Wouter Nieuwveld (CFO Smit Lamnalco): “Wat wij nu doen, doen wij niet meer over tien jaar.”

Door: Huib Afman

Als Wouter Nieuwveld (46) terugblikt op zijn loopbaan, werd eigenlijk twintig jaar geleden de weg al geplaveid voor zijn huidige functie van CFO bij Smit Lamnalco, maritiem dienstverlener onder andere op het gebied van slepen en offshore support. “Ik heb lang voor KPMG gewerkt. Daar lag de focus op grote beursgenoteerde Nederlandse bedrijven in Shipping en Offshore / olie en gas. Eén van mijn klanten daar was Smit, na de overname door Boskalis kwam daar Boskalis bij. Toen ben ik voor Boskalis gaan werken en werd daar verantwoordelijk voor de divisie Towage and Salvage. Voor het Towage gedeelte gaat dat voornamelijk over het aan- en afmeren van schepen, ofwel in havens ofwel offshore, in olie- en gasterminals. Na de overname van Smit door Boskalis ontstond er  een mondiaal-geografische dekking, in de loop der tijd ondergebracht in regionale joint ventures. Een van mijn belangrijkste opdrachten was het opzetten van de joint venture tussen Kotug en Smit in Noord-West Europa. Een jaar na de start van die joint venture ben ik in 2017 gevraagd om de functie van CFO te bekleden. Na de verkoop van Kotug Smit door beide aandeelhouders in 2019, ben ik door Boskalis gevraagd om CFO te worden van Smit Lamnalco, dat met name actief is in de olie en gas sector.”

Boskalis is voor 50 procent aandeelhouder in Smit Lamnalco, net als de van oorsprong Saoedische Rezayat Group. “Bij Boskalis was ik met name bezig met sturen en strategie, terwijl ik ook juist de behoefte had om dichter bij de business te zitten. Dat is ook mijn karakter. Ik haal er energie uit om naar de boten te gaan en met de bemanning te praten. Misschien is dat niet je primaire verantwoordelijkheid vanuit Finance, maar wel een manier om te begrijpen waarom bepaalde dingen gaan zoals ze gaan. Als je in een vrij tastbare business als de onze zit, vind ik dat het een must is om te kijken en te voelen wat je doet. Binnen Smit Lamnalco heb ik ook een vrij brede werkscope. Ik ben verantwoordelijk voor legal, IT, finance, taks, treasury en procurement, waardoor ik ook echt kort op de business zit.”

Roep om vergroening
De grote financiële uitdaging binnen een bedrijf dat met name op olie en gas leunt, is hoe in te zetten op verduurzaming. Nieuwveld: “Uiteindelijk willen wij ook een andere kant op en de meest logische stap zou dan offshore wind zijn. Tegelijkertijd is dat een heel andere business dan olie en gas. Bedenk daarbij dat we opereren in landen als Kameroen, Nigeria en Angola, waar veel problemen bestaan omtrent logistiek, ingewikkelde belastingen en treasury. Dat zijn zaken waar wij goed in zijn. Eigenlijk wil je niets liever dan van die expertise gebruikmaken. Offshore wind is bijvoorbeeld groot in de Noordzee. Hier spelen die uitdagingen veel minder en zijn de marges  flinterdun. Voor de huidige olie en gas portfolio speelt mee dat op dit moment in de contracten in de markt al zo weinig marge zit, dat daarvoor niet geïnvesteerd kan worden. Voor een boot betalen wij gemiddeld zo’n 15 miljoen dollar en die gaat 20 tot 25 jaar mee. Het duurt een fors aantal jaren voordat die investering is terugverdiend. Maar het wordt een dilemma als de vloot veroudert. Dus enerzijds zie je een weerstand om te investeren en anderzijds is er de roep voor nieuwe investeringen en vergroening.”

Zendelingenwerk
Nieuwveld erkent dat er veel groene oplossingen bestaan, maar schetst ook een realistisch beeld van de omstandigheden waaronder het bedrijf opereert. “Hybride boten, elektrische boten, methanol boten worden al aangeboden, maar ze zijn niet allemaal even geschikt voor onze business. Als je bijvoorbeeld offshore in Nigeria werkt, hoef je niet met een elektrische boot aan te komen. In een niet te drukke haven kan dat juist wel. Daarbij moet je rekening houden met de klant. Olie majors als Shell en Total weten inmiddels dat ze wat aan het milieu moeten doen, maar de National Oil Company van Nigeria heeft wel wat anders aan z’n hoofd dan vergroening. Af en toe moet er vernieuwd worden, maar betekent dat dan ook dat we kunnen vergroenen? Het is wel een beetje zendelingswerk in een aantal landen.”
In het verlengde van bovenstaande opgave ligt ook Nieuwvelds persoonlijke uitdaging als CFO. “Voor mij gaat het erom hoe we onze rol kunnen vinden in die veranderende wereld. Want wat wij nu doen, doen wij niet meer op deze wijze over tien jaar. Er moet ook een toekomst pad voor de onderneming worden uitgezet. Is dat dan: we gaan uit de olie en het gas en naar offshore wind. Of blijven we in de olie en het gas, maar pakken dat op een groenere manier aan.”

US-dollar company
Operationeel gezien liggen Nieuwvelds uitdagingen vooral op gebied van tax and treasury. “Wij zijn een US-dollar company, al onze contracten zijn in US-dollars. Wat je de laatste jaren steeds vaker ziet, is dat de centrale banken van verschillende landen te weinig US-dollars hebben. Wij krijgen dan door een klant in zo’n land betaald, willen dat geld in US-dollars het land uit krijgen, maar dat wordt vervolgens door de centrale bank tegengehouden. Ook wordt wet- en regelgeving steeds aangescherpt. Dat vergt van ons als organisatie een grote mate van flexibiliteit en goede analyse van mogelijke scenario’s.”

En dan is er nog Rusland, lange tijd een belangrijke klant voor Smit Lamnalco. Nieuwveld noemt het ‘een geluk bij een ongeluk’, dat ze de Russen net voor de oorlog als klant kwijtraakten. “We hadden een tienjarig contract voor de CPC-terminal in Rusland, dat in 2020 afliep. Na een jaar verlenging is dat onder hoge politieke druk overgenomen door Transneft, een Russisch staatsbedrijf. Het enige jammere is dat een deel van onze vloot nog wel in Rusland ligt. Door de sancties zitten we klem, we mogen niet verkopen en we niet exporteren. Dat is zonde van je kapitaal. Gelukkig gaat het maar om drie procent van onze assets. Daar heb ik geen slapeloze nachten van.”

 [WN1]Binnen Boskalis zijn er geen CFO functies anders dan de CFO van Boskalis zelf