Cultuur als sleutel tot succes

Cultuur is een veranderlijk fenomeen. Het beweegt iedere dag mee met het gedrag van de mens. Door de continue overvloed aan nieuwe informatie blijft het zich vormen en aanpassen. Het accuraat aansturen van bedrijfscultuur wordt dan ook een steeds belangrijkere sleutel tot succes voor leiders.

Lees ook: Hoe bouw je als CFO aan een flexibel en veelzijdig team?

Volgens Harvard Business Review (HBR) focussen leiders zich steeds meer op cultuurveranderingen binnen een bedrijf. Wanneer verandering effectief wordt ingezet, kan het leiden tot verbeteringen op de werkvloer, hogere efficiëntie en betere resultaten. Cultuur bepaalt namelijk hoeveel ijver er op de werkvloer is. Hoe de teamspirit aanvoelt. Het vertelt hoe de werknemers omgaan met crisissen en hoe een onderneming succes bereikt. Om cultuur te gebruiken als effectieve tool, moeten leiders drie veelgemaakte fouten voorkomen.

Vermijd clichés

Bedrijven presenteren zichzelf altijd als de beste. Als zelfomschrijving gebruiken ze clichés als hardwerkend, integer, toekomstgericht, duurzaam, professioneel, etc. etc. Deze clichés zijn marketingtechnisch opgebouwd en daarmee naar buiten gericht. Dit houdt in dat het geen exacte beschrijving is van de cultuur. Afwijking van het werkelijke beeld kan een leider als hypocriet laten overkomen.

HBR geeft aan dat cultuur geïllustreerd moet worden door te spelen met de werkelijkheid en het ideaal. Zo wordt het ideaal geconfronteerd met dagelijkse invloeden. In plaats van te vertellen 'wij zijn hardwerkend', kan er een beschrijving komen zoals: 'Ieder dag halen wij het allerbeste uit onszelf en onze cultuur. Ieder dag streven wij naar een organisatie die beter is dan gisteren.'

Data is geen heilige maatstaf

Een eenvoudige manier van informatie verzamelen is het houden van een survey. De hoeveelheid data die hieruit voortvloeit kan goede inzichten geven. Een belangrijk knelpunt is dat het de volle inzet van werknemers vereist. Wanneer dit niet gerealiseerd wordt, kan het beeld afwijken van de realiteit. Mocht de inzet voldoende zijn dan is de uitkomst van de survey een gemiddelde van het totaalbeeld.

Leiders stellen een cultureel beeld op waaraan de werkvloer moet voldoen. Wanneer werknemers niet worden betrokken bij dit proces, zullen zij zich buitengesloten voelen. Consultancybureau Gartner adviseert daarom om surveys af te nemen met open vragen. Dit geeft de werknemer de mogelijkheid om een open, eerlijk en gedetailleerd een antwoord te geven op culturele kwesties. Ook kan er meer inzicht worden verkregen in de gedachten van de werknemers.  

Uit onderzoek blijkt dat 69 procent van de werknemers niet gelooft in het culturele beeld van de leider. 87 procent vertelt dat ze het beeld niet begrijpen en 90 procent vindt het beeld niet terug in het bedrijf. Gartner adviseert om deze gebreken aan te vullen met de juiste informatie. Wordt dit succesvol gedaan? Dan heeft het bedrijf 9 procent meer kans op het behalen van de omzetdoelen.

Beleid als veranderlijke cultuur

Wanneer met prestatiemetingen druk wordt gezet om aan cultuurveranderingen te voldoen dan zal het beleid averechts werken. Een belangrijk aspect van cultuur is samenwerking. Op het moment dat de mate waarin iemand cultureel participeert wordt gemeten, zal er competitie ontstaan op de werkvloer. Competitie gaat hier samen met individualisme. Wanneer de werkvloer individualistisch wordt dan valt met de samenwerking de effectiviteit van het beleid weg.

Lees ook: Hoe CFO's het tekort aan talent bij finance kunnen oplossen

Het is belangrijk voor een leider dat er goed wordt beraadslaagd over het onderliggende mechanisme van cultuurverandering. Naast dat het beleid moet passen binnen de gestelde budgetten, processen en andere beleidsplannen, moeten de neveneffecten worden meegenomen.

Kortom, cultuurveranderingen zijn fragiele processen die veel aandacht vereisen. Met de juiste inzet kunnen zij bijdragen aan het succes van een onderneming.