krim door Rusland. De wijze van leidinggeven en de presentatie van Poetin krijgt zelfs Europese handen op elkaar: de Hongaarse premier Orban is een bewonderaar van Poetin, de Tsjechische president Zeman koestert sympathie voor Rusland en ook Marine Le Pen is gecharmeerd van de Russische leider en zijn stijl. Poetin gebruikt deze kanalen om de Europese gebalde vuist in een slappe, vlakke hand te veranderen: Front National krijgt grote bedragen uit Rusland en de nieuwe Griekse premier Tsipras heeft in een onderonsje met Poetin meer samenwerking tussen Moskou en Athene bekonkeld. Dit zijn slechts een paar voorbeelden van de vervlechting van Europees populisme met het Kremlin. Deze vervlechting is gevaarlijk, omdat het Europa verzwakt juist nu het daadkrachtig moet zijn met een dreigende Grexit en een oorlog aan de grenzen van de EU. Het Europese bedrijfsleven is al niet blij met de sancties tegen Rusland en als Moskou erin slaagt om te ‘infiltreren’ in de Europese politiek, kan het toch al wankele front tegen Rusland wel eens snel desintegreren.Griekenland meer dan economische hete aardappelDe geplande Russisch-Griekse samenwerking baart sowieso zorgen, omdat Griekenland een belangrijke geostrategische positie inneemt op de landkaart. Griekenland ligt in onrustige hoek van de Middellandse Zee, vlakbij de instabiele Balkan, het steeds autoritairder geleide en het in een burgeroorlog verkerende Syrië. Maritiem gezien is Griekenland ook van groot belang. De Egeïsche Zee is zeer belangrijk voor scheepvaart, telecommunicatie en defensiedoeleinden. De enige Russische militaire basis in de Middellandse Zee is die in het Syrische Tartus. De NAVO heeft een marinesteunpunt op Kreta. Het zou een ramp zijn als Griekenland in elkaar stort, een makkelijke prooi voor Rusland wordt en daardoor de NAVO van binnenuit wordt verzwakt. Tot slot is er gas gevonden in de wateren rond Griekenland. Veel spelers kijken hier verlekkerd naar. Door dit alles is het niet verwonderlijk dat Moskou, Beijing, Washington en Brussel allemaal vechten voor de sympathie van de Grieken, al gooit Brussel natuurlijk zijn eigen glazen in met het opgelegde ‘austerity’ programma (ook al is de harde economische opstelling tegen de nieuwe regering misschien volkomen terecht). Overbruggingsdeal De Griekse premier Tsipras wrijft met zijn Russische flirt Europa duidelijk onder de neus dat het zeer kortzichtig is om alleen economische kaarten te spelen. Met de verrassende actie van de ECB om niet langer Griekse staatsobligaties als onderpand te accepteren en harde woorden van de Duitse minister Schauble, lijkt Europa hiervan op het eerste gezicht niet doordrongen. Echter, ongetwijfeld worden Merkel en de andere Europese leiders door hun defensie- en buitenlands beleidsadviseurs met de neus op de geopolitieke feiten gedrukt en zal waarschijnlijk een overbruggingsdeal worden gesloten tussen de ECB, EU en het IMF enerzijds en Griekenland anderzijds. Maar niet voordat het vertrouwen in en het aanzien van de EU en Eurozone aanzienlijke verdere schade hebben opgelopen. Wonden waarin Poetin en anderen niet zullen nalaten te porren. Andy Langenkamp is Senior Politiek Analist voor ECR Research en ICC.