Bank krijgt nieuwe rol als intermediair bij alternatieve financiering

Ferdinand Veenman, Partner Corporate Finance bij KPMG Advisory, begon op het podium met een presentatie waarin hij aantoonde dat dat de bankensector op slot zit qua financiering. “In Europa is de bankensector ongeveer drie keer zo groot als het bbp. Ter vergelijking: in Amerika is de verhouding tussen bank en economie één op één.” Europese banken hebben weinig ruimte om nog verder te kunnen groeien. Dat komt ook door regelgeving. De schuldenratio (of leverage ratio) van banken moet volgens het Basel III-akkoord minimaal drie procent zijn, en Nederlandse politici willen dat naar vier procent brengen. “Voor iedere procent hoger, kunnen banken zo’n 300 miljard minder krediet uitlenen,” rekende Veenman het publiek voor. AanlooptijdAlternatieve financiering, dus financiering buiten de bank om, komt gelukkig van de grond volgens de KPMG-partner, maar is nog niet significant.  “In Amerika, waar deze markt al volwassen is, duurde het zo’n vijftien jaar voordat alternatieve financiering significant werd. Ik denk dat Europa ook aan zo’n tijdspanne moet denken.”  De opkomst op de NVP Lenteborrel was hoog. Maar liefst 195 professionals op het gebied van corporate finance – van legal tot private equity – waren op het evenement afgekomen. Minder bank in private equityNa de presentatie van Veenman, liet Philip Houben, voorzitter van de NVP, zijn licht schijnen op private equity, dat ook steeds minder op bankfinanciering kan rekenen. “In 2007 kwam bijna twee miljard euro van de fondsenwervering voor Nederlandse private equity-investeringen van de bank, nu is dat nog ongeveer 300 miljoen. Dat gat wordt een klein beetje opgevangen door pensioenfondsen en family offices, maar zeker niet helemaal.” Daarnaast wees Houben op de toenemende regelgeving voor private equity, wat het moeilijker maakt voor deze sector om als alternatieve financiering op te treden. “Bij een volwassen sector hoort regelgeving, maar ik hoop dat het niet te veel wordt.”Vervolgens gingen de panelleden, bestaande uit Floris Kool (Main Mezzanine Capital), Pauline Wink (Hayfin Capital), Ewout Wegman (5square) en Gerard de Kool (Delta Lloyd Mezzanine Fund) onder leiding van moderator Willem van Oosten in gesprek over hoe alternatieve financiering een grotere rol kunnen gaan spelen. Ook Houben en Veenman schoven aan.   Floris Kool wees er op dat er een grote tweedeling is ontstaan in bankfinanciering: “Voor bedrijven die aan alle vinkjes voldoen, staan de banken in de rij om geld uit te lenen. Maar bedrijven die minder goed scoren op een aantal voorwaarden, krijgen helemaal niets.”  MkbVooral het mkb valt op die manier buiten de boot. Voor deze kleinere bedrijven kunnen crowdfunding-initiatieven een rol spelen. Bij financiering voor risicovollere projecten, zoals fusies- en overnames, kan mezzanine – al dan niet in combinatie met bankkrediet – een oplossing zijn.   Dat op deze avond de term alternatieve financiering wordt gebruikt, is op zichzelf al opvallend. Blijkbaar wordt alle financiering buiten de bank om, gezien als alternatief. In Amerika is financiering buiten de bank om allang niet meer alternatief te noemen. Daar wordt namelijk al 88% gewoon gefinancierd uit de markt, zoals via private equity, obligaties, venture capital, mezzanine en crowdfunding. In Europa is dat veel en veel minder en komt tweederde van het bedrijfskrediet nog via de bank. “In de VS en het Verenigd Koninkrijk is PE al veel meer ontwikkeld als een bron van bedrijfsfinanciering,” gaf Ewout Wegman aan. “Dat moet hier ook gebeuren. Het zou ook goed zijn als partijen zich hier beseffen dat private equity niet alleen maar kapitaal in de vorm van krediet levert maar ook werkkapitaal. PE-bedrijven hebben veel kennis in huis en kunnen ondernemingen ook helpen in de bedrijfsvoering.” InhoudelijkVeel pe-bedrijven richten zich bijvoorbeeld op bepaalde regio’s of sectoren. Zo kan een pe-manager met veel ervaring in de retail, behalve krediet ook op inhoudelijk niveau van toegevoegde waarde zijn voor een winkelketen. “Gelukkig verandert daarin langzaam de beeldvorming,” aldus Wegman. “PE wordt steeds meer gezien als een bruikbare spil in de economie.” Pauline Wink benadrukte het belang van een goede samenwerking tussen de verschillende vertrekkers van financiering. Volgens Wink is het geen zero-sum game. Alternatieve financiers kunnen in samenwerking met banken vaak betere voorstellen doen voor bedrijven.   Iemand uit het publiek vroeg zich aan het eind af wat de stimulering van de ECB voor altnernatieve financiering kan gaan betekenen. Mario Draghi koopt immers op dit moment iedere maand 60 voor miljard aan Europese obligaties op. Houben verwacht vanuit macro-economisch perspectief dat dit grote beleggers er nog meer toe aan zal zetten om uit andere bronnen dan staatsobligaties rendement zullen gaan zoeken, wat een boost voor private equity kan opleveren. Mogelijkheden zijn er kennelijk genoeg, en er is ook veel kapitaal op dit moment in de markt.  Veenman zei dat hij hoopte dat banken als doorgeefluik zullen gaan optreden tussen deze alternatieve financieringsbronnen en de bedrijven. “Banken hebben een doorgewinterd origination-model en kunnen als intermediair tussen kredietgever en kredietnemer optreden. Op die manier kunnen banken ook fee’s binnenhalen.” Nieuwe hoofdredacteurNa de levendige paneldiscussie stelde dagvoorzitter Willem van Oosten de nieuwe hoofdredacteur van de M&A Community, Ruben Munsterman, voor aan de aanwezigen. Munsterman liet weten dat hij de aanwezige financierings- en M&A-experts goed in de gaten zal houden. “Ik ben heel benieuwd wat er gaat gebeuren met de miljarden die de ECB de markt in pompt.” Hij nodigde iedereen uit hem tijdens de borrel aan te spreken voor nieuwe deals en ontwikkelingen in de markt. Na deze uitnodigende woorden gingen de 195 experts in M&A, corporate finance en private equity verder in gesprek tijdens de  lenteborrel. Nieuwe contacten werden gemaakt en mooie deals werden in de week gelegd. Veel stof tot nadenken. Dat bleek achteraf bij de borrel waar de onderwerpen nog uitvoerig werden nabesproken. De volgende kans op meer kennis over M&A, corporate finance en private equity is op 8 april bij Loyens & Loeff in Rotterdam. Bekijk hier de volledige agenda van de M&A Community.