‘Financiële wereld moet voorbereid zijn op komst big tech’

Grote techbedrijven krijgen steeds meer interesse in financiële markten en banken en verzekeraars moeten zich daar op voorbereiden. Ook zorgt die trend ervoor dat het toezicht op die markten moet veranderen, stelt De Nederlandsche Bank (DNB). Die bekijkt de ontwikkelingen dan ook met veel aandacht.

Vooralsnog mengen grote techbedrijven als Apple en Google zich in Nederland nog vooral met betalingsdiensten op de markt. Ook zijn er samenwerkingen tussen techbedrijven en banken op het gebied van de cloud. In andere landen nemen techbedrijven een veel prominentere rol in. Zo kunnen in China vrijwel alle bankzaken via techbedrijven als Alibaba en Tencent worden geregeld. In de Verenigde Staten biedt Apple een eigen creditcard aan en gaat Google betaalrekeningen in de markt zetten.

DNB schetst vier scenario's die sterk van elkaar verschillen. Zo gaat het van banken die weinig doen en door techbedrijven uit de markt worden gedrukt tot zeer innovatieve banken die de strijd met de techbedrijven volop kunnen aangaan. "Dat zijn mogelijkheden, geen voorspellingen", legt directeur toezicht van DNB, Steven Maijoor, uit. "Als toezichthouder maakt het ons ook niet uit welke bedrijven er winnen, zolang ze maar voldoen aan het toezicht, zorgen voor een stabiele markt en het vertrouwen van consumenten hebben."

Dat laatste hebben banken nu nog voor op grote techbedrijven. Met name vanwege de bescherming van hun data staan veel mensen wantrouwend tegenover techbedrijven. Tegelijkertijd merkt DNB dat diezelfde consumenten ook veel persoonlijke gegevens zomaar weggeven aan ondernemingen als Facebook en Google.

De opkomst van 'big tech' geeft ook de noodzaak aan om het toezicht anders vorm te geven en met name op Europees gebied. "Dit zijn grote, internationale bedrijven. Die kun je beter gezamenlijk aanpakken", aldus Maijoor.

Zo werkt de Europese Unie al aan een wet waarmee zogeheten 'kritieke ICT-toeleveranciers' aan toezicht kunnen worden onderworpen. Bijvoorbeeld voor clouddiensten, waarbij Amazon, Microsoft en Google de markt grotendeels in handen hebben, kan dit handig zijn. "Dat is heel vernieuwend, want tot nu toe verliep het toezicht via de bank. Dan keken we of de overeenkomsten in orde waren."

Om de techbedrijven voor te blijven, moeten banken en verzekeraars ervoor zorgen zelf vernieuwend genoeg te zijn. Nederlandse financiële instellingen lopen daarmee wel behoorlijk vooraan in Europa, weet Maijoor. Maar toch is het lastig concurreren met techbedrijven om het juiste personeel aan te trekken. "Dat is ook een reden dat banken graag met cloudaanbieders optrekken. Dan kunnen ze toegang krijgen tot heel specialistisch personeel."

Angst dat banken bepaalde voorzieningen als geldautomaten niet meer willen aanbieden als techbedrijven de markt op komen, heeft Maijoor niet echt. "Die bedrijven zullen ook aan onze eisen moeten voldoen als ze een bankenvergunning aanvragen."