WHOA, HEMA herstructureringstool?

Door Peter van den Berg en Ruud Brunninkhuis

"Groep schuldeisers van HEMA zit nieuwe eigenaren dwars”, kopte het FD op 23 juni jongstleden. Een week daarvoor maakte Hema bekend dat zij een belangrijke stap had gezet om haar onhoudbare schuldenpositie te verbeteren door een akkoord te sluiten met een groep schuldeisers waaronder Carlyle en Credit Suisse verenigd in de zogenaamde Ad Hoc Group waarbij indirect aandeelhouder Marcel Boekhoorn het nakijken had. Als gevolg daarvan zou de totale obligatieschuld van HEMA dalen van EUR 750 miljoen naar EUR 300 miljoen en de HEMA in de verkoop gaan. Een groep schuldeisers die EUR 54 miljoen via zogenaamde PIK-notes hebben geleend, vindt echter dat zij er veel te bekaaid vanaf komt. Daarmee dreigt een juridische strijd tussen de verschillende groepen schuldeisers en is ‘nationale trots’ HEMA nog lang niet in rustig vaarwater.

De vraag wordt wel gesteld of een ander vierletterig acroniem, de WHOA, hierbij een rol had kunnen spelen. De WHOA staat voor Wet Homologatie Onderhands Akkoord, geplande wetgeving die een dwangakkoord buiten surseance en faillissement introduceert. De Hollandsche Eenheidsprijzen Maatschappij Amsterdam (HEMA) werd in 1926 opgericht door Bijenkorf eigenaren Leo Meyer en Arthur Isaac. De huidige Faillissementswet is nog ouder en dateert grotendeels uit 1893. Zij biedt anders dan buitenlandse regelingen zoals de Scheme of Arrangement (GB) en de Chapter 11 procedure (VS) weinig mogelijkheden tot schuldsanering buiten surseance en faillissement. Hoog tijd voor modernisering en het opvullen van deze belangrijke leemte in de Nederlandse insolventiewetgeving. Van belang is dat met de WHOA een akkoord niet alleen hoeft te zien op een deelbetaling van de betreffende schuld, maar bijvoorbeeld ook op een omzetting in aandelen. Bovendien hoeven niet alle vermogensverschaffers betrokken te worden in de akkoordprocedure; een akkoord aanbieden aan bijvoorbeeld alleen obligatiehouders met een vergelijkbare positie is mogelijk. Het is onder de WHOA ook mogelijk om groepsvennootschappen gezamenlijk te saneren. En dit alles met wettelijke basis en waar nodig met goedkeuring van een rechter. Zeker op een aantal punten bij HEMA had de WHOA van waarde kunnen zijn. Voor herstructurering van veel andere bedrijven zal dit zeker het geval zijn.

De WHOA is op 26 mei 2020 in gewijzigde vorm aangenomen door de Tweede Kamer. Het wetsvoorstel ligt nu bij de Eerste Kamer. De verwachting is dat de WHOA binnenkort zal worden ingevoerd.

Peter van den Berg is advocaat en partner bij BUREN en gespecialiseerd in M&A en Herstructurering & Insolventie. Ruud Brunninkhuis is advocaat en senior associate bij BUREN en gespecialiseerd in Herstructurering & Insolventie.