Finance vindt zichzelf minder belangrijk dan HR

Dat blijkt uit onderzoek van CFO Magazine en CHRO Magazine onder 100 executives. In het kader van Executive Day NL vroegen we de bestuurders wat de prioriteiten in de boardroom zijn. Wat zijn de belangrijkste uitdagingen en hoe pakken bedrijven dit aan? Ook werd onderzocht hoe de verschillende afdelingen over elkaar denken. 

In die waardering valt de lage plek die finance inneemt sterk op. Deelnemers werd gevraagd 10 punten te verdelen over business, finance, IT, HR en marketing. Niet verrassend is dat de business verreweg de meeste punten kreeg (37 procent van alle punten). Ook kreeg dit onderdeel punten van elke respondent. Op de tweede plek komt IT (20 procent), kort daarop gevolgd door HR (18 procent). Finance volgt pas op enige afstand van de top 3 en krijgt 13 procent van de punten, gevolgd door marketing. Niet alle respondenten gaven finance punten. En diegenen die dat wel deden, gaven gemiddeld minder punten dan aan HR of IT. 

Lees ook: NL heeft ingeboet op vertrouwen (Executive Day NL)

Opvallend is ook dat dit beeld niet verschilt, bekeken vanuit de antwoorden per functie. De onderzochte financials zetten finance ook op plek vier, op enige afstand van HR, IT en de business. Er zou nog sprake kunnen zijn van valse bescheidenheid; een functie die zichzelf niet op een te hoge plek wil plaatsen. Maar bij de HR-deelnemers is de verdeling vrijwel hetzelfde. 
Dit kan erop duiden dat finance in veel organisaties nog niet die strategische en centrale rol te pakken heeft die het zou wensen. En dat financials dit ook inzien.

Digitalisering prioriteit

Een andere mogelijke verklaring ligt in de prioriteiten die de executives benoemen voor het komende jaar. Daarin komt digitalisering als de meest genoemde prioriteit onder executives (25 procent) sterk naar voren. Geen verrassing gezien de huidige tijden, waarin veel gesproken wordt over de snelle technologische ontwikkelingen en de invloed daarvan op de markten. Ook de krapte op de arbeidsmarkt is een belangrijk thema; 20 procent geeft aan dat de juiste mensen aantrekken en behouden op dit moment bij hun organisatie bovenaan de agenda staat. Voor evenveel bestuursleden (20 procent) is het bereiken van organische groei prioriteit. Opvallend is het lage aantal dat voor M&A kiest. Slechts 12 procent geeft aan dat dit prioriteit heeft.

Innovatie scoort eveneens laag, voor 14 procent heeft dit thema prioriteit. Dit rijmt niet met de hoeveelheid aandacht die dit thema krijgt in de media. Wel is het zo dat digitalisering als prioriteit al de noodzaak om te innoveren met zich meebrengt. Dat duurzaamheid als thema aan belang wint, is niet terug te zien in de bestuurskamer. Slechts vier procent van de respondenten geeft aan dat dit prioriteit heeft binnen hun bedrijf. 

Het onderzoek vroeg door op M&A. Prioriteit of niet, het doen van een overname kan een belangrijk middel zijn om een bedrijf door te laten groeien. Toch ziet minder dan de helft (41 procent) dit zo. Voor slechts 13 procent is M&A als een cruciaal middel om groei te bereiken, 28 procent spreekt van een belangrijk middel. Voor eenvijfde van de respondenten zijn fusies en overnames onbelangrijk. Het merendeel (42 procent) beschouwt M&A als een onderdeel van de strategie. 

Andere prioriteiten?

Valt de rangschikking van de verschillende afdelingen vanuit deze prioriteiten te verklaren? Voor het aantrekken en behouden van de juiste mensen is HR belangrijk, dat is duidelijk. En de hoge score voor IT is ook te begrijpen, omdat digitalisering voor zoveel bedrijven prioriteit is. Zijn de uitdagingen meer financieel van aard, dan zal finance ook een belangrijker rol spelen. Een echt finance-thema als financiering is voor geen enkele executive prioriteit, niet verrassend gezien de grote beschikbaarheid van kapitaal. 

Interessant is ook dat het beeld fors verschilt wanneer de resultaten bekeken worden per functie. Zo is voor 25 procent van de CFO’s organische groei het belangrijkste thema, gevolgd door digitalisering (23 procent) en innovatie (20 procent). De meeste CHRO’s kiezen voor het aannemen en behouden van de juiste mensen en digitalisering als belangrijkste thema’s (27 procent), gevolgd voor digitalisering. Organische groei scoort veel lager (13 procent).

Op de vraag hoe de organisaties hun doelstellingen denken te bereiken, valt op dat de executives het antwoord deels bij zichzelf zoeken. 37 procent geeft aan dat goed leiderschap een voorwaarde is om de gestelde doelstellingen te behalen. Coaching, leiderschapsprogramma’s of het eigen functioneren worden door respondenten genoemd als middelen om leiderschap in de organisatie te verbeteren. 
De ‘mens’ staat in de gegeven antwoorden centraal, want nog eens 32 procent geeft aan dat het hebben van de juiste mensen nodig is voor het behalen van de gestelde targets. 
18 procent noemt de juiste organisatiestructuur als voorwaarde. Opvallend is dat de juiste technologie door slechts een klein deel (8 procent) genoemd wordt als belangrijke voorwaarde. Vrijwel alle respondenten (97 procent) geven aan dat er voldoende budget aanwezig is om de targets van dit jaar te bereiken. 

Sparringpartner?

Behalve naar hoe de verschillende functies over elkaar denken, keek het onderzoek ook naar hoe bestuursleden leden van de raad van toezicht beoordelen. Dat is voor het overgrote deel positief. Een meerderheid (55 procent) ziet de raad van commissarissen in hun bedrijf als een nuttige sparringpartner die het bestuur bijstaat met raad. De functie ontstijgt op deze manier die van controleur van het beleid, waar 24 procent voor kiest. Toch zijn er ook genoeg bedrijven waar de bijdrage van de toezichthouder niet hoog wordt ingeschat. Voor één op de vijf heeft de raad van toezicht weinig tot geen toegevoegde waarde voor het bedrijf. 

Deze respondenten schetsen een beeld van een raad die te veel op afstand staat van de operaties of te weinig specifieke kennis heeft van de sector. Dit maakt dat de invulling weinig concreet is. Of te algemeen. Zoals een respondent zegt: “Ze hebben een matig beeld van de echte situatie in het bedrijf. Ze zetten daarom op een ‘domme’ manier druk.” 

Een andere respondent wijst ook op gebrekkige activiteit van de raad van toezicht. “Ze zijn te klein, komen te weinig bijeen en staan te ver van ons af om een bijdrage te leveren in een snel veranderende omgeving.” Volgens een ander is de raad van commissarissen “te los” in hun advies en is er nauwelijks het gevoel van rekenschap afleggen. Ook noemen enkele respondenten de toezichthouders in hun bedrijven onzichtbaar of “te voorzichtig”.