Wilco van Rooijen: “Leiderschap wordt pas zichtbaar als het moeilijk wordt.”

Wilco van Rooijen is bergbeklimmer, poolreiziger en overleefde de rampzalige K2-expeditie. Volgende maand is hij een van de keynote speakers op Leadership in Finance 2025 (“Expeditie CFO”). CFO.nl interviewde hem over leiderschap onder extreem hoge druk.

Wilco, je hebt als enige Nederlander zowel de ‘Seven Summits’ als de geografische Noord- en Zuidpool bereikt. Wat neem je uit die extreme expedities mee naar leiderschap in de financiële wereld?

“In de bergen gaat het om leven of dood. ‘Afspraak is afspraak’ betekent daar letterlijk dat je overleeft – of niet. In business klinkt dat logisch, maar vaak schuiven we verantwoordelijkheden door, of verschuilen we ons achter protocollen. In extreme omstandigheden kan dat niet. Als er een steen op je afkomt, is geen beslissing nemen fataal. Die urgentie, dat besef dat keuzes ertoe doen, is één op één toepasbaar in organisaties.”

Jij stelt dat geen beslissing vaak gevaarlijker is dan een verkeerde beslissing. Kun je dat uitleggen?

“Zeker. In de bergen kun je niet eindeloos vergaderen. Als je blijft staan en er komt een rotsblok aan, weet je zeker dat je geraakt wordt. Spring je naar links of rechts, dan heb je in ieder geval een kans. In het bedrijfsleven zie ik vaak dat mensen liever niets doen uit angst om fouten te maken. Maar ook daar geldt: stilstand kan fataal zijn, zeker in tijden van crisis of transitie.”

Je was betrokken bij de beruchte K2-expeditie in 2008, waarbij meerdere klimmers omkwamen. Wat heb je daar geleerd over leiderschap onder druk?

“De K2 is geen Mount Everest; de ongevallenstatistiek is één op vier. We hadden alles voorbereid: nieuwe touwen, betere helmen, uitgebreide analyses. Toch ging het mis. Onze terugweg – de touwen die we zelf hadden bevestigd – was verdwenen door vallende ijsblokken. Dan sta je ineens in een totaal nieuwe situatie. Alle plannen die je jaren had voorbereid, zijn waardeloos. Dat is de essentie van risicomanagement: er gebeurt iets wat je niet kon voorzien. De vraag is dan: blijf je vasthouden aan oude plannen, of durf je te vertrouwen op intuïtie en karakter?”

Leadership in Finance Summit | Expeditie CFO

De wereld verandert. Onvoorspelbaar. Complex. Vol risico’s én kansen. Juist nu vraagt leiderschap méér dan alleen cijfers. Het vraagt visie. Lef. Kompas. Tijdens 𝗘𝘅𝗽𝗲𝗱𝗶𝘁𝗶𝗲 𝗖𝗙𝗢 gaat een selecte groep CFO’s het avontuur aan door een landschap vol onzekerheid. Geen standaard conferentie,  een dag vol reflectie, strategische verdieping en inspiratie.

Reserveer jouw ticket

Hoe maak je dan keuzes in zo’n onbekende situatie?

“Op zulke momenten komt het aan op gut feeling. Ik had sneeuwblindheid, moest mijn team achterlaten en stond letterlijk voor een gapend zwart gat. Het voelde als ‘to be or not to be’. Ik belde mijn vrouw en zij zei via satelliettelefoon: ‘Je moet volhouden! Je bent vader, je hebt een verantwoordelijkheid.’ Ik zag geen praktische oplossing – behalve volhouden. Ik wist namelijk wel dat de storm uiteindelijk zou gaan liggen. Dat vertrouwen heeft me erdoorheen gesleept. Soms moet je handelen, soms moet je juist wachten en overgeven aan de situatie. Dat is ondenkbaar in veel bestuurskamers, maar cruciaal in het echte leven.”

Wat kunnen leiders in finance leren van zo’n ervaring?

“Dat de toekomst niet altijd te voorspellen is. In finance proberen we alles te modelleren, maar er komt altijd een moment dat het anders loopt. Dan gaat het niet meer over data, maar over karakter, vertrouwen en visie. De kunst is om te accepteren dat je niet alles in de hand hebt, maar wel verantwoordelijkheid neemt voor je keuzes en voor je team.”

Je legt vaak de link tussen expedities en teamdynamiek. Hoe werkt dat in extreme omstandigheden?

“Stel je een Noordpoolexpeditie voor: iedereen trekt een slee, soms duizend kilometer over drijvend ijs bij -40 graden. Als je de snelste laat gaan en op de rest moppert, kom je nooit samen aan. De sterkste moet juist terug naar de langzaamste en vragen: kan ik iets van je overnemen? Dat klinkt simpel, maar het bepaalt of je als team overleeft. Hetzelfde geldt voor finance-teams: je haalt de hoogste snelheid als je elkaar ondersteunt, niet als ieder blind zijn eigen target nastreeft.”

Je zegt dat leiderschap pas zichtbaar wordt als het moeilijk wordt. Wat bedoel je daarmee?

“Iedereen kan leidinggeven als de zon schijnt en de weg duidelijk is. Maar wat doe je als de weg verdwijnt, de wind draait en de top uit zicht raakt? Dan blijkt leiderschap geen functie maar een keuze. Durf je verantwoordelijkheid te nemen, keuzes te maken en je team bij elkaar te houden? Dáár gaat het om.”

Welke boodschap wil je deelnemers van Leadership in Finance 2025 meegeven?

“Vraag jezelf altijd af: waarom doe je wat je doet? Als het zwaar wordt, heb je die innerlijke overtuiging nodig. Anders blijkt dat je misschien wel op de verkeerde berg klimt. Leiderschap is niet alleen sturen op cijfers, maar koershouden zonder kompas. Vertrouw op je mensen, durf beslissingen te nemen, en accepteer dat de wereld niet maakbaar maar wél stuurbaar is. Uiteindelijk gaat het niet om de top alleen, maar om het geluk en de kracht die je onderweg met je team vindt.
Durf kwetsbaar te zijn, durf toe te geven dat jij het soms ook niet weet en durf de gemaakte afspraken te volgen – koers te houden –  en niet elke keer opnieuw te debatteren. Dat heet vertrouwen hebben in de vooraf gemaakte plannen en visie. En leer de tegenslagen, nieuwe situaties die continue veranderen te omarmen omdat daar je leermomenten liggen en dat maakt je sterker en uiteindelijk ligt daar het geluk.”

Wilco van Rooijen is keynote speaker bij Leadership in Finance 2025 (“Expeditie CFO”), waar hij zijn lessen uit extreme expedities vertaalt naar leiderschap onder druk in finance en business. Meld je nu aan!