Zijn we zwartkijkers?

Zo’n positief beeld komt ook naar voren uit de 2017 Global Business & Spending Outlook, een onderzoek onder senior executives wereldwijd, met name CFO’s. Niet eerder in de tien jaar dat American Express dit onderzoek heeft laten uitvoeren, was het economisch optimisme onder bedrijven zo groot. 70 procent van de respondenten verwacht groei in het land waar zijn of haar organisatie actief is. Bijna veertig procent verwacht zelfs substantiële groei, een fikse stijging vergeleken met vorig jaar. 

Tot zover het goede nieuws. Deze explosie van optimisme wordt namelijk vooral veroorzaakt door enorme toenames elders in de wereld. In de VS, Canada, Japan, Australië, China, Argentinië, vrijwel overal ziet men de toekomst rooskleurig in. Bedrijven maken zich op om te investeren en weer nieuwe mogelijkheden voor groei na te jagen. De zon breekt door, alleen boven het Europese continent hangt nog een hardnekkige donderwolk. 

Het percentage van executives dat een bescheiden of substantiële groei verwacht kelderde van 62 procent naar 33 procent. Vergelijk dat eens met het percentage van 94 procent van de Noord-Amerikaanse directieleden dat groei verwacht. Is het een gebrek aan optimisme? Zijn we zulke zwartkijkers? Of is er echt meer aan de hand in ons continent. 

Natuurlijk, de Amerikaan staat bekend als optimistisch. Denk alleen al aan The American Dream: zelfs de armste Amerikaan kan multimiljonair worden. Ook verschillende onderzoeken wijzen op de optimistische aard van de Amerikaan, bijvoorbeeld als ze gevraagd worden naar de toekomst van hun persoonlijke financiële situatie of hoe hun dag was. 

Hoeveel reden hebben we in Europa om pessimistisch te zijn? De Global Business & Spending Outlook wijst op de groei in het bedrijfsleven en stijgende prijzen, die de angst voor deflatie wegnemen. Natuurlijk maakt de Brexit de Britten erg onzeker. En dat het Britse uittreden ook op de rest van het continent voor onrust zorgt, is niet verrassend. Tenslotte worden de verkiezingen in Duitsland, Frankrijk en Nederland genoemd als redenen voor zorg. Met die laatste stembusgang inmiddels achter de rug lijkt de eerste horde genomen. 

En het is zeker niet zo dat de Amerikanen niet met onzekerheid te kampen hebben. De economische groei valt voorlopig nog tegen. Er is een president met soms vergaande plannen. Recent onderzoek wijst uit dat het vertrouwen onder Amerikaanse CFO’s weliswaar groot is, maar dat het merendeel liever heeft dat Trump stopt met twitteren. De manier waarop The Donald communiceert, zorgt voor onzekerheid en fluctuatie.

Ik bezocht vorige maand de Corporate Finance Summit 2017, thema All-in or nothing. Om te winnen moet je soms een risico nemen, was de tendens. Wellicht zit daar het probleem. Bedrijven zijn weer op overnamepad, maar het Nederlandse bedrijfsleven lijkt terughoudend te zijn. Er zijn redenen voor optimisme, maar toch zijn we het niet. We hebben wind mee, zonder er erg in te hebben. We moeten proberen ons niet te veel laten beïnvloeden door de negatieve sfeer. In Nederland zijn we altijd ondernemend geweest. Laten we het goede voorbeeld geven. 

Sander Vrolijk is Manager Business Development Nederland bij American Express

Klik op de afbeelding om meer te lezen over het onderzoek van American Express