Volkswagen lijkt hardleers

Door Monique HarmsenWitter deed zijn uitspraak om het vertrouwen van kritische en soms boze aandeelhouders terug te winnen. Met name het Britse hedgefonds TCI uitte zware kritiek op de teruglopende productie en winstgevendheid en de beloningen aan de top die hiermee niet in de pas lopen. Hetzelfde TCI stond in 2007 met een kritisch briefje aan ABN AMRO-topman Rijkman Groenink, waarin het aandrong op opsplitsing van de bank, aan de basis van de bijna-ondergang van de bank.   Witter lijkt deze les goed in zijn oren te hebben geknoopt en probeert zo snel mogelijk de angel uit het conflict te halen met zijn uitspraak dat Volkswagen weer het meest winstgevende automerk zal worden. Met deze uitspraak lijkt het er op hij niet veel heeft geleerd heeft van de gebeurtenissen in het afgelopen jaar. Was het niet juist de fanatieke recordjacht van Volkswagen, dat jarenlang streefde naar de meeste winst, omzet en aantallen in de auto-industrie, die tot gesjoemel leidde? Alles was blijkbaar geoorloofd om aan de doelstellingen en verwachtingen te kunnen voldoen. De vraag is hoe Witter de belofte die hij aandeelhouders doet, denkt te kunnen waarmaken. Winstgevendheid is immers het resultaat van veel factoren die niet altijd direct beïnvloedbaar zijn zoals valutaschommelingen, de huidige geopolitieke spanningen of de ontwikkelingen van nieuwe technologie.Bovendien liggen er nog diverse claims van grote en kleine aandeelhouders die zich bedrogen voelen. De uitkomsten hiervan zijn uiterst onzeker voor de autoproducent uit Wolfsburg. Tot nu toe is hiervoor is een voorziening getroffen van 16 miljard euro. De toekomst zal leren of dat voldoende is.Tot nu toe is Volkswagen in zijn poging tot damage-control nog niet veel verder gekomen dan een halfslachtig excuus aan alle stakeholders. De Amerikaanse topman ging weliswaar direct publiekelijk diep door het stof en gaf toe dat Volkswagen het verprutst had, maar de top in Wolfsburg werd pas onder druk van grote aandeelhouders aan de kant gezet. Nog steeds woedt er een heftige discussie over de bonussen van in totaal 63,2 miljoen euro die de bestuurders over het rampjaar 2015 ontvingen. De raad van commissarissen is nog steeds van mening dat de bestuurders van het autobedrijf vorig jaar geen aanmerkelijke fouten hebben gemaakt. Op basis van voorlopige uitkomsten van een extern onderzoek adviseren zij aandeelhouders de bestuurders op 22 juni decharge te verlenen voor hun activiteiten in 2015. Dat geldt ook voor oud-topman Martin Winterkorn die meteen na het bekend worden van het schandaal liet weten zich niet verantwoordelijk te voelen omdat hij niets van de sjoemelsoftware af wist. Deze uitspraak op zich is al een brevet van onvermogen.Een geluk bij een ongeluk is dat Volkswagen nog steeds kan bogen op een loyale klantenkring. Ondanks het gesjoemel draaide het concern vorig jaar operationeel goed en daalden de autoverkopen niet. Volkswagen is in Europa nog steeds het bestverkochte merk. De basis is nog steeds solide, maar de cultuur binnen Volkswagen zal moeten veranderen om in de toekomst een nieuwe crisis als die van de sjoemelsoftware te voorkomen. Een goede governance en transparantie zijn in dit proces onontbeerlijk. In plaats van de meest winstgevende autofabrikant zou het streven ook kunnen zijn de meest betrouwbare, de meest transparante, innovatieve of gewoon de beste autofabrikant te worden. Er is niets mis met het hebben van een winnaarsmentaliteit, maar het spel moet wel eerlijk gespeeld worden!