Bankiers gaan gebukt onder gebrek aan vertrouwen

De overheid wil de banken te hulp schieten, onder meer door het versterken van het toezicht en het uitbreiden van de regelgeving, maar bankiers zeggen hier last van te hebben bij het uitvoeren van hun werkzaamheden en vrezen zelfs voor hun baan. De veelheid van de regels staat een effectieve bedrijfsvoering in de weg. Wat is de uitweg uit deze vertrouwenscrisis?Het beeld dat de Nederlandse burgers van banken hebben, is sinds de economische crisis niet al te best. De vermeende ‘graaicultuur’, waarbij snelle winst boven integere dienstverlening werd gesteld, en de hieruit voortvloeiende (internationale) schandalen bij grote banken, hebben het publieke imago geen goed gedaan. Uit een recent onderzoek van Page Executive onder bankiers, blijkt dat maar liefst 87% van de bankiers denkt dat het terugwinnen van het maatschappelijk vertrouwen de komende jaren de grootste uitdaging vormt voor de bankensector. Het publiek verwacht zichtbare initiatieven die tot verandering leiden en ook de overheid heeft zijn greep op de sector flink verstevigd.Strengere regelgeving in een kapitaalmarkt die onder druk staatNederlandse banken moeten ingrijpende maatregelen nemen om te kunnen voldoen aan de nieuwe regelgeving die in 2015 van kracht is geworden. De maatregelen zijn genomen om de risico’s te beperken en te zorgen voor meer transparantie en een betere informatievoorziening. Volgens de nieuwe regels moeten de banken straks meer kapitaal aanhouden, terwijl volgens de bankiers juist de financiering van de kapitaalmarkt in Nederland onder druk staat. Daarnaast zullen de banken geconfronteerd worden met hogere financieringskosten en een lager resultaat uit de overige bankdiensten. Angst voor baanverliesHet gevolg is dat bijna de helft van de bankmedewerkers onzeker is over zijn baan. Een kwart heeft zelfs grote zorgen over het voortbestaan van zijn baan. Transparantie, duidelijkheid en aandacht voor klanten zijn cruciaal voor het herstel van de sector. Dat is echter een moeilijke opgave voor de bankiers, die continu onder druk staan. De angst voor baanverlies onder medewerkers in de bancaire sector is dan ook logisch. De afgelopen jaren wordt bij vrijwel alle banken flink gereorganiseerd. Kostenbesparing en automatisering zijn de belangrijkste redenen. Het is dus niet zo gek dat medewerkers onzeker worden over hun baan. Er wordt bovendien veel gevraagd van bankmedewerkers, zowel door klanten, de maatschappij als de eigen organisatie. Er staat veel druk op. En daar komt nu nog bij dat de nieuwe, strengere regelgeving een vervelende bijwerking lijkt te hebben.Regelgeving staat effectieve bedrijfsvoering in de wegBankiers zeggen in hun werk last te hebben van het overheidsingrijpen: volgens 71% gaat de sector  gebukt onder teveel regels, toezicht en controle. Bankiers snappen heus wel dat de buitenwereld om meer toezicht vraagt en ze willen hier ook graag aan voldoen, maar tegelijkertijd is het ook een ‘moetje’ en staat de veelheid van regels een effectieve bedrijfsvoering regelmatig in de weg. Dat is natuurlijk lastig. Maar de nieuwe wet- en regelgeving biedt ook kansen op de arbeidsmarkt. Waar de hoeveelheid banen van bankiers daalt, is er juist groei in vraag naar medewerkers in Risk & Compliance. Professionals die naleving van de wet afdwingen en adviseren hoe je als organisatie effectief omgaat met de (nieuwe) normen.BonuscultuurEen onderwerp dat in de maatschappelijke discussie vrijwel altijd terugkomt als het gaat om de bankensector is de bonuscultuur. Onlangs werd de wet beloningsbeleid aangenomen, die regelt dat uiterlijk 1 januari 2016 voor iedereen in de financiële sector het bonusplafond van 20% van het vaste salaris geldt. 37% van de ondervraagden in het onderzoek van Page Executive, zegt in 2014 een bonus te hebben ontvangen. Dat lijkt misschien heel wat, maar het valt in de praktijk wel mee. Nederland is geen bonusland en wij gaan hier veel meer voor zekerheid en vaste salarissen. 63% heeft helemaal geen bonus ontvangen en bij het overgrote deel van de bonussen gaat het om een relatief laag bedrag. In de praktijk komt slechts een klein deel van de medewerkers voor een dergelijke bonus in aanmerking.Overstappen is moeilijkHet is weliswaar zo dat bankmedewerkers in meerderheid loyaal blijven aan hun werkgever, ondanks het terugdringen van de bonussen, maar door de toenemende druk op de sector kijken veel bankiers wel om zich heen op de arbeidsmarkt. In het onderzoek van Page Executive geeft 85% aan open te staan voor een nieuwe baan. Opvallend is dat slechts een klein deel (17%) op zoek is naar een baan buiten de sector. Waarschijnlijk is dat geen onwil, maar eerder marktwerking: natuurlijk zijn er bankiers die het liefst in de sector blijven, maar een groot deel wil best naar een andere branche. Ervaring leert echter dat de overstap naar een andere sector moeilijk is. Veel grote organisaties buiten de bankbranche staan niet te springen om nu bankiers aan te nemen. Ook wat betreft cultuur zijn het verschillende werelden en overstappen is dus lastig. De weg naar een oplossingHet lijkt er dus op dat de bankensector de problemen niet uit de weg kan gaan, maar actief naar een oplossing voor de crisis moet zoeken. Er zal meer aandacht moeten komen voor transparantie, duidelijkheid en aandacht voor klanten. En hoewel de bankensector alweer langzaam vertrouwen terug aan het winnen is sinds de crisis, valt er nog veel te winnen. Er zijn verschillende manieren denkbaar waarop banken zelf het vertrouwen van hun klanten terug kunnen winnen.  Hoewel de financiële stabiliteit van de bank en daarmee de veiligheid van hun spaargeld voor de meeste klanten op de eerste plaats komt, is de manier waarop banken met hun klanten omgaan bijna net zo belangrijk. De manier van communiceren, de toegankelijkheid van de dienstverlening en de inzet van innovatie technologieën bieden veel mogelijkheden voor snelle verbeteringen en grotere transparantie, maar die verbeteringen moeten wel door de banken zelf in gang worden gezet.