Laat Hans de Boer het marktdenken los?
Doorgaans moet De Boer als rasechte ondernemer weinig hebben van enige vorm van directe staatsbemoeienis met het bedrijfsleven. Regelmatig laat hij weten dat de overheid geen ondernemertje moet spelen, maar de markt zijn werk moet laten doen. Zijn oproep aan de staat om voor 400 miljoen euro een belang te nemen in Air France-KLM om de Nederlandse belangen veilig te stellen, valt hier niet helemaal mee te rijmen. De Boer, en zijn achterban, maken zich grote zorgen dat Schiphol en KLM de dupe worden van de financiële problemen bij Air France-KLM. De laatste dreigt lijnen te schrappen waaronder mogelijk rechtstreekse verbindingen vanaf Schiphol om kosten te besparen. Dat zou volgens De Boer slecht zijn voor het Nederlandse vestigingsklimaat. Het zit hem niet lekker dat de Nederlandse overheid daar in principe weinig tegen kan doen omdat het geen belang heeft in Air France-KLM terwijl de Franse overheid 20 procent van de aandelen heeft. Hij roept minister-president Mark Rutte dan ook op de zaak Air France-KLM naar zich toe te trekken en er een ‘Chefsache’ van te maken. De bezorgdheid van De Boer is wel begrijpelijk. Voortschrijdend inzicht heeft ons geleerd dat de overheid niet al te handig heeft geopereerd in het verdedigen van de Nederlandse belangen bij de verkoop van KLM. Onlangs werd bekend dat de Nederlandse overheid een optie op het eerste recht van koop van KLM in het geval van een splitsing, heeft laten verlopen. De Boer vergeet echter een ding: het kopen van aandelen van in moeilijkheden verkerende ondernemingen is geen kerntaak van de overheid, behalve als het gaat om strategische belangen. Blijkbaar is KLM dat niet, anders zou de luchtvaartmaatschappij niet verkocht zijn aan Air France. Het is bovendien niet echt een goed renderende belegging; het aandeel Air France-KLM is sinds juni 2007 gedaald van 38 euro naar rond de 6,50 en gezien de vooruitzichten gaat deze eerder omlaag dan omhoog.Bovendien is het de vraag of de Nederlandse overheid met een belang van 20 procent werkelijk iets te zeggen krijgt over de toekomst van Air France-KLM. Fransen gaan erg ver om hun nationale belang te verdedigen tegen vreemde inmenging. Desnoods grijpt de Franse overheid in. Daar kan Jet Bussemaker, minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap over meepraten. Frankrijk was aanvankelijk ook niet geïnteresseerd in de twee Rembrandts die door de familie Rotschild op de markt werden gebracht. Pas toen Nederland toehapte en de schilderen uit Frankrijk dreigden te verdwijnen, kwam de Franse regering in actie met als gevolg een compromis waarbij ieder een schilderij kocht. Maar, als het belang van Schiphol en de KLM werkelijk zo groot is voor de achterban van De Boer en hij geen vertrouwen heeft in de marktwerking, staat hem niets in de weg om zelf de mouwen op te stropen en een fonds op te richten om strategische infrastructuur voor Nederland te behouden. Dat is ook in het belang van zijn achterban. Wellicht lukt het hem die 400 miljoen euro, of een deel daarvan, onder zijn leden los te peuteren.Mocht dit niet lukken, dan kan hij altijd nog om inspiratie op te doen eens gaan lunchen met Wim Pijbes, de directeur van het Rijksmuseum. Die kan hem vast nog wel een paar tips geven over het bespelen van nationale sentimenten om fondsen te werven. Misschien dat Hans eens een paar fractievoorzitters moet uitnodigen op Schiphol om, onder het genot van een glas wijn, de blauwe zwanen van onze nationale trots te zien opstijgen. Als dan de geesten rijp zijn, kan hij voorzichtig een balletje opgooien over een uitstekende beleggingsmogelijkheid voor de opbrengst van de beursgang van ABN AMRO.