Vóór ze verdwijnen…

Als Jimmy Nelson (52) spreekt en zijn foto’s toont, hangen toehoorders aan zijn lippen. Letterlijk bijna.

Op CFO Day 2019 nam de Brits-Nederlandse top-fotograaf ons in een door Rabobank gefaciliteerde sessie mee in zijn eerbetoon aan de mensheid en de verschillende culturen op de wereld. Alsof je meereist op zijn tweeënhalf jaar durende tocht rondom de wereld en oog in oog staat met diezelfde 35 inheemse stammen die Nelson fotografeerde.

Jimmy Nelson werd geboren in Kent, woonde in zijn jeugdjaren in Afrika, Azië en Zuid-Amerika. Op zijn 8e stuurden zijn ouders hem naar het elitaire Stonyhurst College, een kostschool in Lanacashire. Daar had hij het niet gemakkelijk, zo vertelde hij voor zijn muisstille gehoor. Zijn rijke mede-leerlingen lieten geen gelegenheid ongebruikt om Nelson te laten weten dat zij het maar heel vreemd vonden dat hij met "die zwarten" was omgegaan en half naakt buiten had gelopen.

Na een vakantie bij zijn ouders keerde Jimmy met malaria terug in Kent. Daar kreeg hij een pil toegediend, met nare gevolgen: hij verloor al zijn haar. Zijn gevoel voor eigenwaarde verminderde daardoor nog meer. En waar zijn studiegenoten na de diploma-uitreiking richting dure universiteiten en vervolgens The City togen om bij banken en advocatenkantoren het grote geld te verdienen, verliet Nelson de school in 1985, kocht een ticket naar Tibet en begon lopend het Himalaya-staatje te doorkruisen. Een jaar lang bleef hij weg, zijn trouwste metgezel was een kleine camera.

Na terugkeer begon een avontuurlijk leven als professioneel oorlogsfotograaf in conflictgebieden als Afghanistan, Kasjmir en Joegoslavië. Voor Royal Dutch Shell reisde hij drie jaar door China en maakte samen met auteur Hora Adema het boek Literary Portraits of China. Maar zijn grootste project begon in 2009. Before They Pass Away. Met een 50 jaar oude 4x5in-camera legde hij 35 inheemse stammen in Europa, Azië, Afrika, Zuid-Amerika en Oceanië op de foto vast. 

Door zo het leven van bijvoorbeeld de Kalam in Nieuw-Guinea, de Dukha in Mongolië en de Mursi in Ethiopië met grote groepen mensen te delen, weet Nelson als geen ander hoe belangrijk Building Bridges – het thema van CFO Day 2019 – is. Door zijn werk weten veel New Yorkers, Londenaren en Amsterdammers dat er meer is dan status en geld. Kritiek op zijn werk – Jimmy Nelson zou onrecht en geweld waar stammen mee te maken hebben bagatelliseren – reageert hij steevast met dezelfde woorden: “Mijn boek is nooit bedoeld als reportage, maar als esthetische en romantische weerspiegeling van mensen die normaal op zeer neerbuigende wijze worden weggezet.”

Het nieuwste werk van Jimmy Nelson heet Homage to Humanity. Ook hier weer die adembenemende foto’s van volkeren in de vergeten uithoeken op aarde. En een app met extra digitale verhalen. Alsof je midden in de foto staat, je aan de zijde van levende legende Nelson een weg baant door steppen en woestijnen.    

Gerelateerde artikelen