‘‘Jezelf zijn is kracht’’

“Stevige groei. Prima resultaten. DSM dendert onverminderd door.” De commentaren en krantenkoppen zijn lovend als DSM begin dit jaar zijn resultaten presenteert. Na het sterke jaar 2016 laat het bedrijf opnieuw mooie cijfers zien. De omzet steeg met 9 procent tot 8,6 miljard euro. Ook de winst steeg fors, met 15 procent tot 1,4 miljard euro. De koerswijziging, ingezet in 2015, werpt z’n vruchten af.

Niet toevallig is dat DSM sinds 2014 een bijzondere CFO aan boord heeft. Geraldine Matchett – met een Britse, Zwitserse en Franse nationaliteit – is volgens insiders een zeer moderne CFO met buitengewone kwaliteiten. Die werden eerder al opgemerkt in het buitenland. Als CFO van multinational SGS, een functie die ze vier jaar bekleedde, werd ze in 2014 CFO van het jaar in Zwitserland. Dit jaar volgt dus in Nederland een CFO Award.

Druk

Wanneer ze in 2014 bij DSM begint, ligt er direct een grote uitdaging te wachten. In de jaren ervoor heeft DSM een transformatie ondergaan; van een bulkchemicaliënproducent is het bedrijf een producent van voedingsingrediënten en kunststoffen geworden. DSM staat er dan een stuk minder goed voor. De prestaties blijven achter. Bovendien is er druk van een activistische aandeelhouder, tevens eigenaar van een hedge fund, die voor een splitsing pleit. Het is duidelijk, de prestaties moeten beter.

DSM legt zichzelf een strak regime op. Voortaan gaat alle aandacht naar de huidige activiteiten en hoe daar de prestaties te verbeteren. Overnames zijn taboe. Matchett pakt in deze periode direct haar rol. Ze weet de schulden van het bedrijf te herstructureren en kalmte terug te brengen. Wat de reden is voor het huidige succes? “Focus”, zei Matchett eind vorig jaar tegen het Financieele Dagblad, toen haar die vraag gesteld werd. Die focus was zoek in een tijd waarin het bedrijf vele acquisities deed en tegelijkertijd verschillende onderdelen verkocht. Maar vanaf nu is er volledige aandacht voor organische groei, meer efficiency en het terugbrengen van de kosten. Over dat laatste: het bedrijf mikt op een kostenvermindering van 275 miljoen euro ten opzichte van 2014. Eind 2017 zat DSM al op een structurele besparing van 195 miljoen. En dat terwijl het aantal werknemers wel steeg.

Veranderingsgezind

Matchett weet zich door haar aanpak binnen een korte tijd geliefd te maken bij DSM. Dat heeft te maken met haar stijl. Ze biedt mensen ondersteuning en geeft ze de ruimte of zelf projecten op te pakken. Zelf instappen doet ze enkel indien nodig. Het past bij de brede rol die Matchett heeft binnen DSM. Ze zet de lijnen voor finance uit, en heeft hiernaast een goed beeld van de business. Ze houdt zich bezig met de strategievorming van DSM. Als CFO is ze dan ook een volwaardige sparringpartner van CEO Feike Sijbesma.

Ze heeft als CFO kennis van risico, maar staat daarnaast open voor verandering en is gericht op verbetering. Dat blijkt bijvoorbeeld uit veranderingen die ze doorvoerde in de finance functie. Onder haar leiding is er een global finance organisatie ontstaan. De afdeling werd goedkoper, sneller en flexibeler. Naast finance is Matchett verantwoordelijk voor IT in de organisatie. Ze zag het levensgrote belang van digitalisering in en toonde haar veranderingsgezindheid. Digital krijgt voortaan prioriteit binnen de organisatie. En met succes. DSM wordt beschouwd als voorloper op het gebied van bijvoorbeeld robotisering, big data en analytics.

Zichtbare CFO

Maar ook wordt Matchett een benaderbare en zichtbare CFO genoemd. Zowel binnen als buiten de organisatie. Dit is onderdeel van haar visie op leiderschap, zo vertelt ze in een video van DSM op YouTube. “Mensen denken dat je aan de top wel one of the guys moet zijn. Het is juist tegenovergesteld. Hoe hoger je komt, hoe meer je jezelf moet zijn. Alleen als je jezelf bent, ben je benaderbaar. En alleen dan ben je in staat om een connectie met mensen te kunnen maken en een boodschap over te brengen.” De video zelf laat al iets zien over hoe zichtbaar ze als CFO is. Wie op YouTube op haar naam zoekt, komt verschillende video’s tegen, waarin ze vertelt over haar visie of over zichzelf. Bijzonder, want zoveel CFO’s vind je niet op dit online kanaal. En ook in de pers is Matchett present. Ze treedt duidelijk naar voren in de media of in earnings calls. Door dit optreden is de CFO dan ook mede het gezicht geworden van DSM: een prestatie gezien de goede reputatie die CEO Sijbesma geniet.

Geraldine Matchett: "Hoe hoger je komt, hoe meer je jezelf moet zijn"

Een brede CFO dus, die bezig is met het vooruithelpen van de functie en als businesspartner acteert. Maar de blik van de CFO reikt verder dan alleen het eigen bedrijf. Matchett, die sustainable development studeerde, manifesteert zich nadrukkelijk op internationaal vlak op het gebied van duurzaamheid. Bijvoorbeeld binnen Accounting for Sustainability. Dit forum, opgericht door Prins Charles, probeert financials te bewegen hun focus te verschuiven richting veerkrachtige en duurzame businessmodellen. Gezien de uitdagingen waar we voor staan, is dat de hoogste tijd. Bedrijven van de toekomst moeten opstaan en het heersende systeem uitdagen, vindt Matchett. Ook voor finance ligt hier een taak. “De vraag is wanneer finance opstaat en iets gaat doen binnen dit thema”, zei ze op een conferentie voor vrouwelijk leiderschap. Ook wat dat betreft zit ze bij het op duurzaamheid gerichte DSM goed op haar plek.

Nieuwe fase

Nog geen vier jaar na haar aantreden is DSM toe aan een volgende fase. Jarenlang is er de strenge focus geweest op organische groei, op het verbeteren van de eigen prestaties. Dat juk kan nu afgeworpen worden. Het bedrijf heeft inmiddels een flinke oorlogskas beschikbaar, het zou gaan om 3,5 miljard euro. En ook officieel sluit het bedrijf overnames niet meer uit, bij monde van Sijbesma. Zowel kleine als grote acquisities behoren tot de mogelijkheden. Dankzij de brede centralisering die het bedrijf heeft doorgevoerd, zullen de integraties van overgenomen bedrijven niet meer zoveel tijd en energie opslurpen als voorheen het geval was. Naast finance zijn ook andere afdelingen samengevoegd.

DSM staat er goed voor. Zelfs zo goed dat het de verwachtingen naar boven bijstelde. Voor 2018 gaf het bedrijf een positieve winstwaarschuwing af. Het gaat uit van een groei van het bedrijfsresultaat van maar liefst 25 procent. Ook het komende jaar oogt fraai, vanwege de gunstige economische vooruitzichten en het goede prijsklimaat, met name voor het onderdeel Nutrition. De board is ondertussen druk met een strategische herbezinning. De doelstellingen van het programma Profitable Growth 2016-2018 werden in 2017 al behaald. “We liggen voor op ons programma. We gaan niet wachten tot het eind van 2018”, zei Matchett tegen FD. Kenmerkend voor de CFO. Nieuwe tijden van verandering liggen alweer te wachten.