GroenLinks: “Financiële sector moet klein blijven”

Welke veranderingen wil GroenLinks doorvoeren in het belastingstelsel?

“Het belangrijkste is dat we de lasten op arbeid willen verlagen, vooral aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Laagbetaald werk moet minder belast worden. Dat willen we doen door de werkgeverspremies te verlagen, en de arbeidskorting en algemene heffingskorting te verhogen. Zo ontstaat er minder belastingdruk aan de onderkant. Dit schept werkgelegenheid, bijvoorbeeld in de thuiszorg of dienstensector.
Met het verhogen van de lasten op milieuvervuiling en energie halen we het geld dat hiervoor nodig is binnen. Dat komt dan vooral uit het bedrijfsleven.
Tegelijkertijd sluizen we ook geld terug naar vooral het energie-intensieve deel van het bedrijfsleven. Die geven we een forse stimulering om energie te besparen. Dit kan via de Energie Investeringsaftrek of de Stimulering Duurzame Energieproductie. Die grote pot voor duurzame energie gaan we versterken.”

Er klinkt veel kritiek op handelsverdragen. Hoe belangrijk zijn die volgens GroenLinks?

“Wij zijn voor het afsluiten van handelsverdragen. Maar de verdragen die er zijn vertonen grote mankementen. En de belangrijkste die bijna afgerond zijn moeten in deze vorm niet zo doorgaan.
Het belangrijkste mankement vinden we ISDS, de voorziening bedoeld om investeerdersbelangen te beschermen. Deze regeling moet van de baan. Dit moet een gewone vorm van correcte en koosjere rechtspraak worden in plaats van een onderonsje tussen bedrijven en overheden, ver weg van de publieke zaak.
Binnen CETA, het handelsverdrag tussen de EU en Canada zijn wel verbeteringen ingevoerd op dit terrein. ISDS is ICS geworden. Maar wij vinden dat aanvullende rechtspraak helemaal niet nodig is. Een MKB-bedrijf dat hier werkt stapt ook naar een reguliere rechtbank. Dat moet ook gelden voor internationale bedrijven.”

“Een gouden regel voor ons is dat je het woord handel in  handelsverdrag tussen haakjes moet zetten. Verdragen moeten niet alleen de handel zo goedkoop mogelijk maken. Ze moeten zorgen voor een eerlijk speelveld en ook gaan over verduurzaming, arbeidsrecht of mensenrechten. Minister Ploumen (Ontwikkelingssamenwerking, PvdA) is al vooruitgelopen op  een nieuwe generatie handelsverdragen, die deze richting op gaat. Wij denken dat dit de manier is om heel veel te kunnen veranderen in de wereld. Bedenk weke partijen je erbij wilt betrekken en ga niet alleen met ondernemers achter gesloten deuren zitten.”

Hoe ziet volgens GroenLinks de toekomst van de EU eruit?

“Wat ons betreft moet de EU versterkt worden op een heel aantal terreinen: we moeten samenwerken op het gebied van economie, asielbeleid, financiën en ook veiligheid. Er is wel een ontwikkeling nodig. Het is nu vooral een unie van de markt en de munt. Wat ons betreft moet dit een unie van waarden worden: persvrijheid, democratie, vrijheid van meningsuiting, een pluriforme samenleving of bescherming tegen armoede. Dat zijn waarden die in de EU bedacht zijn en waar de unie voor moet staan. Vanuit die waarden moet de EU opereren."

Wat zegt u tegen EU-critici?

“Dat ze onverstandig zijn. Onze toekomst ligt niet in een palissade rondom Nederland. We zijn te klein om onze eigen belangen in ons eentje te verdedigen, of het nou gaat om onze economie, de verdediging van ons grondgebied of duurzaamheid. We vissen in de Noordzee, daarvoor hebben we bescherming van het vangstgebied nodig. Europese klimaatregels voorkomen dat ons land overstroomt. Onze economie draait goed dankzij de Europese interne markt. Een Nexit is oliedom.”

GroenLinks wil de financiële sector hervormen, bonussen beperken. Vrezen jullie niet dat dit banen kost?

“De financiële sector vind ik geen goede banenmotor. Er is wel banengroei als de sector uit de kluiten groeit, maar een reële bijdrage aan de economie is dat niet. Het wordt dan een waterhoofd dat zorgt voor excessen. Wat ons betreft mag de financiële sector klein blijven en zorgen we voor echte investeringen in de reële economie.
Een goed vestigingsklimaat voor multinationals is belangrijk. We denken ook niet dat dit gaat verslechteren en willen best hoofdkantoren van internationale bedrijven in ons land hebben. Dat kan door het scheppen van de juiste randvoorwaarden: onderwijs op niveau, een goed werkend rechtssysteem, de kennis- en de fysieke infrastructuur moeten goed zijn en de ICT-infrastructuur moet op orde zijn.
Wat je niet moet doen is concurreren op belastingen en complexe financiële constructies. We zijn tegen een verlaging van de winstbelasting, die zou zelfs iets omhoog mogen. Maar belangrijker vinden we het dat de belasting voor het bedrijfsleven via milieuheffingen omhoog gaat.”

Robotisering: een kans of bedreiging?

“Geen of beiden. Deskundigen zijn het met elkaar oneens wat de effecten gaan zijn. Belangrijk is het om het om een goede manier te sturen. Hoge lasten op arbeid zorgen voor verdringing van mensen en werken robotisering in de hand.
Je kunt robotisering ook zien als een mogelijkheid om te zorgen voor meer vrije tijd. Arbeid kun je herverdelen, waardoor grote groepen mensen iets minder gaan werken in plaats van hun baan kwijtraken. Wel moet je de winsten van robotisering belasten, zodat het niet ten gunste komt van de vermogenden. Het moet ten goede komen aan de samenleving.”

Wat is jullie visie op de overheidsfinanciën, moeten we nu investeren of juist besparen?

“We willen investeren: in de publieke sector, in werkgelegenheid en verduurzaming. Tegelijkertijd is het belangrijk om te streven naar evenwicht en misschien uiteindelijk wel een begrotingsoverschot. Van GroenLinks mag dat wel in een rustig tempo gebeuren. Het is voor Europa belangrijk dat een sterke economie als Nederland blijft investeren. Doen we dat niet, dan zakt de hele Europese economie in, zeggen deskundigen steeds. De motor zit hier en in Duitsland. Wij moeten investeren.”

Lees hier eerdere afleveringen terug: 

–PvdA: "Grote bedrijven ontspringen nu de dans"
–D66: Bezit van eigen vermogen via belasting stimuleren