Onderschatten we in finance de impact van technologie?

In dit onderzoek geven ze antwoord op de vraag wat de impact van technologie op de finance functie is, hoever de toepassing van Robotics en Data Analytics (RDA) in de financiële functie is op dit moment en hoe dit de benodigde kennis en competenties van de financiële professional gaat veranderen. Conclusie: een groot deel van de financieel professionals onderschat de impact van technologie op zijn of haar functie.

Het lezen van het onderzoeksrapport en alle aandacht die het in de media krijgt, geven me toch een onbestendig gevoel. Ten eerste omdat de media de uitkomsten uit het rapport klakkeloos lijken over te nemen zonder kritische vragen te stellen. Maar ook omdat dit rapport dé uitkomst is van een onderzoek van twee toonaangevende (onderwijs)instellingen in Nederland. Want klopt de stelling wel dat de impact van technologie wordt onderschat? En misschien nog wel belangrijker: waarom werd er in het onderzoek nergens de vraag gesteld of en hoe de financieel professional bezig is met zijn transformatie naar de ‘financial van de toekomst’. Is het niet belangrijker dat we weten hoe CFO’s bezig zijn met het vorm geven van de financiële teams van de toekomst? En of er wordt nagedacht over de condities die hij moet scheppen om de technologische transformatie te doorlopen. En hoe hij optimale keuzes in investeringen in technologieën en systemen afweegt.

Misschien wordt de technologische impact op de financiële functie nog wel onderschat, maar ik merk wel dat het gesprek over robotisering en technologische innovatie op gang komt. En omdat we er steeds meer over gaan praten creëren we awareness. En dat is precies wat we willen. De technologische transformatie is al langere tijd aan de gang. Waar we eerst nog spraken over wat het disruptieve karakter zal gaan zijn, zie ik nu de verschuiving naar de vraag ‘hoe nu dan’, ‘wanneer’ en ‘waar zie ik dat dan’. Wanneer ik vakgenoten spreek, is duidelijk dat de bewustwording door begint te dringen en dat je hier als CFO mee aan de slag moet. Dat merk ik ook tijdens de C-Level events en Round Table sessies die we samen met onze partners organiseren. 

Ik loop tegen dezelfde dilemma’s aan als mijn collega’s, maar ik zie ook dat de technologische ontwikkelingen vorm beginnen te krijgen. Het is nu nog met kleine stappen, zoals processen die middels software of scripts volledig geautomatiseerd worden. Maar het zijn kleine initiatieven met veel effect. Uiteindelijk werken we toe naar een situatie waarbij bijvoorbeeld transactionele financiële werkzaamheden volledig geautomatiseerd gaan worden. We bewegen ons richting no hands accounting. ERP software gaat zich ontwikkelen van automatisering van een aantal taken naar een volledig geautomatiseerde en directe verwerking van alle taken én responses, zonder enig menselijk handelen. Je kunt je voorstellen dat dit een enorm positief effect heeft op de snelheid en doeltreffendheid van bedrijfsprocessen. Door smart software toe te passen voor vaak terugkerende handelingen, maak je een (kosten)efficiency slag en beperk je bovendien het risico dat menselijk handelen met zich mee brengt.

De digitalisering gaat zijn weerslag krijgen in de huidige financiële rol. Werkzaamheden gaan verhuizen naar de kwaliteit van het proces en naar de controle. Financial control gaat veel meer naar de technische kant verschuiven. Business control zal dichterbij de business komen te staan, waarbij de focus ligt op planning & control, datakwaliteit, KPI-gedreven analyses en het creëren van strategische rapporten. 

Door die verschuiving van werkzaamheden zijn we op zoek naar een ander type business controller, iemand die zich kan gaan richten op KPI-gedreven analyses en rapportages met behulp van de juiste front-end tool. Een business controller die alle kwaliteiten heeft van een financial controller, maar die nieuwsgierig is en goede communicatieve vaardigheden heeft. Die gelijk hebben niet verwart met gelijk krijgen. Maar ik ervaar ook dat het zoeken naar de persoon met dit profiel een zoektocht is naar het bekende schaap met vijf poten. 

En dat brengt me gelijk ook op mijn grootste hekelpunt in de discussie over de impact van technologie op de financiële functie: wanneer gaat het onderwijs een actieve rol spelen in het opleiden van de financial van de toekomst en in het bijscholen van de huidige generatie? In november 2016 schreef ik al over de urgentie die er wat mij betreft schuilt in het aanpakken van het huidige onderwijssysteem. We zijn inmiddels driekwart jaar verder en de technologische ontwikkelingen en de ontwikkelingen binnen het finance vak hebben niet stil gestaan. En dan verwondert het rapport van de VU en NBA me, waarin eigenlijk een conclusie wordt getrokken die we eigenlijk al kenden, en wordt er geen aandacht geschonken aan hoe we nu daadwerkelijk aan de slag gaan met het ontwikkelen van de financial die we op korte termijn nodig gaan hebben. Voordat we worden ingehaald door de werkelijkheid. 

En ja, het is altijd makkelijker om kritiek te hebben. En nee, ook ik heb het antwoord niet op alle vragen. Maar wordt het niet tijd om de krachten te bundelen? Tussen werkgevers, overheid en universiteiten. We zullen samen over een oplossing moeten nadenken. 

Lees meer over no hands accounting in het whitepaper: No hands accounting, de volgende stap in financieel management. 

Robêrt de Gier is Finance Director bij  Exact Business solutions