“Sluit nooit een compromis”

19 jaar lang was Tom Touber betrokken bij de Volvo Ocean Race; de meest zware en prestigieuze zeilwedstrijd ter wereld. Eerst als teammanager, later als chief operating officer van de race zelf. Hoogtepunt was in 2006, toen hij met team ABN Amro I de race wist te winnen. 
Een dynamische sport, zegt Tom Touber, die bij Brunel in aanraking kwam met de sport zeilen. Na een ontmoeting met topzeiler Roy Heiner besloot hij zich volledig te gaan richten op de sport. Tegenwoordig deelt hij zijn geleerde lessen met het bedrijfsleven.

Lees ook: “Intuïtie gebruiken is niet zoiets als casino ingaan” (CFO Day 2018)

Hoe kijkt een teammanager naar de zeilers die aan boord aan het werk zijn? Is het voor hen ook niet gewoon another day at the office? Hij laat een filmpje zien waaruit blijkt dat de vergelijking niet helemaal opgaat. Maar overeenkomsten zijn er zeker. Teams die op een boot aan het werk zijn moeten sterk op elkaar ingespeeld zijn en elkaar kunnen vertrouwen. En het managen van teams is waar de kracht van Touber ligt. Hij is hiernaast gefascineerd door de paralellen die te trekken zijn tussen de Volvo Ocean Race en het bedrijfsleven. 

Touber kreeg in de tijd dat hij betrokken was bij de race een haat-liefde-verhouding met CFO’s, vertelt hij op CFO Day. “Een CEO overtuigen om voor sponsoring te gaan lukt wel. Maar CFO’s? Dat is een ander verhaal.” Tijdens een sessie gefaciliteerd door SAP, deelde Touber de twee belangrijkste dilemma’s die hij tegenkwam in zijn zeilcarrière.

Sluit nooit een compromis

ABN Amro had besloten sponsor te worden van een boot in editie 2005/2006. Maar dan wilde men de Volvo Ocean Race wel winnen. Touber: “Dus moest onze boot dus sneller zijn dan de concurrentie.” Die boot zou daarom ontworpen moeten worden door een innovatief werkende maar wat onervaren ontwerper. Deze “whizzkid” zou op basis van data en door nieuwe manieren van werken die snellere boot kunnen bouwen, dacht het team van Touber. Maar de bank vond dit geen goed idee, wilde liever een bekende ontwerper met een grote staat van dienst. 

De twee partijen werden het niet eens. Een dilemma was ontstaan. Uiteindelijk werd besloten tot een compromis. ABN Amro zou deelnemen met twee teams. Beide ontwerpers zouden een boot bouwen. “Maar daardoor kon onze bouwer maar één boot maken, waardoor er minder mogelijkheden waren om te testen. En de ervaren ontwerper ging ook de boten van de concurrentie maken. Dus hoe kun je dan nog de snelste zijn? Een compromis is de slechtste optie.”

De vraag is waarom men voor de ervaren bouwer wil kiezen. Touber: “Dat komt door de CFO’s die voor schijnzekerheid kiezen”, zegt Touber, daarbij refererend aan de eerder genoemde haat-liefdeverhouding. “Wie garandeert dat die keuze succes zou opleveren? Deze bouwer was twintig jaar lang succesvol. Maar nu moest er een nieuwe boot gemaakt worden.”

De onervaren ontwerper ging aan de slag. Aan de hand van historische data over het weer en computermodellen, wist hij een boot te bouwen. Daarmee kreeg hij uiteindelijk toch de mogelijkheden om veel te kunnen ‘testen’. Het ontwerp was onorthodox, maar bleek uiteindelijk sneller te zijn dan de concurrentie. Het team wist de race te winnen. 

Verander altijd volledig

Iedere deelnemende boot heeft sponsoren nodig, die diep in de buidel moeten tasten om de wedstrijd te bekostigen. Toen de economische crisis de wereld teisterde, brak er dan ook een lastige tijd aan voor de Volvo Ocean Race. Sponsorgeld krijgen werd steeds moeilijker. Tegelijkertijd stegen de kosten om de steeds geavanceerdere boten te ontwikkelen. Hierdoor werd het kosten-batenverhaal steeds lastiger te vertellen, zegt Touber. 

Er was een oplossing nodig. Touber stelde als COO van de race voor om iedereen met dezelfde boot te laten varen. Dit was goedkoper, de ontwikkelingskosten zouden immers hard omlaag gaan. Het leverde enorme schaalvoordelen op. Bovendien was het eerlijker. Maar er kwam veel kritiek vanuit de zeilwereld. Het zou niet kunnen, de kosten zouden toch omhoog gaan. Touber: “Wil je echt de koers verleggen, doe dan volledig, en niet half. Recht je rug.” De organisatie wist het plan door te zetten. En de ontwikkelkosten daalden, terwijl het onderhoud vele malen efficiënter kon gebeuren. Topteams gaven in het verleden soms wel 30 tot 40 miljoen euro uit, nu was slechts een derde van het bedrag nodig. Het resultaat was dat er uiteindelijk ook in 2012 – midden in crisistijd – zeven boten meededen aan de Volvo Ocean Race.