CBS maakt de financiële balans op na twee jaar Corona

Ook het tweede jaar van de coronacrisis heeft een gat geslagen in de Nederlandse overheidsfinanciën. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) was vorig jaar sprake van een overheidstekort van 22 miljard euro. Na het eerste coronajaar resteerde een tekort van 34 miljard euro. Het tekort over 2021 komt overeen met 2,5 procent van het bruto binnenlands product (bbp). De schuld nam met 13 miljard euro toe, tot 448 miljard euro. Dat is 52,1 procent van het bbp, aldus het statistiekbureau op basis van nieuwe voorlopige cijfers over de overheidsfinanciën.

Europese begrotingsregels
Volgens de Europese regels mag het tekort maximaal 3 procent zijn, waarbij de schuld niet hoger mag zijn dan 60 procent van het bbp. Door de uitzonderlijke omstandigheden vanwege corona heeft de Europese Commissie de Europese begrotingsregels echter tijdelijk opgeschort.

Het tekort in het eerste coronajaar was met 3,7 procent van het bbp nog boven de norm. De schuld lag eind 2020 met 54,3 procent van het bbp ook al onder de Europese bovengrens van 60 procent. Dat de schuldquote in 2021 daalde ten opzichte van 2020, ondanks het miljardentekort, had alles te maken met de economische groei die harder steeg dan de schuld in euro's.

Inkomsten stegen in 2021, uitgaven ook
De inkomsten van de overheid stegen vorig jaar met ruim 25 miljard euro tot 377 miljard euro. De inkomsten uit belastingen en premies stegen met ruim 22 miljard euro, oftewel 7 procent. De btw bracht 6 miljard euro meer op, wat neerkomt op 9 procent. Verder kwam er 9 miljard euro meer binnen via de vennootschapsbelasting, wat een toename van 40 procent betekende. Verder werden er meer inkomsten uit aardgas gemeld.

De uitgaven van de overheid (overheidsconsumptie) stegen in 2021 met 18 miljard euro. Dat is minder dan in 2020, toen uitgaven stegen met 40 miljard euro. Er werd vorig jaar minder geld uitgegeven aan coronasteunmaatregelen om bedrijven door de crisis te helpen, zoals de NOW-loonsteun. Verder daalden de rentelasten.

Toch maakte de overheid wel allerlei extra kosten gerelateerd aan de coronapandemie. Dan gaat het om testen, vaccins en het inrichten van callcenters. Verder was de overheid 2 miljard euro meer kwijt aan uitkeringen zoals de AOW en toeslagen. De afdracht aan de Europese Unie steeg met meer dan 10 procent, wat neerkomt op 1 miljard euro extra die naar Brussel werd overgemaakt. Daarnaast werd nog eens 3 miljard euro uitgekeerd aan zorgverzekeraars om die voor de extra coronakosten te compenseren.

(ANP)