Lodewijk Lockefeer (CFO CoreDux): “Vrijwel alles wat een CFO doet, is ingegeven door de vraag of er voldoende waarde wordt gecreëerd.”

Klanten, personeel, leveranciers en de maatschappij stellen steeds hogere eisen aan bedrijven. De rol van een CFO beperkt zich daarmee allang niet meer tot de winst- en verliesrekening. Andere vormen van waardecreatie, vooral niet-financiële, winnen steeds meer terrein. Volgens Lodewijk Lockefeer, CFO bij CoreDux en gastdocent aan de Executive MSc of Finance & Control (EMFC), is de CFO de ideale persoon om aandacht te vragen voor deze diverse belanghebbenden en rendementen. CoreDux is de Brainport hightech slangen- en systeemproducent, werkzaam voor onder andere ASML.

Wat is de belangrijkste taak van een CFO?

‘Een CFO ontdekt en beheert de waarde-creatie van een bedrijf en adviseert en ondersteunt het managementteam bij beslissingen. Vrijwel alles wat een CFO doet, is ingegeven door de vraag of er voldoende waarde wordt gecreëerd, om zo de continuïteit van het bedrijf te kunnen waarborgen. Van oudsher is de CFO primair verantwoordelijk voor de financiële rapportage en beheersing. Maar taken als het opsporen van groeimogelijkheden en het mobiliseren van personeel op onderwerpen als diversiteit en duurzaamheid zijn ook belangrijk.’

Is het werk van een CFO door de jaren heen veranderd?

‘Vroeger waren de aandeelhouders de belangrijkste belanghebbenden van een bedrijf. Inmiddels zijn andere belanghebbenden, zoals klanten, leveranciers, personeel en de omgeving, belangrijker geworden. Al deze belanghebbenden geven iets aan het bedrijf en ze
hebben allemaal recht op een rendement. De definitie van dat rendement is echter verschillend. Het hoeft niet altijd om geld te gaan of in geld te worden uitgedrukt. Werknemers willen zich bijvoorbeeld bij een bedrijf betrokken voelen en een prettige werkervaring hebben. Klanten en leveranciers vinden het belangrijk wat een bedrijf doet om de wereld beter achter te laten. Het is aan de CFO om aandacht voor (het rendement van) de verschillende belanghebbenden te vragen.’

Hoe heeft u deze uitbreiding van belanghebbenden in uw carrière beleefd?

‘In het verleden konden bedrijven relatief makkelijk hun strategie bepalen. Het was allemaal iets voorspelbaarder. Dat is nu wel anders: er is veel meer informatie beschikbaar, het geld is een stuk goedkoper en niet iedereen wil nog automatisch bij een groot bedrijf werken. Bedrijven moeten van buiten naar binnen leren denken in plaats van andersom. Om waarde te blijven creëren en innovatief te blijven, moeten ze openstaan voor de buitenwereld en die ook binnenlaten.’

[Artikel gaat door onder het kader]

Hoe ziet u de door sommigen voorgestelde verschuiving van CFO naar CVO, Chief Value
Officer?

‘Waardecreatie is geen op zichzelf staande functie, het is iets dat het hele bedrijf moet doen. Waarde is een business-zaak en geen finance-zaak, uiteindelijk zijn de CEO en het managementteam ervoor verantwoordelijk. Een CFO kan wel vragen blijven stellen over de waarde-creatie. Doen we de juiste dingen, verdelen we onze middelen op de juiste manier, halen we onze waarde-doelen? De CFO is dus meer een adviseur, een uitdager en een beheerser van die waarde dan dat hij er verantwoordelijk voor is. Daarom zou ik ook niet de functie van CFO veranderen naar CVO. Het is eerder een uitnodiging voor de CFO om zich er meer mee te bemoeien.’

Zijn niet-financiële waarden zoals duurzaamheid en diversiteit moeilijker te meten dan financiële?

‘In mijn ogen is het niet de bedoeling dat de finance afdeling eigenaar wordt van de niet-financiële KPI’s, dat eigenaarschap ligt bij de business. We kunnen de business wel helpen om de KPI’s op een consistente manier te meten. Verder ben ik er voorstander van om niet-financiële KPI’s zoveel mogelijk om te rekenen naar financiële waarden. CO2 -uitstoot kun je bijvoorbeeld meten in tonnen, maar ook in kosten per ton.’

Is de CFO verantwoordelijk voor de Europese richtlijn voor duurzaamheidsrapportage (CSRD)?

‘Absoluut, deze accountingsregels voor sociale en milieu-indicatoren komen terug in de jaarrekening en de consistentie en integriteit van deze data zijn de verantwoordelijkheid van de CFO. De uitdaging is dat we CSRD niet puur zien als compliance issue, maar als uitdaging voor de business. Hoe kun je een duurzaamheidsagenda in je voordeel omzetten? Daar kan de CFO de brug slaan tussen verplicht rapporteren en de onderliggende doelen oppakken en benutten, zowel voor het bedrijf als de omgeving.’

U bent gastdocent en lid van het curatorium aan de Executive MSc of Finance & Control van de UvA Amsterdam Business School. Op welke manier is de verschuiving van CFO naar CVO verwerkt in het programma?

‘Het programma is gebaseerd op 4 pijlers: data-analyse, ESG (Environment, Social, Governance, mens-, milieu- en bestuurscriteria voor bedrijven), digitale transformatie en leiderschap. Er is bij de UvA niet alleen aandacht voor de inhoudelijke ontwikkelingen van het vak, maar juist ook voor de manier waarop de professional zijn rol kan invullen. Verder leidt de diversiteit van de studentenpopulatie tot waardevolle en leerzame discussies.’