To block or not to block?
Een vraag die mij bezighoudt, is of ik nu wel of niet een adblocker op mijn mobiel moet zetten? Tot nu toe neem ik bij het online browsen de irritant knipperende banners en pop-ups voor lief onder het mom van ‘voor wat hoort wat’. Ik kijk gratis naar het nieuws of andere interessante sites en in ruil daarvoor krijg ik een lading ongevraagde advertenties over mij heen. Vervelend, maar die advertenties betalen de site en zorgen dat de informatiestroom op gang blijft.Als journalist snap ik de spagaat waarin uitgevers zitten. Een goede en betrouwbare nieuwsvoorziening kost veel tijd en geld. Voor het internet opgang maakte, werden deze kosten uit abonnementen en advertenties betaald, dat was een redelijk voorspelbaar verdienmodel. Maar het aantal abonnees loopt door vergrijzing en het internet hard terug. De toekomst ligt bij online. Tot nu toe is bijna geen enkele uitgever er in geslaagd een solide business case te maken voor hun online-activiteiten. Gebruikers betalen niet voor nieuws dat ergens anders gratis te vinden is. Dat dit gratis nieuws veelal afkomstig is van de reguliere media boeit hen niet.De enige mogelijkheid om geld te verdienen met online nieuws is het plaatsen van advertenties op de site. En juist met dat laatste zijn de uitgevers naar mijn mening een tikkeltje te ver doorgeschoten. Er is inmiddels sprake van een wapenwedloop tussen adverteerder en gebruiker. Omdat de laatste geneigd is banners en pop-ups te negeren, worden deze steeds groter en opdringeriger. Je hebt steeds leniger vingers nodig om tussen advertenties door te navigeren of om ze zo snel mogelijk weg te klikken. In deze wapenwedloop is het nu echter 1-0 voor de gebruiker die een machtig wapen in handen heeft: de adblocker. Deze app poetst hinderlijke reclame weg, maar zorgt er ook voor dat de site op je mobiel veel sneller werkt en er niet via allerlei sneaky cookies inbreuk wordt gemaakt op je privacy. Adverteerders haken hierdoor af en de uitgevers zien hiermee voor de tweede keer een verdienmodel onderuit gaan. Volgens diverse onderzoeken gaat het om miljarden. Wereldwijd zijn er nu al 198 miljoen mensen, 77 miljoen in Europa, die gebruik maken van de mogelijkheid om advertenties op hun mobiel te blokkeren. De schatting is dat uitgevers hierdoor in 2016 bijna 37 miljard euro aan advertentie-inkomsten mislopen. Dit is echter nog maar het begin. Ook Apple heeft zich in de strijd geworpen en roept ontwikkelaars op om adblockers voor het nieuwe besturingssysteem iOS9 te maken. Dit zal er toe leiden dat ook miljoenen iPhone gebruikers overgaan tot het blokkeren van advertenties. De achtergronden van Apple om dit te doen zijn duidelijk, zij willen zoveel mogelijk iPhones verkopen en zij zien hiermee tevens kans om aartsvijand Google, dat sterk afhankelijk is van adverteerders, een hak te zetten.De uitgevers proberen intussen te redden wat er te redden valt. Onlangs stapten Axel Springer, Zeit Online en Handelsblatt naar de Duitse rechter om een verbod op adblockers te bewerkstelligen. Die wees de eis echter af.Het wrange is dat de adblockers voor een deel het verdienmodel van de uitgevers kapen. Niet alle advertenties worden namelijk geblokkeerd. Bedrijven kunnen door betaling buiten de adblocker blijven waardoor hun advertenties wel op de site verschijnen. In plaats van de uitgever voor plaatsing te betalen, moet nu de adblocker worden betaald. Dat riekt naar chantage!Op dit moment zijn de adblockers aan de winnende hand. Wie wil er nu niet gratis informatie zonder hinderlijke reclame? Op de lange termijn zal er steeds minder te blocken zijn omdat uitgevers al dan niet gedwongen zullen afhaken. Ik vraag me af waarom uitgevers hun krachten niet bundelen? Ze zouden een gezamenlijke news app kunnen uitbrengen waarbij gebruikers tegen een vast bedrag per maand de keus hebben uit honderden titels zonder reclame, een soort Spotify Premium voor nieuws. Ik durf te wedden dat als zij het niet doen er wel een andere partij zal komen die het oppakt. De vraag is dan of de uitgevers mee profiteren van het model.Ik hou mijn verzet tegen de adblocker voorlopig nog even vol, maar dat zal de uitgevers niet redden als zij er niet snel in slagen met een nieuw verdienmodel op de proppen te komen. In de tussentijd zouden zij er goed aan doen een middenweg te vinden tussen inhoud en advertenties.