Eerst de strategie, daarna Finance. Niet andersom. Dat is het pleidooi van Susan Hansen, docent Finance for Non-Financial Managers aan het Amsterdam Institute of Finance.

Moderne ondernemingen draaien op data. Informatie vanuit Finance geeft realtime inzichten om snel beslissingen te nemen en levert cruciale input voor het formuleren van een strategie voor de lange termijn. Dit alles heeft wel een keerzijde. Een te sterke focus op financiële informatie kan de strategie overvleugelen en in een organisatie leiden tot verwarring, waarschuwt Susan Hansen. Zij is docent van het programma Finance for Non-Financial Managers aan het Amsterdam Institute of Finance.

Als een registeraccountant die al sinds 1980 in de  financiële dienstverlening werkt, is Hansen ervan overtuigd dat kennis van de basisprincipes van Finance  essentieel is voor bijna iedereen in het bedrijfsleven. “Als je naar een balans, of een winst- en verliesrekening  kijkt en kunt zien wat je dieper moet onderzoeken, is dat heel krachtig. Het helpt je om snel te begrijpen wat er belangrijk is.”

Het is volgens haar van groot belang om de verschillende tools binnen Finance te kennen en te begrijpen wanneer het gepast is om ze in te zetten. “Wat is het nut van budgetteren, waarom moeten we forecasts maken en hoe ver vooruit moeten we dat doen? Dit zijn vragen die in organisaties dagelijks voorbijkomen, maar zelden goed worden beantwoord.”

Geef jouw finance team een voorsprong: stuur ze naar FM Dag 2025!

Op dinsdag 15 april nemen we tijdens FM Dag 2025 een diepe duik in de kleine veranderingen die zorgen voor grote impact. Geïnspireerd door The Tipping Point van Malcolm Gladwell ontdekken jouw finance professionals hoe ze AI-tools kunnen inzetten, rapportages digitaliseren en data-analyse versterken. Het resultaat? Meer efficiëntie, betere beslissingen en een organisatie die klaar is voor de toekomst. Investeer in de ontwikkeling van jouw team en maak gebruik van onze speciale groepstickets met korting. Zorg dat jullie deze kans niet missen!

Meer informatie

Een puzzel leggen

Uitzoeken hoe een organisatie waarde toevoegt, maar ook waar de zwakke plekken zitten, het is als het leggen van een puzzel, legt ze uit. “Het gaat echt om vragen stellen en nieuwsgierig zijn. Om meer te willen weten over een organisatie en hoe die waarde creëert. Als je niet weet hoe je je weg moet vinden in de jaarrekening, stel je die vragen niet.”

Ook bij het formuleren van een strategie kan dit een zeer krachtig hulpmiddel zijn. Financiële data kan  helpen strategische keuzes te onderbouwen. Denk aan de keuze een bepaalde markt te betreden of je groei te richten op bepaalde klantgroepen. Hansen: “Het gaat er dan om alle informatie over financiële prestaties in kaart te brengen, de strategie op te stellen en vervolgens een terugkoppelingsmechanisme in te zetten zodat je goede, consistente beslissingen neemt.”

Strategie op de eerste plaats

Het is wel belangrijk dat de data altijd de strategie ondersteunt en niet andersom, waarschuwt ze. “Zet strategie op de eerste plaats, leg daarna een verbinding met de financiële besluitvorming. Is het bijvoorbeeld je strategie om nooit en te nimmer een klant teleur te stellen, dan betekent dit dat je werkkapitaal nodig hebt zodat er altijd genoeg voorraad is. Tijdens de coronacrisis zag je organisaties die twee dagen voorraad bleken te hebben terwijl hun strategie was om nooit een klant te laten zitten. Nu zaten ze met twee dagen voorraad omdat hun accountant ze had verteld dat ze te veel werkkapitaal hadden.”

“Als je een strategie hebt die zegt dat je risicobereidheid voor schulden nul is, dan moet het de strategie zijn die de financiën leidt en niet andersom.”

Financeteam komt binnenlopen

Het komt vaak voor dat Finance standpunten inneemt  die ingaan tegen eerder gemaakte strategische keuzes. “Vaak zie je dat een Financeteam komt binnenlopen om klanten te vragen binnen dertig dagen te betalen. Maar stel je strategie is om een bepaalde markt te betreden. Als dan blijkt dat partijen in die markt niet binnen dertig dagen kunnen betalen, dan zijn het de financiële normen die moeten veranderen en niet de strategie.” Een ander voorbeeld is dat Finance opportunistisch wil handelen. “Toen de rente erg laag was, had je Finance-teams die zeiden: ‘laten we geld lenen’. Maar als je een strategie hebt die zegt dat je risicobereidheid voor schulden nul is, dan moet het de strategie zijn die de financiën leidt en niet andersom.”

Verwarde organisatie

Als Finance de strategie leidt, kan dat grote gevolgen  hebben. Er is een direct verband tussen strategie, financiële prestaties en waardecreatie op de lange termijn. “Natuurlijk zijn er veel verschillende manieren om een organisatie te leiden, maar het belangrijkste is dat iedereen dezelfde stip op de horizon heeft. Je wilt niet dat mensen in een organisatie denken dat de strategie draait om procesverbetering of naamsbekendheid, terwijl iemand anders denkt dat de strategie  koerst op kostenbesparingen. Je moet zorgen dat er consistentie is, anders krijg je een erg verwarde organisatie. Het is makkelijker gezegd dan gedaan, maar je  moet ervoor zorgen dat iedereen het met elkaar eens is.”

Zelfvertrouwen om nieuwsgierig  te zijn

Dit betekent dat alle mensen die betrokken zijn bij  de strategische besluitvorming terug moeten kunnen duwen. “Ze moeten genoeg zelfvertrouwen hebben om nieuwsgierig te zijn, om te vragen wat dingen eigenlijk betekenen, wat de impact op het bedrijf zal zijn. Het  jargon kennen, weten wat termen als de EBITDA en de disconteringsvoet betekenen. Dat maakt al een enorm  verschil. Het beste wat ik ooit heb gedaan, was mijzelf de beginselen van Finance aanleren. Ik denk dat het een fantastische skill is om te hebben die je een groot  voordeel geeft ten opzichte van anderen. Het is een voorrecht om de vaardigheden, tools en ervaring te delen die ik in de loop van mijn carrière heb opgedaan.”

Kijk ook op CFO.nl: CFO Studio – AI in Finance: “AI zorgt ervoor dat we het toegenomen volume van facturen zonder extra mensen kunnen verwerken.”