Martijn Rademakers (CEO van TONOS Care): “Wanneer je als CFO gaat zitten wachten tot er een transformatieplan ligt, loop je achter de feiten aan.”

AI, data en digitale technologie zetten businessmodellen en besluitvorming onder druk. De verandering gaat razendsnel: Apple-CEO Tim Cook noemde het deze zomer “een revolutie die net zo groot of zelfs groter is dan het internet, smartphones en cloud computing”.

“Ironisch genoeg wordt Cook juist bekritiseerd omdat Apple achterop is geraakt door deze revolutie en in de problemen dreigt te komen,” zegt dr. ing. Martijn Rademakers, CEO van AI-scale-up TONOS Care en RSM affiliate. “Tegelijkertijd worden er ‘beter laat dan nooit’ stevige maatregelen genomen om de boot niet te missen en uiteindelijk sterker uit de strijd te komen. Dit geldt voor veel organisaties.”

Daarmee raakt Rademakers de kernvraag: wat moeten finance-leiders nú doen om hun organisatie op koers te houden? In dit gesprek deelt hij zijn visie op hoe CFO’s en controllers richting geven in een revolutie die geen pauzeknop kent. Over valkuilen, proactiviteit en de kracht van missie in het AI-tijdperk.

De prijs van te laat schakelen

Het voorbeeld over Apple illustreert volgens Rademakers waarom strategisch leiderschap juist nu belangrijker is dan ooit: organisaties met leiders die te laat een duidelijke koers weten te bepalen in dit nieuwe tijdperk, lopen het risico hun relevantie te verliezen.
“Dat kan leiden tot verlies van marktaandeel aan nieuwkomers en slimmere concurrenten, maar ook tot minder vertrouwen bij klanten die snellere, slimmere en transparantere dienstverlening verwachten.”

“Het lastige is dat strategisch leiderschap in deze context niet alleen inzicht in de nieuwste technologieën en veranderende klantbehoeftes vereist, maar ook het vermogen om mensen mee te nemen in verandering en duurzame waarde te creëren.”

De grootste valkuilen

Veel financieel leiders willen strategischer werken, maar raken verstrikt in de waan van de dag of technologische hype, een valkuil die Rademakers wel herkent. “Omdat AI zo breed toepasbaar is, ontstaat er in de praktijk regelmatig verwarring over wat nu wél en niet onder AI valt, en welke toepassingen daadwerkelijk relevant én veilig zijn. Daarnaast gaan de ontwikkelingen zo snel, dat bijvoorbeeld boeken over AI al deels achterhaald zijn als ze worden gepubliceerd. Alleen al het bijhouden wat er in het AI-speelveld gebeurt, lijkt daardoor wel topsport.”

Gelukkig is er in al deze dynamiek houvast te vinden in strategie-literatuur, aldus Rademakers. “Dit vanuit het adagium ‘de geschiedenis herhaalt zich niet, maar rijmt wel’. Dat zijn bijvoorbeeld de ‘zeven zonden’ van organisaties die hoogst onsuccesvol blijken bij het meenemen van nieuwe technologische mogelijkheden in hun strategie. Om een ‘zonde’ te noemen: de neiging tot uitsluitend inside-out denken, waarbij men blijft hangen bij ‘sterke punten’ uit het verleden.”

Dat zie je duidelijk terug in hoe verschillende bedrijven hun koers bepaalden. “Microsoft wist bijvoorbeeld aan deze valkuil te ontsnappen door vol in te zetten op cloud computing en AI-diensten,” licht hij toe. “Google, daarentegen, worstelt met de transformatie van zijn zoekmachine naar een nieuw AI-gedreven model en ondervindt daarbij stevige concurrentie van nieuwkomers zoals Perplexity. Ons eerdere voorbeeld Apple wordt geconfronteerd met uitdagingen rond het benutten van AI binnen zijn gesloten ecosysteem en de nadruk op privacy. Illustratief zijn de ondergang van Nokia en Blackberry, ooit wereldwijd marktleiders, die juist door vast te houden aan oude succesformules ten onder gingen bij de opkomst van nieuwe technologie en de nieuwe spelregels die daarbij van kracht zijn.”

“Als je als financieel professional wacht op een transformatieplan, dan loop je achter de feiten aan.”

Wachten is geen optie

Strategischer denken en handelen vraagt om proactiviteit van de CFO of controller. “Wanneer je als CFO gaat zitten wachten tot er een transformatieplan ligt, loop je achter de feiten aan. De organisatie heeft je juist nodig bij het ontwikkelen van zo’n plan. Nuchtere vragen stellen over de haalbaarheid van financiële doelen en aannames toetsen tijdens het proces is cruciaal.”

Volgens Rademakers is een proactieve houding misschien nog wel belangrijker: “Wat zijn de signalen dat de organisatie kansen mist en dat de concurrentiepositie erodeert, wanneer het gaat om de inzet van AI? Waar zien we dat aan, of wat moeten we doen om dat te weten te komen? Met andere woorden: helpen het ‘waarom’ van de urgentie te zien, maar ook helpen om het zo veel mogelijk bij feiten te houden als we het hebben over de impact van AI op onze organisatie. Dat is bij uitstek de rol van de financiële professional.”

De kracht van een missie

Rademakers weet uit eigen ervaring hoe belangrijk een helder kompas is. “Naast mijn werk in executive education bij verschillende business schools, geef ik ook leiding aan TONOS Care, een jong techbedrijf dat AI inzet om de personeelsproblematiek in de ouderenzorg op te lossen. Misschien wel het belangrijkste inzicht op het kruispunt van ervaring en strategie-concepten gaat over ‘Missie’.”

“Vaak wordt over het hoofd gezien hoe belangrijk het is om scherp te hebben wat de werkelijke missie van je organisatie is. Bij TONOS Care ervaar ik aan den lijve dat het de basis is voor de motivatie van je medewerkers, een stabiel anker in tijden van verandering en het fundament voor de reden waarom klanten met jou in zee gaan. Het is een referentiepunt dat wij én onze klanten nodig hebben om onze organisaties van A naar B te brengen in tijden waarin AI veranderen aanjaagt. Wonderlijk dat een strategie-concept dat al eeuwen meegaat nog zo actueel is in tijden waarin zoiets moderns als AI de wereld flink opschudt.”

Strategisch leiderschap in het AI-tijdperk

Pak de regie over je strategie vóór de technologie dat doet. Ontdek in één dag de tools en technieken voor een wendbare strategie, krijg tientallen tips en praktijkvoorbeelden om strategiedilemma’s te doorbreken en pas direct inzichten toe om je organisatie koersvast te houden. Vergroot je impact als leider.

Bekijk cursus | Schrijf je in