‘Grootscheepse aanpassing energienet kost 102 miljard’

Dat is nodig om de echte overstap naar duurzame energievoorziening mogelijk te maken. Dat becijferde accountantsbureau PwC in opdracht van Nederlandse elektriciteit- en gasnetbeheerders, waar De Telegraaf eerder over berichtte. Het geld is nodig voor de aanleg van hoogspanningsverbindingen, ondergrondse kabels en transformatorstations. Ook moeten windparken op de Noordzee worden aangesloten.

De 102 miljard euro is vrijwel geheel voor het stroomnet. Er gaat een klein deel naar het gasnetwerk, dat onder meer voor groen gas en waterstof geschikt gemaakt moet worden. In de berekening van PwC zijn Liander, Stedin, Enexis Netbeheer en TenneT meegenomen, maar de kleinere netbeheerders (6-7 procent van de markt) niet. De verwachting is dat Nederland in 2050 ruim tweemaal zoveel stroom verbruikt als nu en de Nederlandse economie moet dan volledig klimaatneutraal zijn.

De jaarlijkse investeringen in het elektriciteitsnetwerk moeten volgens het rapport verdubbelen ten opzichte van de afgelopen tien jaar. Daarvoor hebben de Nederlandse netbeheerders naar schatting 1,5 miljard tot 2 miljard euro extra financiering per jaar nodig. Dat kan volgens PwC alleen met "significante kapitaalstortingen".

De netwerkbeheerders zijn in gesprek met de Autoriteit Consument & Markt (ACM), rijksoverheid, gemeenten en provincies om een oplossing te zoeken voor het financieringsprobleem. De beheerders vragen zich onder meer af of de enorme investeringen wel via netbeheerderstarieven aan huishoudens moeten worden doorberekend.

Door die investeringen van de netbeheerders nemen de tarieven voor verbruikers in theorie toe omdat het uitgangspunt is dat de sector in staat moet zijn de kosten terug te verdienen en "een redelijk rendement te maken", schrijft PwC. Daardoor stijgen de netwerkkosten voor consumenten naar verwachting met ruim 50 procent voor elektriciteit in 2050 en 9 procent voor gas. Als de rente stijgt, nemen de kosten nog harder toe.

Netwerkkosten omvatten zo'n 22 procent van de energierekening en 40 procent bestaat uit belastingen. Een gemiddeld huishouden betaalt nu tussen de 400 en 500 euro per jaar aan nettarieven. De ACM bepaalt de tarieven die de netbeheerders in Nederland in rekening mogen brengen bij consumenten en bedrijven.