De ‘ondernemende’ financial

Goed ondernemerschap maakt in de snel veranderende wereld waarin we leven het verschil tussen succesvolle en minder succesvolle organisaties. CFO’s kunnen bijdragen aan dit succes door de organisatie te helpen ondernemender te worden zodat sneller of proactief kan worden gereageerd op de disrupties waarmee organisaties geconfronteerd worden.

Tijdens het CFO Forum dat onlangs werd georganiseerd door de CFO Community en samenwerking met partner Unit4, besprak een dertigtal financials uit de profit en public sector met elkaar wat de belangrijkste disrupties in hun sector of bedrijfstak zijn en wie volgens hen in de organisatie deze disrupties moet adresseren.Meer specifiek werd ingegaan op de rol die de CFO of financial kan innemen in het stimuleren en creëren van een ondernemende organisatie. Hierbij moet worden gebalanceerd tussen de performance van de organisatie en compliance. Hier zit vaak een dilemma tussen de eisen van toezichthouders en compliance en ondernemen met bijhorende risico’s. Volgens de aanwezigen financial is een ondernemende professional vooral proactief, hij kijkt vooruit en heeft een externe focus, daarnaast beschikt hij over aanpassingsvermogen en flexibiliteit en weet hij mensen te verbinden. Daarnaast heeft hij of zij een goede link met de commercie. DisruptieGevraagd naar de disrupties in hun sector gaf een deelnemer die actief is in het creditmanagement een voorbeeld van de dilemma’s en disrupties die hij ziet. “De wetgever legt steeds meer eisen op en programma’s als Kassa en Radar leggen iedere actie onder een vergrootglas. Daarnaast worden wij geconfronteerd met concurrentie van grote bedrijven die scherp op de kosten letten en processen insourcen en de lage kapitaalmarktrente.”Op de vraag wie deze disrupties moet adresseren, wordt gewezen naar de Managing Director. “Financials denken vooral in risico’s, ze moeten eigenlijk uit hun comfort zone stappen en in kansen denken. Een van die mogelijkheden is het gebruik van technologie waarbij debiteuren automatisch worden gebeld voordat er persoonlijk contact wordt gelegd. We moeten uit de comfortzone treden, dingen veranderen namelijk heel snel”, stelde een van aanwezigen.Een van de vragen die ter tafel kwam was hoe veranderingsbereid de organisatie is en welke politieke krachten verandering in de weg staan? In het geval van een hightechbedrijf heeft veranderingsbereidheid twee invalshoeken: aan de ene kant is de onderneming zelf een soort disruptor maar aan de andere kant is de onderneming zelf ook aan disrupties onderhevig. “De technologie die we leveren maakt de hedendaagse disruptie mogelijk.  Deze technologie zal echter op enig moment aan het einde van de life cycle komen. De vraag die ons bezig houdt is wat dan het alternatief zal zijn.” De rol van finance binnen de onderneming is volgens de financial redelijk innovatief waarbij een regel geldt: R&D is echter heilig, daar mag niet op bezuinigd worden.Ook de public sector ontkomt niet aan veranderingen en disrupties. Een financial uit de geestelijke gezondheidszorg, concludeert dat de tijden van automatische groei voorbij zijn. “In het verleden was één keer onderhandelen met de zorgverzekeraar voldoende. Nu heb je te maken met 40 tot 50 partijen. Het is niet meer vanzelfsprekend dat een zorginstelling overeind blijft. Er ontstaan steeds meer privéklinieken. De vraag wat je nog wel en niet blijft doen is aan de orde van de dag. Er moet zelfs acquisitie bedreven worden om cliënten/patiënten te ‘werven’.” De innovatie in deze sector moet volgens hem komen van de mensen die het echte werk leveren, de professionals en behandelaars. Om de zorg betaalbaar te houden en nieuwe initiatieven te initiëren zou er een meerjarenperspectief moeten zijn dat is niet de huidige systematiek.  Een van de deelnemers vraag waarom de gezondheidszorg de krachten niet meer bundelt dan ze nu doen? “Er is op het gebied van inkoop nog niet veel mogelijk in de sector, huisartsen doen dat beter”, luidt het antwoord. Een deelnemer die actief is in de digitale gezondheidszorg geeft aan dat zij werken met algoritmes waardoor disruptie aan de orde van de dag is. De echte disruptie komt volgens hem echter van de consument zelf die steeds meer gebruik maakt van wearables, smart phones en zorg op afstand. “De cliënt wordt eigenaar van zijn eigen behandeling. De politiek ziet dat wel in, maar de verandering zal niet vanuit de politiek komen. Het zal vanuit de markt moeten komen.”De wet van MooreIn de offshore is de lage olieprijs een belangrijke disruptor. Een dienstverlener in de offshore ziet door de onzekerheid rond de olieprijs vraag weggevallen. “Als kleine speler moeten we daar creatief mee omgaan en goed op de kosten letten. Op langere termijn kun je eventueel naar andere markten kijken, maar alle oplossingen die weinig investeringen vergen worden al toegepast, Het komt erop neer dat de CEO vooral energie steekt in acquisitie e.d. Het verkrijgen van opdrachten is gebaseerd op relatiebeheer. Daarnaast wordt er scherp naar de kosten gekeken omdat je niet weet hoe lang het duurt. De cyclus is anders dan in het verleden. Een ondernemende financial zijn betekent in deze context het leveren van informatie aan de directeur/ eigenaar. Als de directeur scherp aan de wind zeilt, moet finance soms wat tegenkracht bieden aan de andere kant van het bootje. Tegelijk moet je heel flexibel zijn bij het ondersteunen van de baas.”  Gevraagd naar de rol van de CFO en aan welke skills hij moet werken om voorbereid te zijn op de toekomst, stelt een aanwezige: “Een belangrijke rol is die van schenenschopper. Hij mag een Maverick zijn die opvalt door creativiteit. De bestaande opleidingen bereiden vaak niet voor op deze rol en als een financial al de rol van Maverick op zich neemt, staan wet- en regelgeving soms in de weg.”Om succes te hebben, moet je volgens de aanwezigen wel haakjes met de business hebben. “Wellicht is job rotatie een idee om ‘de andere kant’ te beleven. Eigenlijk heb je twee rollen nodig, information manager en business partner. De rest kun je automatiseren.” Een andere mogelijkheid die wordt genoemd is alle traditionele finance outsoursen en business partner implementeren in de business waardoor je flexibeler wordt.Hoewel duidelijk is dat de financial over een bredere blik dan alleen finance moeten beschikken waarschuwen de aanwezigen ook voor een finance-afdeling met alleen maar mensen met een breed profiel. Op bepaalde gebieden is gewoon expertise nodig.     De discussie ging na afloop nog enige tijd door