Schijntransparantie

Door Monique Harmsen

 CZ komt met deze publicatie tegemoet aan een dringende oproep van de Consumentenbond die nou eindelijk weleens wil weten wat een medisch ingreep precies kost. Dat is handig voor mensen die hebben gekozen voor een hoog eigen risico. Zij kunnen zo ziekenhuistarieven vergelijken en kiezen voor de aanbieder met de laagste prijs. Dat het in de praktijk niet zo eenvoudig is, leert een snelle blik op het door CZ gepubliceerde spreadsheet van maar liefst 85.842 regels.

Voor u als CFO, bekend met cijfers en spreadsheets, is het misschien niet zo lastig om de vergelijking te maken, maar de gemiddelde verzekerde krijgt een brij van cijfers en medische termen over zich uitgestort zonder dat daarbij enige duiding wordt gegeven.

Zo lijkt het financieel verstandig om voor een ooglidcorrectie naar het Catherina Ziekenhuis in Eindhoven te gaan waar deze ingreep 676,17 kost. Gaat u naar Almaar voor dezelfde operatie dan mag u 1369,05 euro aftikken. Toch zegt dit niet alles. Soms rekenen zorginstellingen een totaalprijs voor de gehele behandeling terwijl er ook ziekenhuizen zijn die iedere onderdeel van de behandeling apart in rekening brengen. Als kritische consument moet je behoorlijk medisch onderlegd of geïnformeerd zijn om uit te vinden waar het prijsverschil uit bestaat en of het de moeite waard is om vanuit Alkmaar naar Brabant af te reizen.

Nu gaat het hier alleen nog over de tarieven die bij verzekeraar CZ in rekening worden gebracht. Nog ingewikkelder wordt het als u ook de tarieven voor dezelfde behandeling van andere verzekeraars in de vergelijking meeneemt. Misschien dat u bij een andere verzekeraar, met een sterkere onderhandelingspositie, voor uw ooglidcorrectie in Alkmaar dan veel minder geld kwijt bent en in Eindhoven juist meer. De vraag die dan weer volgt is of het verstandig is om op basis van een ingreep voor een verzekeraar te kiezen terwijl die op andere vlakken wellicht minder gunstig voor u is. Een normaal mens haakt af op dit punt. Het is niet voor niets dat er rond zorgverzekeringen de laatste jaren een complete consultancy-tak is ontstaan om mensen te assisteren bij hun keus voor een zorgverzekeraar. 

Voor de meeste mensen is het financiële plaatje belangrijk, maar als het om de eigen gezondheid gaat zijn we niet altijd rationeel in onze keuzes. We willen op dat moment de beste zorg en dan zien we achteraf wel wat dat kost. De kwaliteit van de geboden behandeling komt echter niet uit deze spreadsheet naar voren. Op vragen als: “Hoe wordt omgegaan met patiënten, hoe professioneel is de arts en hoeveel operaties slagen en wat is het percentage complicaties na de behandeling?”, wordt geen antwoord gegeven.  Dat zijn vragen die bepalen waarom iemand kiest voor een ziekenhuis. Ik ben uiteindelijk meer geïnteresseerd in de beste kwaliteit/prijsverhouding dan in de voordeligste behandeling.

 Het is vreemd dat in dit tijdperk van Big Data en analytics de gezondheidszorg, waar miljarden in omgaan, nog zo’n ondoordringbaar bolwerk is, waarin iedere partij eigen afspraken maakt en er van eenheid geen sprake is. Echte transparantie begint met een overzichtelijk systeem waarin dezelfde afspraken voor iedereen gelden en daar schort het aan als je naar de lijst van CZ kijkt.

 Ook CZ realiseert zich dat er nog een lange weg te gaan is. Zij stellen dat dit pas het begin is en dat zij er naar streven de kosten van alle behandelingen openbaar te maken. Verzekerden wordt geadviseerd de website goed in de gaten te houden: ‘Want transparantie heeft pas zin als u er écht wat mee kunt’. Vooralsnog kan ik niets met die transparantie, het heeft mij alleen stekende hoofdpijn bezorgd.