Kamp verstoort Rotterdams feestje
“Henk past goed op onze belastingcenten”, was mijn eerste reactie. Maar al te vaak monden dit soort fraaie plannen uit in een financieel moeras waar uiteindelijk de belastingbetaler voor mag opdraaien. In de plannen worden fraaie vergezichten geschetst die lijken te worden ondersteunt door harde KPI’s. Gaandeweg het project worden die KPI’s al minder hard en bij de uiteindelijke evaluatie hoor je hier niemand meer over. Dan zijn ze opeens vervangen door boterzachte criteria als: “het heeft ons echt op de kaart gezet” of “de resultaten zijn niet in geld te meten, maar we hebben wel enorm veel goodwill gekweekt”. Als de effecten van deze Wereldtentoonstelling zo positief zijn, dan dringt zich de vraag op waarom de initiatiefnemers het risico niet zelf voor hun rekening nemen? Verder kun je je afvragen of een fysieke Wereldtentoonstelling nog wel past in een wereld waarin iedereen 24×7 verbonden is via het internet. Toch is dit te kort door de bocht. Als je alleen al de lijst van initiatiefnemers ziet, wordt duidelijk dat dit niet een prestigeproject is van een burgermeester of gedeputeerde met geldingsdrang. Een brede maatschappelijke coalitie ondersteunt de plannen en heeft medewerking toegezegd. Hieronder bevinden zich tientallen bedrijven waaronder KLM, Heineken, Shell en Unilever, AkzoNobel, NS, Van Oord en maatschappelijke organisaties zoals de SER, onderzoeksinstellingen en overheden. Volgens initiatiefnemer Leendert Bikker gaat het niet alleen om de daadwerkelijke Expo maar ook om de weg daar naartoe. Het is een project dat moet leiden tot een versnelling van duurzame energieprojecten. De nadruk ligt daarbij op veilig omgaan met water, lokale energievoorziening en een sluitende cirkel van afval en voeding. Dat zijn de punten van Nederland van oudsher sterk is, en die zouden op de Expo nog eens extra kunnen worden belicht. Daar hebben de voorstanders van de Expo een punt. We lijken er maar niet in te slagen een stip aan de horizon te zetten die aangeeft waar we heen willen met de Nederlandse economie. We beschikken over hoogwaardige kennis die is ondergebracht in topsectoren, maar een grote droom over wat we gaan doen met deze kennis en technologie ontbreekt. Juist zo’n hoger doel kan ontwikkelingen in een stroomversnelling brengen. Hoe zou de wereld eruit hebben gezien als president John F. Kennedy niet in 1961 de wens had uitgesproken om binnen afzienbare tijd een man op de maan te laten landen en weer veilig terug te laten keren naar de aarde? Wat zou er gebeurd zijn als Kennedy eerst een kosten/baten analyse zou hebben gedaan?Nog niet alles is verloren. Ook minister Kamp is misschien diep in zijn hart wel een dromer. Hij wil de energie die het project rond Expo 2025 heeft losgemaakt niet verloren laten gaan en met de betrokkenen onderzoeken of er een alternatief mogelijk is dat financieel ook haalbaar is.Misschien moet hij zich dan niet beperken tot een kosten/baten analyse maar een volledige risk assesment laten uitvoeren waarin ook de mogelijke kosten worden meegenomen van gemiste kansen. VNO-NCW-voorzitter Hans de Boer heeft al gezegd positief tegenover een gesprek met de minister te staan: maar dan moet het wel iets groots zijn dat dezelfde uitstraling heeft als de World Expo. Misschien is het een idee dat Rotterdam de eerste Virtuele World Expo 2015 organiseert.