Saga Boeing toont spanning overhaast najagen duurzame doelen

Terwijl nog niet duidelijk is wat er precies is gebeurd met de crash van een Boeing 737 MAX 8 van Ethiopian Airlines, is het vingerwijzen wel al begonnen. Alle vliegtuigen van dit nieuwe model worden aan de grond gehouden en de Amerikaanse luchtvaartautoriteit FAA en Boeing zelf wordt nu al verweten dat ze onzorgvuldig te werk zijn gegaan bij de ontwikkeling en marktintroductie van het toestel.

De FAA zou hebben gefaald door het toezicht voor een groot deel uit te besteden aan de luchtvaartmaatschappij. Boeing zelf zou de veiligheidsanalyse niet goed hebben gedaan. Dit alles om het vliegtuig zo snel mogelijk op de markt te brengen.

Haast

Dat het bedrijf haast had heeft ermee te maken dat het bedrijf afgelopen decennium met concurrent Airbus verwikkeld is geraakt in een strijd om de markt voor een nieuwe generatie middelgrote vliegtuigen. Airbus was deze slag in 2010 begonnen met de aankondiging van de A320neo. Het belangrijkste verkoopargument voor dit model was de belofte van aanzienlijke brandstofbesparingen.

Deze werd voor een deel gevoed door de potentiele kostenbesparingen voor luchtvaartmaatschappijen. Maar een minstens zo belangrijke overweging, lijkt de verduurzaming te zijn: minder CO2-uitstoot. Dit blijkt in ieder geval uit alles wat Boeing, Airbus en hun klanten er door de jaren heen over hebben gezegd.

Zo zuinig als een hybride

Zo vermeldt de aankondiging van de Airbus A320neo nadrukkelijk dat deze per jaar 3.600 ton CO2 zal besparen ten opzichte van het oude model. "We verbeteren een betrouwbaar, volwassen vliegtuig en maken het efficienter en milieuvriendelijker", aldus bestuursvoorzitter Tom Enders. Ook Boeing hamerde jaar op jaar op de duurzame bona fides van de nieuwe 737MAX. In elk duurzaamheidsverslag van Boeing sinds 2012 speelt het toestel dat ‘net zo zuinig als een hybride’ is een prominente rol.

Voor de klanten van Boeing die het model hebben besteld of er al mee vliegen geldt hetzelfde. United Airlines nam zijn eerste ‘eco-vriendelijke’ 737 MAX 9 een jaar geleden, symbolisch net na Earth Day, in ontvangst. Het Indonesische Lion Air, de eerste luchtvaartmaatschappij die vloog met de 737 MAX 8 en de eerste die er een zag neerstorten, wees er ook op dat het vliegtuig ‘beter voor milieu en samenleving’ is.

Grote vraag

De reductie van de CO2-uitstoot is dus ontegenzeggelijk een belangrijke reden waarom luchtvaartmaatschappijen deze vliegtuigen wilden en waarom de vliegtuigbouwers ze op de markt hebben gebracht. De grote stroom orders voor zowel de Airbus als de Boeing toont ook dat er een grote vraag in de markt was. Maar ergens in het vervullen van deze vraag lijkt Boeing wat steken te hebben laten vallen.

Veel over de toedracht van de crash met de Boeing 737 MAX van Ethiopean Airlines is nog onduidelijk. Maar een ding is zeker: het gaat de vliegtuigbouwer hoe dan ook geld kosten. Ongeacht de uitkomst van de verschillende onderzoeken, als vliegtuigen aan de grond staan draaien ze geen omzet. De schade die luchtvaartmaatschappijen daardoor lijden zullen ze op Boeing willen verhalen.

Juiste balans

Het is aan de boardroom om altijd de juiste balans te vinden tussen de wensen uit de markt en wat een bedrijf kan leveren. Het najagen van doelen blijkt nooit verstandig, zelfs niet als het duurzame doelen zijn die hoog op de wensenlijst van de klant en maatschappij staan.