“CFO TMG heeft rechte rug getoond”

Het komt niet vaak voor dat de raad van bestuur geschorst wordt, zegt Tjero R Zomer, voormalig CFO van Transavia en tegenwoordig commissaris bij onder andere Koninklijke Auping en Nationale Nederlanden. “Als iemand met de hand in de kas zit, dan is het duidelijk. Maar dit ligt heel anders. Nu zegt de raad van commissarissen dat de directie het belang van het bedrijf niet meer goed dient en kiezen ze voor schorsing.”

Lees ook: 'Bestuurders TMG vechten schorsing aan"

Ook Stefan Peij, directeur van de Governance University spreekt van een uitzonderlijke situatie.: “Meestal blijft het bestuur in de lead bij de overname. Maar uiteindelijk is het wel de raad van commissarissen die de directie benoemt. Als er een verschil van inzicht is tussen de directie en commissarissen, dan ontstaat een lastige situatie. Die kan doorbroken worden door machtsmiddelen te gebruiken.”

Laatste druppel?

Dan gaat het over het schorsen of zelfs ontslaan van de raad van bestuur. Dit zijn verstrekkende maatregelen, die commissarissen tot hun beschikking hebben, maar over het algemeen zeker niet zomaar nemen, zegt Peij.  Er zijn minder ingrijpende opties: “Je hebt eerst de wortel van de dialoog. Als dat niet werkt, is er de stok. Maar dat is een zware maatregel die over het algemeen niet nodig is. Commissarissen nemen zo’n besluit niet lichtzinnig. Je kunt dit soort gebeurtenissen ook nooit geïsoleerd zien. Je weet niet wat er aan vooraf is gegaan. Het kan zijn dat het emmertje eerder al is volgelopen en er alleen een laatste druppel nodig was.”

Complex aan deze zaak is dat één van de grootaandeelhouders de familie Van Puijenbroek is en dat Guus van Puijenbroek óók commissaris bij TMG is, zegt Zomer. Hierdoor spelen meerdere belangen door elkaar. “De raad van commissarissen heeft wettelijk en statutair de plicht de belangen van de onderneming te dienen en dat is meer dan alleen het belang van de aandeelhouders.”
Toch is zo’n situatie niet uitzonderlijk, zegt Zomer, hij noemt het “typische DGA-problematiek”. Zomer: “Een directeur-grootaandeelhouder wil wel commissarissen hebben, maar blijft zelf vaak voorzitter van de raad. Dat kan op gespannen voet met elkaar komen te staan. In hoeverre daar hier sprake van is, weet ik niet. Maar zeker bij een beursgenoteerde onderneming, maakt dit het wel complexer.” 

Het is om deze reden dat overnamekandidaat Talpa naar de ondernemingskamer is gestapt en een onafhankelijke commissaris eist. Guus van Puijenbroek heeft verklaard zich afzijdig te hebben gehouden bij het biedingsproces.

Disproportioneel?

Nu wacht waarschijnlijk een rechtszaak vanwege de schorsing van de bestuurders. Een interessante case voor de rechter, denkt Peij: “Het gaat bij dit soort zaken om de vraag of de commissarissen genoeg reden hadden om het bestuur naar huis te sturen.”
Zomer ziet nog een ander motief voor een zaak:  “Je kunt het aanvechten, proberen aan te tonen dat schorsing een disproportionele maatregel is. Ze kunnen  het ook doen vanwege hun rechtspositie. In dit soort situaties is er sprake van een vertrouwensbreuk tussen directie en de raad van commissarissen en die is vaak niet meer heelbaar. Dan wil de directie haar positie maximaliseren en gaat het om afvloeiingsgeld.”

Met een zaak in het vooruitschiet zal het conflict in de top van TMG nog wel even voortduren.  Het is  zeker geen situaties waar je als CFO normaliter rekening mee houdt, als je aantreedt , zegt Zomer. “Het enige dat je wel weet is dat het complexer wordt als een aandeelhouder vertegenwoordigd is in de raad van commissarissen.”

Rechte rug

Vrees voor reputatieschade voor de geschorste bestuurders is er niet, denkt hij. Eerder omgekeerd: “Iedereen weet dat er dynamieken kunnen ontstaan waarin er koppen rollen. Je kunt ook zeggen: ‘Samen met de CEO zit de CFO daar om het belang van de onderneming te dienen. Dan moet er maar iemand komen en zeggen dat het niet goed is gedaan.’ Je kunt ook beweren dat de CFO hier een rechte rug heeft getoond.”